Аталған дипломдық жобада Қарасай ауданында Қаскелең қаласында

45 

 

"Көлеңкелеу"  моделінің  екінші  бөлімі  болып  оның  Гаусстық 

логарифмдық кездейсоқ тарату өлшемін ескере отыра, арнайы қашықтықтағы 

қабылданатын  дабыл  қуатының  өзгеруін  көрсетеді.  Берілген  модель  келесі 

формула бойынша есептелінеді:  

 

 

 

Б

Б

r

r

Х

d

d

d

P

d

Р





































0

0

log

10



 

 

 

(2.7) 

 

Берілген  модельде  дабылдың  таралу  аймағына  және  негізгі 

материалдың  түріне  байланысты  дабылдың  өшу  тәуелділігі  қарастырылады 

(2.6 кесте ). 

 

2.6 К е с т е  – Девиацияның стандартты мәндері 

Сыртқы орта 

 

Офис, қатты құрылым. 

7 

Офис, жұмсақ құрылым 

9,6 

Офис, тура көрініс аймағы 

3 тен 6 арасы 

Офис, қиындатылған көрініс аймағы 

6,8 

Ашық аймақ 

4-12 

 

2.6  суретте  әртүрлі  стандарттағы  ауытқушылықтарға  сай  N(O,  σ   

2 

c  h

) 

нөлдік  орташа  және  дисперсия  мәні  негізіндегі  нормалық  таралулар 

көрсетілген. 

 

 

 

2.6 Сурет – Нормалы таралған тығыздықтың сызбасы 

46 

 

 

Гаусстық  нормалы  тарату  функциясының  сызбасы  күмбез  тәріздес 

қисық түріне келеді. Берілген ордината s (қисық Ох осіне қарай «сығылады») 

мәнінің  өсуіне  байланысты  азаяды,  және  де  s  (қисық  оң  Оу  осіне  қарай 

«созылады») мәнінің азаюына байланысты үлкейеді.  

        μ  (s  мәнінің  өзгеріссіз  кезінде)  параметрі  мәнінің  өзгеруі  қисықтың 

формасына әсер етпейді,тек қисықты О осі байынша орын алмастырады. 

Нөлдік Гаусстық айнымалысы нормалы таратудан табылуы мүмкін. 

Нормалы Гаусстық таратуы осындай тығыздықты қамтиды: 

 

                                 

 (2.8) 

 

 

Нөлдік 

Гаусстық 

айнымалысының 

мәнін 

6,8 

деп 

аламыз 

(зауыт,қиындатылған  көрініс  аймағы  және  т.б.)  ,  сол  кезде  қабылданатын 

қуаттың  эталондық  қашықтықтағы  қуатқа  қатынасы  2.9  формула  негізінде 

есептелінеді. 

Қабылданатын  қуаттың  эталондық  қашықтықтағы  қуатқа  қатынасын 

«Көлеңкелеу  »  моделі    және  стандартты  девиация  мәні  негіздерінде 

есептелінеді.  

 

 

8

,

6

log

10

0

0



































d

d

d

P

d

Р

Б

r

r



                           (2.9) 

 

Құрылғылардың  үш  түрлі  аймақты  орналасуына  байланысты 

девиацияның стандартты мәндері бар:  

-  офис,  қиындатылған  көрініс  аймағы.  Бөлмедегі  бір  –  біріне  жақын 

орналасқан  құрылғылар  Wi  –  Fi  түйіндері  үшін  мәлімет  жіберу  кезінде 

қиындатылған көрініс аймағын құрайды;  

-  жабық  бөлме,  тура  көрініс  аймағы.  Бөлмедегі  мәлімет  жіберу  үшін 

арналған  Wi  –  Fi  түйіндерінің  көп  орналасуы  немесе  бір  –  біріне  жақын 

орналасуы ашық көрініс аймағын қамтиды;  

- ашық аймақ , бөгеуілден еркін.  

 

Жабық бөлмедегі тура көрініс аймағы үшін нөлдік Гаусстық айнымалы 

үшін  1,8  –  ге  тең  және  σ

д Б

  (дБ)  үшін  2.7  кестедегі  мәндер  алынады,  яғни 

кеңсе  үшін  тура  көрініс  аймағы  3  пен  6  аралығы,есептеу  үшін  максималды 

мәні 6 алынады.   

Бөгеуілден  еркін  ашық  аймақ  үшін  нөлдік  Гаусстық  айнымалы  2  –  ге 

тең және σ

д Б

  (дБ) үшін 2.7 кестедегі мәндер алынады, яғни ашық аймақ үшін 

тура  көрініс  аймағы  4  пен  12  аралығы,есептеу  үшін  максималды  мәні  12 

алынады.   

 

Қабылданатын қуаттың эталондық қашықтықтағы қуатқа қатынасының 

кеңсе үшін ең көп мәні болып қиындатылған көрініс аймағы болды,ал ең аз 













x

a

a

x

е

х

р

,

2

)

(

2

2

2

1

)

(



47 

 

мәні  болып  бөгеуілден  еркін  ашық  аймақта  болды.  Есептеулердің  нәтижесі 

2.7 кестеде келтірілген.   

 

2.7 К е с т е  – «Көлеңкелеу» моделі бойынша есептеулер нәтижесі 

Wi-Fi 

желісіндегі 

қабылдағыш  пен 

таратқыш 

арасындағы 

қашықтық, (м) 

 мәні, дБ 

кеңсе, 

қиындатылған 

көрініс аймағы 

Жабық 

бөлме, 

ашық 

көрініс 

аймағы 

Бөгеуілден 

еркін 

ашық аймақ 

5 

-35,13 

-6,58 

-1,979 

10 

-53,2 

-12 

-8 

15 

-63,76 

-15,17 

-11,52 

20 

-71,26 

-17,41 

-14,021 

25 

-77,07 

-19,16 

-15,96 

30 

-81,82 

-20,59 

-17,54 

35 

-85,84 

-21,79 

-18,88 

40 

-89,32 

-22,83 

-20,041 

45 

-92,4 

-23,76 

-21,064 

 

2.7  суретте  көріп  отырғандай  эталондық  қашықтықтағы  қуаттың 

қабылданатын  қуаттың  қиындатылған  аймақ  көрінісі  үшін  қабылдағыш  пен 

таратқыш  арасындағы  қашықтықты  ұзартады,  45  метр  қашықтығында  тез 

ұзарады және – 95 дБм мәніне ие болады. 

 

 

 

2.7 Сурет – Қабылданатын қуаттың эталондық қуатқа қатынасы 

 

Тура  көріс  пен  еркін  аймақ  кедергілерден  қашықтығы  23  пен  24  дБм 

мәніне жетеді.