51
- 2017 жылдың 9 айында – 96,9%. Шетелдік жəне мемлекеттік меншік
формасындағы құрылыс кəсіпорындары 2,1% жəне 1% болды.
Құрылыс өндірудің жетістіктерінің өсуінің SWOT-сараптамасы
Оң əсері
Теріс əсері
Ішкі
орта
Күшті жақтары:
1) тұрғын үйді пайдалануға беруді
орындау;
2) Кəсіпкерлік
белсенділіктің
деңгейінің жоғары болуы
3) Құрылыстың құнын арзандатуға
мүмкіндік беретін, істеп тұрған үй
салушы комбинаттың болуы.
Əлсіз жақтары:
1) Тұрғын үй құрылысын, жеке тұрғын
үй құрылысын дамытуға қажетті
градоқұрылыс
құжаттамаларымен
облыс аймақтарының қамтамасыз
етілмеуі;
2) құрылыс материалдарын сырттан
сатып алу
3) Мемлекеттік тұрғын үй қорынан үй
алуға кезекте тұрған азаматтар
санының өсуі;
4) тозу
деңгейімен
салыстырғанда
негізгі
қорды
жаңартудың
коэффицентінің төмен болуы
5) жалпы облыс бойынша инвестиция
көлемінен негізгі капитал үлесінің
төмендігі
6) ірі жəне орташа кəсіпорындардың
рентабельділігінің төмендігі;
7) тұрғынжай салудың өзіндік құнының
жоғарылығы
Сыртқы
о
рта
Мүмкіндіктер
1) «Нұрлы
Жер»
тұрғын
үй
құрылысы бағдарламасы, «Нұрлы
Жол» мемлекеттік бағдарламасының
арқасында тұрғын үй ғимараттарын
салуға инвестициялардың құйылуы;
2) «100
қадам»
аясында
облыстағы
құрылыс
процесін
оңтайландыру
3) Құрылыс
материалдары
өндірісінің даму əлеуеті.
Қауіптер
1) Əлемдегі экономикалық өсудің
баяулауы
геосаяси
тұрақсыздықтың артуы
2) отандық
құрылыс
материалдарының
дамымағандығы
3) құрылыс
индустриясы
нарығында төмен тиімділігі;
4) құрылыс
материалдарының
қымбаттауы,
үй
құнының
жоғарылауына əкеп соқтырады;
5) Елді
мекендердің
облыс
орталығынан алыста болуы;
6) Облысқа əрі қарайғы көшіп
келушілердің
көбеюі,
қолжетімді
тұрғын
үйге
мұқтаждар санына əсер етеді.
2.1.1.6.5.
Құрылысты дамытудың өзекті мəселелері
Қарағанды облысындағы құрылысты сараптау жалпы алғанда мына мəселелерді анықтап
отыр:
- сала көптеген шағын кəсіпорындарға шоғырланған;
- құрылыс ұйымдарының тиімділігінің төмендігі;
- негізгі капиталға құйылатын жалпы инвестицияның төмендеуі ;
52
- құрылыс ұйымдарының негізгі қорының тозу деңгейінің артуы;
- тұрғынжаймен қамтамасыз етілу деңгейі жоғары болуына қарамастан,
тұрғынжай сатып алу қолжетімділік деңгейі əлі де жоғары болып отыр (8,9 жыл), ол
өзіндік бағаның жоғары екенін көрсетіп отыр.
Көрсетіліп отырған факторлар мен салдар қарқыны саланы дамытуды кешеуілдетеді:
- шағын жалгерлік ұйымдар көбіне материальдық-техникалық базасы аз болады немесе
қаржылық жəне техникалық құжаттарды сапалы орындау үшін білікті мамандары жеткіліксіз
болады, сондықтан саланың шағын кəсіпорынға базалануы оларға техникалық реттеуге
қатысты қолдауды, білікті кеңестер беру арқылы қолдауды, құрылыс инфрақұрылысын
дамытуды жəне қаржыландыруды талап етеді;
- тиімділігінің төмен болуы отандық құрылыс индустрияның төмендігін көрсетіп отыр:
негізгі құрылыс материалдарын сырттан əкелу (цемент, құрылыс фаянс, шатыр материалдары,
əрлеу материалдары) жəне құралдар, құрылыс бағасына əсер етеді, ал жеткізудегі ритімсіздік
құрылыс мерзіміне теріс əсер етеді;
- одан басқа, саланы дамытуды кешеуілдететін факторлар, қала салу құжатының
болмауы құрылыс салынатын елді мекендердің алыста орналасуы.
2.1.1.7. Шағын жəне орта бизнес
Облыс экономикасының басым бағыттарының бірі шағын жəне орта бизнесті дамыту
болып табылады.
Облыс бойынша тіркелген шағын жəне орта бизнес субъектілерінің (бұдан əрі - ШОБ)
саны 2016 жылы 100525 бірлік құрады, ол 2015 жылмен салыстырғанда (100490 бірлік) 0,04%-
ға жоғары жəне 2014 жылдың деңгейінен 7,1% төмен (108210 бірлік). Төмендеу тарату мен
қайта тіркеудің жеңілдетілген рəсімдерін ендіру себебімен болды.
2017 жылдың қантар-қыркүйек айларында тіркелген ШОБ субъектілерінің саны 0,6%-ға
өсті (101259 бірлік).
2016 жылы белсенді ШОБ субъектілерінің саны 85 034 бірлік құрады жəне 2015 жылмен
салыстырғанда (86906 бірлік) 872 бірлікке азайды немесе 1%-ға, 2014 жылмен салыстырғанда
(67557 бірлік) 17477 бірлікке немесе 25,9%-ға өсу байқалады.
2017 жылдың 9 айы үшін белсенді ШОБ субъектілерінің саны 2016 жылдың сəйкес
кезеңімен салыстырғанда 3,4%-ға (80852 бірлік) өсті.
Белсенді ШОБ субъектілерінің жалпы тіркелгендер санындағы үлесі 2016 жылы 84,6%
құрады, ол 2015 жылдан 0,9 пайыздық пунктке төмен жəне 2014 жылғы деңгейден 22,2
пайыздық пунктке жоғары, 2017 жылдың 1 қазанында 79,8% құрады.
Ағымдық жылда 2017 жылдағы белсенді жеке кəсіпкерлердің үлесінің күрт төмендеуіне
байланысты кəсіпкерлік субъектілерінің үлесінің төмендеуі күтілуде, ол мемлекеттік кірістер
Комитетінің деректерінің негізінде Қазақстан Республикасының статистика Комитетінің
бизнес-регистрді қайта жаңартуымен түсіндіріледі (есеп бермейтін 7,5 мың ЖК бойынша
«белсенді емес» деген статус беріліп, ситуациялық код өзгертілді жəне статустың өзгергені
жайлы ресми шешімдері бар).
ШОБ жұмыс істеушілер саны 2016 жылы 230,8 мың адамды құрады, ол 2015 жылмен
салыстырғанда (235,1 мың адам) 1,8% немесе 4,3 мың адамға аз жəне 2014 жылмен
салыстырғанда (222,2 мың адам) 3,9% немесе 8,6 мың адамға артық.
ШОБ субъектілерінің өнімдерді шығаруы 2016 жылы 820,3 млрд.теңге құрады, 2015
жылмен салыстырғанда нақты көлемде 103,0 млрд.теңгеге (717,3 млрд.теңге) артық жəне 2014
жылмен салыстырғанда 159,5 млрд теңгеге (660,8 млрд.теңге) артық. Соңғы үш жыл ішінде
ШОБ субъектілерінің өнімдерді шығаруы 24,1%-ға өсті.
2017 жылдың қантар-маусымында ШОБ субъектілерінің өнім шығаруы 387,8 млрд.теңге
құрады немесе 2016 жылдың қантар-маусымына қарағанда 29%-ға немесе 87,1 млрд.теңгеге
өскен.
Достарыңызбен бөлісу: |
