Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің

Модульді игеру нәтижесінде білім алушылар келесілерді меңгеруі қажет:жобаламдық сызузаңдары, әдістерімен амалдары; жұмыс сызбаларын, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы ресімдеу және оқу ережелері; сызбаларды, техникалық суреттерді, нобайлар мен сұлбаларды орындау ережелері,техникалық бөлшектердің геометриялық салулары мен сызу ережелері; құрамалық сызбалар туралы жалпы мәліметтер; технологиялық жабдықтың графиктік көрсетілімі және технологиялық сұлбалардыорындау әдістері,Құрастыру құжаттамасының бірыңғай жүйесі және Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі мемлекеттік стандарттарының сызбалар мен сұлбаларды ресімдеугежәне құрастыруға қоятын талаптары;

Білім алушылардың келесілерге жетуіне мүмкіндік беретін жұмыстарды орындағаны маңызды:

технологиялық жабдықтар мен технологиялық сұлбалардың графикалық кескінін орындау;

геометриялық денелер мен олардың бетіндегі нүктелерпроекциясының кешенді сызбаларын орындау;

бөлшектердің, олардың элементтерінің, түйіндерінің нобайларын, техникалық суреттері мен және сызбаларын орындау;

қолданыстағы нормативтік техникалық құжаттамаға сәйкес технологиялық және құрылымдық құжаттаманы ресімдеу; сызбаларын оқу;

мамандық бейіні бойынша сызбаларды, технологиялық сұлбаларды, сипаттамаларды және технологиялық құжаттаманы оқу;

компьютерлік графика жасай білу;

құрылымдық және технологиялық құжаттаманы әзірлеу үшін қолданбалы бағдарламалардың пакеттерін пайдалану.

1. 
   Сызбалардың негізгі және қосымша форматтарын; сызба сызықтарын; сызба қаріптерін анықтайды.
   
2. 
   Құрылымдық, технологиялық және басқа да нормативтік құжаттамалардың негізгі ережелерін біледі.
   
3. 
   Геометриялық салуларды орындайды.
   
4. 
   Құрастыру құжаттамасының бірыңғай жүйесі сай өлшемдер сала алады, масштабта бөлшектердің пішіндерін сыза біледі, негізгі жазбаларды түсіре алады.
   
5. 
   Техникалық бөлшектердің пішіндерін сызу ережелерін қолдана отырып, геометриялық салуларды орындайды.
   
6. 
   Геометриялық денелер мен олардың аксионометриясын жобалауды орындайды.
   
7. 
   Бөлшектер проекциясын, қажетті қималарды орындайды.
   
8. 
   Оймаларкескіні мен белгісін орындайды.
   
9. 
   Бөлшектердің нобайлары мен сызуын орындайды.
   
10. 
    Ажырайтын және ажырамайтын қосылыстардың сызбаларын орындайды.
    
11. 
    Берілістердің сызбаларын орындайды.
    
12. 
    Техникалық бөлшектердегі еңіс пен конустылықты анықтайды.
    

2. Сызбаларда қолданылатын шарттылықтар мен жеңілдіктер туралы білімін көрсетеді.

3. Машина жасау сызбаларын сызу дағдыларын қолданады.

4. Нобайлар бойынша құрамалық сызбаларды ресімдейді.

5. Құрамалық сызбаларды оқиды.

2. Тегіс пішіндер мен көлемді денелердіаксонометрикалық проекцияларда бейнелей алады.

3. Жазықтықтың геометриялық денелерді қиюын орындайды.

4. Проекциялық сызу дағдыларына ие.

Владеет навыками проекционного черчения.

5. Техникалық сурет салу элементтеріне ие.

2.Компьютерлік графикадағы білімін көрсетеді.

3.Құрылымдық құжаттаманы әзірлеу үшін қолданбалы бағдарламалар пакетін қолданады.

4. Техникалық сызу құралдарын қолдана отырып, мамандық бойынша сұлбалар жасайды

1. 
   Сызбалар жасаудың жалпы ережелерін сақтайды.
   
2. 
   Оймалар сала алады және белгілей алады.
   

4.Бөлшектердің нобайлары мен жұмыс сызбаларын жасай алады.

2. Автокад (Компас) бағдарламасында сызбалар жасай алады.

Модульді игеру нәтижесінде білім алушылар келесілерді меңгеруі қажет:статика, кинематика және динамиканың негізгі ұғымдары; беріктік, қаттылық, төзімділік, деформация, серпімділік, морттық,созылу, қысылу, айналу және иілу туралы негізгі ережелер; жүктелудің барлық түрлері кезінде қаттылық пен төзімділікке есептеудіңнегізгі әдістерімен принциптері; материалдар кедергісінің негізгі ережелері; машина бөлшектерінің негізгі ережелері; бөлшектер мен түйіндердің тозуының және деформациясының түрлері; майлау материалдарының түрлері, бөлшектер мен түйіндерді майлау үшін пайдаланылатын майлардың қасиеттеріне қойылатын талаптар, майлау материалдарын сақтау ережелері; тісті, бұрамдықты, белдікті, тізбекті берілістер туралы негізгі түсініктер; берілістердің бөлшектері мен құрастырма бірліктері; тетіктердің түрлері, олардың кинематикалық және динамикалық сипаттамалары.

Модульді игеру нәтижесінде білім алушылар келесі икемдер мен дағдыларға ие болуы тиіс:

-сырықты жүйенің және арқалық жүйесініңреакцияларын анықтау;

жұмысты,қуаттылықты және пайдалы әсер көэффиценті анықтау;

қатты дене тіреуінің реакцияларын анықтау;

күрделі жазық фигураның ауырлық ортасын анықтау;

деформация әртүрлі түрлерініңберіктік есептеулерін жүргізу;

ажырайтынжәне ажырамайтын қосылыстардың, берілістердің, мойынтіректер мен біліктердің беріктігіне есептеулер жүргізу;

берілістер мен біліктердің есептеулерін жүргізу;

стандартты және қалыптанған жалғастырғыштарды таңдауды жүзеге асыру;

созылу, қысылу және бұрау кезіндегі беріктік пен қаттылыққа есептеулер жүргізу;

1. 
   Статиканың негізгі ұғымдары мен аксиомаларын атайды.
   
2. 
   Қатты дене тіреулерінің реакцияларын анықтай алады.
   
3. 
   Нүктеге қатысты күш моментін есептей алады.
   
4. 
   Жазық фигура мен қатты дененің ауырлық ортасын анықтай алады.
   
5. 
   Кинематиканың негізгі түсініктерін біледі.
   
6. 
   Қатты дененің қарапайым қозғалыстарын анықтайды.
   
7. 
   Динамиканыңнегізгі заңдары мен түсініктерін біледі
   
8. 
   Материалдық нүктенің қозғалыс теңдеуін құра алады.
   
9. 
   Материалдық нүктенің жылдамдығы мен үдеуін есептей алады.
   

1. 
   Кинематика мен динамиканың негізгі ұғымдарын біледі.
   
2. 
   Механикалық қозғалыстың негізгі параметрлерін анықтайды.
   
3. 
   Кинеостатика әдісін және динамиканыңнегізгі теорияларын қолдана отырып, инерция күшін анықтайды.
   

1. 
   Беріктік, қаттылық, төзімділік, деформация, серпімділік, морттық, біркелкілік түсініктерін анықтайды.
   
2. 
   Орталықтан созылу және қысылу, жылжу, бұралу және иілу кезінде пайда болатын жүктелулердің, негізгі түсініктерді, мәнін біледі
   
3. 
   Созылу және қысылу кезіндегі беріктік пен қаттылыққа негізгі есептеулер жүргізе алады
   
4. 
   Айналу және иілу кезінің, көлденең күштің эпюрасын құрастыра алады.
   

1. 
   Механикалық берілістерді жіктейді.
   

2. 
   Машина бөлшектерін, тораптарын жәнететіктерін жобалау негіздерін біледі.
   
3. 
   Тісті, бұрамдықты, тізбекті, белдікті берілістер туралы жалпы мәліметтерді біледі.
   
4. 
   Біліктер мен өзектердің беріктігі мен қаттылығына негізгі есептеулер жүргізе алады.
   

Электротехниканың теориялық негіздері

Аталмыш модульді игеру нәтижесінде білім алушылар келесілерді білуі қажет:электр және магниттік тізбектердің маңызды қасиеттері мен сипаттамалары; электромагниттік өрістің негізгі түсініктері мен заңдары, электр және магниттік тізбектердің заңдары; стационарлық және өтпелі режимдердегітікелей және айнымалы тоқты тізбектерді талдау әдістері; желілік және желілік емес электр тізбектеріндегі өтпелі және орныққан үдерістерді есептеу әдістері.

Модульді игеру нәтижесінде білім алушылардың келесі икемдер мен дағдыларға ие болуы қажет:

электр тізбектерін аналитикалық және графикалық әдістермен есептей білу;

электр тізбектің негізгі сипаттамаларын анықтау және алынған нәтижелерге физикалық негіздеме беру;

типтік электр құрылғылары мен жабдықтарыныңпараметрлері мен сипаттамаларын эксперименттік әдісіпен анықтау;

негізгі электрлік шамаларды және кейбір бейэлектрлік шамаларды өлшеу

1. 
   Электр тізбегінің негізгі құрамдас бөліктерін атайды.
   
2. 
   Электр энергиясыкөздерінің жұмсалу мақсатын және тұтынушыларын анықтайды..
   
3. 
   Электр энергиясын өндіру қағидатын түсіндіреді.
   
4. 
   Электр энергиясын жеткізу және тарату қағидаттарын білетінін көрсетеді.
   

1. 
   Электр және магнит өрістерінің сипаттамаларын бағалау.
   
2. 
   Электр тізбектерінің негізгі заңдары мен қасиеттеріне анықтама береді.
   
3. 
   Магнит тізбектерінің негізгі заңдары мен қасиеттеріне анықтама береді.
   
4. 
   Тұрақты және айнымалы тоқ тізбектерінің ерекшеліктерін айыра алады.
   
5. 
   Желілікжәне желілік емес тізбектердің ерекшеліктерін айыра алады.
   

1. 
   Тұрақты тоқтың желілікжәне желілік емес тізбектерін есептей алады.
   
2. 
   Айнымалы тоқтың бір фазалық тізбектерін есептей алады..
   
3. 
   Айнымалы тоқтың үшфазалық симметриялы және симметриялы емес тізбектерін есептей алады.
   
4. 
   Магнит тізбектерін есептей алады.
   
5. 
   Желілік электр тізбектерінде өтпелі үдерістерді есептеудің түрлі әдістерін қолданады.
   
6. 
   Бейсинусоидал тізбектерді, таратупараметрлері бар желілерді, төрт полюсті құрылымдарды және электр фильтрлерін есептеу әдістерінің ерекшеліктерін түсінеді.
   

Аталмыш модульді оқу нәтижесінде білім алушылар келесілерді игерулері қажет: түрліжартылай өткізгішті құрылғылардың құрылымы,әрекет ету қағидаты, негізгі техникалық параметрлері, таңбалануы, шартты белгілері мен қолданылу аясы; төмен жиілікті кұшейтілген каскадтардың, қуат күшейткіштерінің, көпкаскадты күшейткіштердің, тұрақты тоқ күшейткіштерінің, операциялық күшейткіштердің сұлбаларының құрылу қағидаттары, генераторлар мен импульстік құрылғылардың, қуат көздерінің, түрлендіргіш құрылғылардың типтік сұлбалары; негізгі сандық құрылғылардың жұмыс істеу қағидаты; электрондық техниканың даму болашағы.

Модульді оқу нәтижесінде білім алушылар келесі икемдер мен дағдыларға ие болуы қажет:

типтік электрондық аппаратураныңқарапайым сұлбаларын түсіну және оқу;

электрондық құрылғылар типтерін олардың қолданылу ерекшеліктеріне байланысты таңдау;

электрондық құрылғыларды пайдалану.

1. 
   Түрлі жартылай өткізгіш құрылғылардың құрылысын, әрекет ету қағидатын, негізгі техникалық параметрлерін, таңбалануын, шартты белгілері мен қолданылу аясын атайды.
   
2. 
   Төменгі жиілікті күшейткіш каскадтарын, қуат күшейткіштерін, көпкаскадты күшейткіштерді, тұрақты тоқ күшейткіштерін, операциялық күшейткіштерді, генераторлар мен испульстік құрылғыларды сипаттайды және олардың әрекет ету қағидатын атайды, төменгі жиілікті күшейткіштердің параметрлерін анықтайды.
   
3. 
   Түрлендіргіш құрылғылар мен қуат көздерінің типтік сұлбаларының құрылу ерекшеліктері мен жұмыс істеу қағидатын айыра біледі, түзейткіштері есептейді.
   
4. 
   Аралас және реттік түрдегі сандық қондырғылардың негізгі типтерін атайды, қисындық элементтер үшін ақиқаттық кестесін құрастырады.
   
5. 
   Типтік электрондық аппаратураның қарапайым сұлбаларын оқиды.
   

1. 
   Электржабдықтарын басқару үшін электр құрылғыларын таңдауды жүзеге асырады.
   
2. 
   Электрондық қондырғылардың қолдану мақсатын сипаттайды..
   
3. 
   Электрондық қондырғыларды пайдалана алады.
   

Электроматериалтану

Модульді оқу нәтижесінде білім алушылар келесілерді игеруі қажет:электротехникалықматериалдардың жіктелуі, олардың қолданылу мақсаты; материалдардың құрамы, құрылымы мен қасиеттері арасындағы негізгі байланыстар; қасиеттерініңжылу, химиялық немесе механикалық әсер ету ықпалымен өзгеру заңдылықтары; өткізгіш және жартылай өткізгіш материалдар мен бұйымдар; магниттік және диэлектрлік материалдар; электрондық техника бұйымдарына арналған материалдар; электротехника материалдарын пайдалану шарттары; терминология.

Білім алушылардың электротехника материалдарын электр жабдықтары өндірісі кезінде, оларды монтаждау, пайдалану және жөндеу және электр энергиясын жеткізу кезіндепайдалану қабілеттеріне қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындағаны маңызды:

өндірістік қызметте қолдану үшін қажетті электр жабдықты

таңдау;

материалдардың қажетті пайдалану қасиеттерін алу үшін өңдеу түрін анықтау;

қажетті электр материалдарын таңдауда баламаларды ескеру;

1. 
   Негізгі электротехникалық және құрылыс материалдарының түрлерін, қасиеттерін, сипаттамаларын,олардың қолданылу аясын анықтайды.
   
2. 
   Материалтанудың физикалық және химиялық негіздерін білетінін көрсетеді.
   
3. 
   Электрматериалдарын өңдеу тәсілдерін сипаттайды.
   
4. 
   Электрматериалдарды алу тәсілдерін сипаттайды.
   

1. 
   Диэлектриктердің электрөткізгіштігі негіздерінбілетінін көрсетеді.
   
2. 
   Электроқшаулағыш материалдарының созылуына және қысылуына механикалық сынауларжүргізе алады.
   
3. 
   Электроқшаулағыш материалдардың әртүрлі түрлерін жіктейді.
   
4. 
   Электроқшаулағыш материалдардың электрлік беріктігін анықтайды.
   

1. 
   Металдан жасалған өткізгіш және магниттік материалдардың құрылысын сипаттайды.
   
2. 
   Металдардың электр және магнит өрістеріндегімінез-құлқын сипаттайды.
   
3. 
   Металдардың электрлік қасиеттерін атайды.
   
4. 
   Өткізгіш және магниттік материалдарды жіктейді.
   
5. 
   Өткізгіш материалдардың кедергілерін есептей алады.
   
6. 
   Өткізгіш және магниттік материалдарды қолданылу мақсатына қарай үшін қолдана алады.
   
7. 
   Қорытпағақұрамына байланысты сипаттама береді..
   
8. 
   Магниттік материалдардың типін анықтайды..
   

1. 
   Жартылай өткізгіш материалдардың электрондық және тесік өткізгіштігінің негіздерін сипаттайды.
   
2. 
   Жартылай өткішгіштердегір-n өтудіңвольт-амперлі ерекшеліктерін сипаттайды.
   
3. 
   Жартылай өткізгіш химиялық қосылыстардыңнегізгі сипаттамаларын, қолданылу аясын атайды, олардың құрылымын сипаттайды.
   
4. 
   Жартылай өткізгіш материалдарды қолданылу мақсатына қарай пайдалана біледі
   

1. 
   Монтаждау жұмыстары кезінде пайдаланылатын негізгі құрылымдық және электротехникалық материалдарды айыра біледі.
   
2. 
   Кабельдік және өткізгіш өнімнің маркасының мағынасын аша алады.
   
3. 
   Флюстер мен дәнекерлерді таңдай алады.
   
4. 
   Монтаждау және қағидалық сұлба элементтерінің таңбалануын тексере алады.
   

Модульді оқу нәтижесінде білім алушылар келесілерді игеруі қажет:өлшеу құрылғыларыныңмақсаты; электр өлшемдерін жүргізу кезіндегі қауіпсіздік шаралары; электр өлшеуіш құрылғылардың дәлдік кластары; электр өлшеуіш құрылғыларының сипаттамалары; тіркеу құрылғылары мен түрлендіргіштердің әрекет ету қағидаты; өлшеу трансформаторларының типтері мен конструкциялары; бір фазалы және үш фазалы тізбектердегі белсенді қуатты өлшеу әдістері; үш фазалы тізбектердегі белсенді және реактивті энергияны өлшеу әдістері; аналогтік шамаларды сандық нысанға түрлендіру әдістері.

Модульді оқу нәтижесінде білім алушылардың келесі икемдер мен дағдыларға ие болуы қажет:

тұрақты және айнымалы тоқтытізбектердегі тоқ пен кернеуді өлшеу;

кедергіні омметр, мегоомметрдің көмегімен, амперметр, вольтметр әдісімен, дара және қосбелдікпен өлшеу;

индуктивтілік шарғысы мен конденсаторлардыңпараметрлерін өлшеу;

түрлі физикалық шамаларды өлшеу үшін бастапқы өлшегіш түрлендіргішін таңдау;

қосалқы құрылғыларды жұмысқа қосу;