Қазақстан республиасының білім және ғылым министрлігі

Дөңгелектік процесс. Жылу машиналары

жүктеу 0,65 Mb.

бет	33/45
Дата	09.01.2022
өлшемі	0,65 Mb.
	#31842

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 45

8aefda41-baaa-11e5-bf37-f6d299da70eeМММ МФ 0110

2.11 Дөңгелектік процесс. Жылу машиналары
Газ ұлғая отырып С₁ күйден С₂ күйге келсін, бұдан соң сығылу арқылы қайтадан С₁ күйіне келсін. Ұлғаю С₁С’C₂ қисығы бойымен, ал сығылу C₂C’’C₁ қисығы бойымен жүрсін. С₁С’C₂С₁ қисығы арқылы өрнектелген толық процесс дөңгелектік процесс делінеді (2.11.1- сурет).

Ұлғаю кезіндегі жұмыс C₁C’C₂B₂B₁ фигурасының ауданы арқылы анықталады, бұл жұмыс А₁>0 болады.

2.11.1- сурет. Дөңгелектік процесс

Сығылу кезіндегі жұмыс C₁C^``C₂B₂B₁ фигурасының ауданы арқылы анықталады, бұл жұмыс А₁<0 болады. Газдың толық жұмысы А=A₁+A₂ арқылы анықталады. Бұл суреттегі C₁C^`C₂B₂B₁ мен C₁C^`C₂B₂B₁ фигураларының айырмасы арқылы анықталады, бұл аудан C₁C^` C₂C^``C₁ фигурасының ауданына тең болады. Бұл кезде А>0 болады.

С₁ күйдегі заттың ішкі энергиясын U₁, ал C₂күйдегі ішкі энергиясын U₂ дейік. C₁C^`C₂ қисығы бойынша ұлғаю кезіндегі жұмыстық дененің алған жылуын Q₁, ал C₂C^``C₁ қисығы бойынша сығылу кезінде берген жылуын Q₂ дейік. Сонда термодинамиканың 1-ші заңын мынадай болады:

(2.11.1) (2.11.2)

(2.11.1) және (2.11.2) формулаларды бір-біріне қосқанда

жүйе жұмысы жылулар айырмасының нәтижесінде істеледі. Сол кездегі пайдалы әсер коэффициенті (п.ә.к):

(2.11.3)

Жылу машинасының жұмыс істеу принципі 2.11.2-суретте көрсетілген. Мұндағы Q₁ – жұмыстық дененің қыздырғыштан алған жылуы, Q₂ – жұмыстық дененің суытқышқа берген жылуы. Жұмыстық дененің істеген жұмысы

Егер циклді кері жүргізсе суытқыш машинаның циклі шығады (2.11.3-сурет).

Ұлғаю C₁C’’C₂ қисығымен орындалса, істелген жұмыс A₁>0, ал сығылу C₂C’C₁ қисығымен орындалса, істелген жұмыс A₂<0.

2.11.12- сурет

2.11.13-сурет

Жылу машинасының жұмыс Суытқыш машинаның циклі

істеу принципі

Мұндай машина суытқыштан Q₂ жылу алады және қыздырғышқа Q₁ жылу береді. A=Q₁-Q₂ жұмыс істелінеді. Суытқыш машина жылуды суытқыштан қыздырғышқа «тасиды». Суытқыш машинаның тиімділігі суытқыш коэффициенті арқылы анықталады, яғни суытқыштан алынған Q₂ жылудың машинаны іске қосатын жұмысқа қатынасы арқылы анықталады.

,

мұндағы – суытқыш коэффициенті.

жүктеу 0,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 45