Қарашүңгілден Қашағанға дейін Қазақ халқының аңыз-әңгімелерінде мұнай-ға қатысты «киелі от»

жүктеу 15,46 Kb.

Дата	19.06.2020
өлшемі	15,46 Kb.
	#31018

Қарашүңгілден Қашағанға дейін

Қазақ халқының аңыз-әңгімелерінде мұнай-ға қатысты «киелі от», «жанатын қара май» секілді мысалдарды көптеп кездестіруге бо-лады. Жұрт аузындағы деректерге келсек, ХІХ ғасырда Атырау өңірінде өмір сүрген емші Мә-тенқожа мал қотыры мен адамның тері ауруын Ойыл өзенінің төменгі ағысындағы құмның астынан шығатын қара маймен емдеген екен. Жібек жолымен Қытайдан Үндістанға беттеген сауда керуендері арба дөңгелектеріне Зайсан ойысындағы Қарамай шатқалында жиналып қалған қара майды пайдаланғаны туралы сая-хатшылардың естеліктерінде кездеседі.

Әлемдік мұнай дүрбелеңі аясында Ресей империясы Батыс Қазақстанның Маңғыстау түбегіне баса назар аударды. 1864 жылы Ре-сей экспедициясы осы өңірден мұнайдың алғашқы белгілерін тауып, 1887 жылы орыс геологтері «қамбаны» тереңірек қазуға кірісті. 1851-1853 жылдары Бозащы түбегі зерттелді. Зерттеу барысында қолмен бұрғылау станок-тары алғаш рет пайдаланылды.

Қарашүңгіл, Доссор мен Ескенедегі мұнай белгілері сол кездегі әлемдік қоғамдастықты елең еткізген ірі жаңалық еді. Алғашқы мұнай барлау объектілері Доссор, Қаратоң, Қа-рашүңгіл және Ескене болды.

Қарашүңгілдегі зерттеу нәтижесінде те-реңдігі 38-ден 275 метрге дейін 21 ұңғы бұрғы-ланды. 1899 жылдың қарашасында Қарашүңгіл кен орнындағы №7 ұңғымада 40 метр тереңдік-тегі карст қуысының гипстелген жынысынан жеңіл мұнай атқылады. Міне, дәл осы оқиға тарихтағы қазақ мұнайының ашылуы саналады.

жүктеу 15,46 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: