121
2017 жылға бекітілген инвестициялық бағдарламалар мен капиталдық жөндеу
бағдарламалары аясында «Қарағанды Жарық» ЖШС, «Жезқазған РЭК» АҚ , «Қарағанды
РЭК» АҚ энергия ұсынушы кəсіпорындармен электротехникалық нысандардың құрылысын,
қайта қалпына келтірілуін, модернизациясы мен техникалық қайта жабдықталуын (электр
желілерін қайта қалпы келтіру жəне салу, подстанциялар құрылғыларының модернизациясы,
ескірген құрылғыларды ауыстыру, т.б.) (2016 жылы инвестициялар сомасы – 7,6 млрд.теңге
құрады) қамтамасыз ету жоспарланып отыр.
2.1.5.2. Сумен қамтамасыз ету жəне су беру (қалалық жəне ауылдық мекендерде)
Қарағанды, Жезқазған, Приозерск қалалары жəне Ақтоғай ауданындағы Сарыағаш
ауылында сумен жетістіру ашық қайнарлардан, суды тазалаушы құрылғылар арқылы халыққа
жеткізіледі. Басқа қалаларды жəне ауылды мекендерді сумен қамтамасыз ету жерасты қайнар
көздері арқылы жүзеге асырылады.
Облыс бойынша су тазалаушы құрылғылар Қарағанды, Жезқазған, Приозерск
қалаларында жəне Ақтоғай ауданындағы Сарыағаш ауылында орналасқан. Тазалаушы
құрылғылар физикалық жағынан да, моральдық жағынан да шаршаған. Сондықтан суды
екінші рет тазалаудан өткізбек түгілі кəріз науаларын тазалай алмайды.
Облыста 19 пайдаланушы ұйымдар мен кəсіорындар жұмыс жасайды, оның екеуі
«Қарағанды су» ЖШС жəне Жезқазған қаласындағы «Жылумен сумен қамтамасыз ететін
кəсіпорын» АҚ негізгі су каналы.
Бұдан басқа 3 коммуналды мемлекеттік кəсіпорындарда «Балқаш су» КМК, «УЖКР»
КМК, «Тазасу» КМК үш жылдық инвестициялық бағдарламалар мен шекті тарифы бекітілген.
Тұрғындарға судың бағасын төмендету мақсатында Қарағанды облысының сумен қамтамасыз
ететін кəсіпорындар («Казводхоз» РМК бөлімшесі Сатбаев атындағы канал, Жаңаарқа
ауданындағы «Тазасу» КМК, «Нұрын ауданындағы Қаратал» КМК) мемелекет бюджетінен
ауыз сумен қамту қызметіне субсидия алады.
Сумен жабдықтау жəне су тарту бойынша қызмет ұсынатын, сонымен қатар су өткізуші
желілерге қызмет көрсететін бірыңғай пайдаланушы ұйым жоқ, бір ғана өңір Қарқаралы
ауданы болып табылады.
01.01.2017 жылғы нəтиже бойынша су құбыры жүйесінің жалпы ұзақтығы 7 210,9 км
(қалада – 5 436,9 км, ауылда-1 834км), соның ішінде:
− 2014 жылы – 6 787 км (қалада – 5 357,8 км, ауылда – 1 429,2 км).
− 2015 жылы – 6 616,8 км (қалада – 5 442,6 км, ауылда – 1 628,3 км).
− 2016 жылы – 7270,9 км (қалада – 5436,9 км, ауылда – 1834 км).
Үш жыл бойы су құбырларының ұзындығы 483,9 км өсті, негізінен, қалалар мен
аудандар əкімшіліктерінің ешкімнің қарамағында емес желілерді коммуналдық меншікке
қабылдау жəне пайдалануға жаңа нысандар енгізу тəрізді жұмыстарының нəтижесінде,
сонымен қатар, судың қолданылуы 17,4%-ға азайды, негізінен, энергия үнемдеу
бағдарламаларын жүзеге асыру жəне приборлау мен сумен жабдықтау желілерін жаңғыртудың
есебінен.
Су құбырлары жүйесі қатты тозған, тозу деңгейі 70%:
- Қарағанды, Балқаш, Саран, Теміртау, Шахтинск қалалары мен Бұқар Жырау ауданында
қиын жағдайда (Тозу деңгейі 75%) байқалады.
- Жезқазған, Сатбаев қалалары, Абай, Қарқаралы, Осакаров, Ұлытау, мен Шетіс
аудандарында жүйенің тозуы 50-75% құрайды.
- Қаражал, Ақтоғай, Жанаарқалық, Нұрын аудандарында жағдай жақсырақ (тозу 30-
40%).
Облыс бойынша су құбырларының тозуының төмендеуі мен ұзындығының артуы
сумен қамту жүйесін дамыту жобасының жүзеге асыру аясында сала бойынша мемлекеттік
бағдарлама негізінде жүзеге асырылды. «Ақ бұлак» 2011-2020 жылдарға» бағдарламасы 5 жыл
122
ішінде 39 млрд. теңге бөлініп жұмсалған. Су жетістіру жəне су тартуға
61 объект пайдалануға
берілді. 1000 км артық су құбыры 23 км кəріз жүйесі жаңартылып салынды.
Нəтижесінде орталықтандырылған су жүйесімен елді мекендерді қамту (ЕМҚ) 19
бірлікке өскен. 190 мыңнан астам тұрғын сапалы сумен қамтылды.
− 2014 жылы – 21 сумен жетістіру жəне су тарту объектісі, оның ішінде пайдалануға 9
объект қабылданды, 199,3 км су құбыры мен канализация жүйесі жаңартудан өткізіліп
салынды. 23 мыңнан аса адам сапалы сумен қамту қызметіне қол жеткізді.
− 2015 жылы – 14 сумен жетістіру жəне су тарту объектісі, оның ішінде пайдалануға 5
объект қабылданды, 26 мыңнан аса адам сапалы сумен қамту қызметіне қол жеткізді.
− 2016 жылы – 7 объект, жыл нəтижесі бойынша пайдалануға 3 объект қабылданды, 7,3
км су өткізуші желі құрылды жəне қайта жаңғыртылды. Қамтылған халық саны 90 мың
адамнан асты.
Нəтижесінде 2017 жылдың басында орталықтандырылған сумен қамтылған 226 ЕМҚ
немесе 53,7% (ҚР- 50,3%) қалада 85,3% (ҚР- 86%).
01.01.2017 жылы 226 ЕМҚ (291 659 адам.) орталықтандырылған сумен қамтылған, 187
ЕМҚ (45 473 адам.) ұңғыма мен құдық суы арқылы, 8 ЕМҚ (536 адам) əкелінген су.
Бүгінгі күні жалпы дара құрылғылармен жабдықтау қалада 66,3%, ауылда 40% құрады.
Су тасымалдау жүйесінің жалпы ұзындығы 2 526,8 км (қалада – 2 293,6 км орташа
дəрежеде тозғандар 85%, ауылда– 247,4 км орташа дəрежеде тозғандар– 75% құрады). Су
тарату жүйесінің 80% тозығы жеткен. 01.01.2017 жылғы статистикалық мəліметтерге сəйкес
облыста 27 канализация тазалайтын құрылыс нысаны бар.
Кəріз тазарту құрылыстарын нашар жағдайда: осы жылдың басында биологиялық
тазарту өңделген ағынды суларды сомасы 79 239,6 мың м3 дейін төмендеді, жəне барлық
ағызу 69,6% -ды құрады.
Ал, 2015 жылы -. 82 772,0 мың / м³ су, 2016 жылы 78850,5 мың /м ³ кəріз су болды.
Жабдық физикалық түрде ескірген, бұл өткен ғасырдың 70-жылдары салынған. Тазарту
құрылыстарына жүктеме жыл сайын артып келеді - оларды кеңейту жəне жаңғырту қажет.
2.1.5.3. Газбен жабдықтау
Қарағанды облысы тұрғындарын тұрмыстық қажеттілікте газбен жабдықтау газ реттуші
қондырғылары, тұрмыстық баллондар мен автомобильдерге жанармай құю станциялары,
(АЖҚС) 6 аккредиттелген газбен жабдықтаушы мекемелері арқылы жүзеге асырылады.
Облыстағы газбен қамтамасыз ету тек сұйылтылған мұнай газбен жүзеге асырылады.
Сұйылтылған газдың негізгі жабдықтаушылары Павлодар, Жаңажол мұнай-химиялық
зауыттары жəне «Тенгизшевройл» ЖШС болып табылады.
Топтық газды таратушы құрылғылар ГТҚ арқылы тұтынушыларды газбен жабдықтау
Қарағанды жəне Теміртау қалаларында жүзеге асырылады. Қарағанды қаласындағы бұрын
газбен қамтылған үйлердің жалпы санынан ыдыстағы газбен жабдықталушылық 44% құрайды
(890 МТЖ) жəне Теміртауда – 13% (87 МТЖ).
Басқа қалалар мен елді мекендердің тұтынушылары баллондық гз жəне электр плиталар
қолданады.
ҚР Ұлттық Экономика Министрлігінің табиғи монополияларды реттеу жəне
бəсекелестікті қорғау Комитетінің Департаментінің Қарағанды облысы бойынша
қорытындысына сəйкес, ГТҚ арқылы газ бағасы Қарағанды қаласында – 152,00 тг/кг, Теміртау
қаласында – 96,42 тг/кг.
Баллон газына орташа баға 147 тг/кг құрайды. АЖҚС орташа бағасы 68 тг/л құрайды.
Облыс бойынша соңғы 2 жылда сұйылтылған мұнай газының сатылуы 40%-ға
жоғарылады (2014 жылы – 43 мың тонна, 2015 жылы – 49 мың тонна, 2016 жылы – 60 мың
тонна).
2017 жылы газдың орташа айлық сатылуы 5269 тонна (2017 жылдың қантарынан
қыркүйекке дейін газдың 47,4 мың тоннасы сатылған) құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
