47
қоғамдық жұмыстарға жіберу, әлеуметтік жұмыс
орындарын құру, сондай-ақ мекен-жайлық сипатын
күшейту арқылы әлеуметтік көмекті оңтайландыру
жөніндегі бағдарламаларды жүзеге асыруға бағытталған
жұмыспен қамтудың белсенді нысандарын қолдану;
2. Жұмыс берушілердің қажеттіліктеріне сәйкес,
жұмыссыз халықты кәсіби дайындау және қайта дайындау
бағдарламаларын жүзеге асыру;
3. Өңірде дайындау жүргізілмейтін мамандықтар
бойынша шетелдік жұмыс күшін тарту;
4. Халықты
жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің
мемлекеттік бағдарламалардың белсенді спекторларын
кеңейту;
5. Ауыл
халқына басымдық таныта отырып,
жұмыссыз және пайдасыз өз ісімен шұғылданушылардың
кәсіпкерлік бастамаларын дамытуға ықпалдасу;
6. Жобалау және құрылыс кезінде ғимараттар мен
құрылыстардың мүгедектер үшін қол жетімділігін
қамтамасыз ету нормаларын сақтау;
7. Жұмыс орындарында еңбек жағдайын жақсарту;
8. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша әзірленген
ережелер мен нұсқаулықтарды сақтау.
2. Коммуналдық қызметтерге тарифтердің артуы
тұрғын үй көмегін алушылардың көбеюіне алып
келеді.
Негізгі мәселелер:
табыстың төмен деңгейі, о.і.
ауыл халқының;
барлық мұқтаж жандарды арнайы әлеуметтік қызметтермен толық қамтымау;
жүйе-неврологиялық медико-әлеуметтік мекемелерде орын тапшылығы;
мүмкіндігі шектеулі жандарға қол жетімді өмір сүру ортасының
жеткіліксіздігі.
Білім беру
2011 жылдан 2015 жылдар аралығында білім саласында білім беруді
дамытудың 2010-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге
асыру жұмыстары жүргізілді, оның аясында обылста білім берудің қол
жетімділігін және сапасын қамтамасыз ету шараларын жүргізілді.
Мектепке дейінгі тәрбие және білім беру
Мектепке дейінгі ұйымдардың жүйесін сақтау және кеңейту, 5-6 жас
аралығындағы балаларды мектеп алды дайындаудың қол жетімділігін
қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылданды. 2016 жылы 2014 жылмен
салыстырғанда балалардың мектепке дейінгі ұйымдарының жүйесі 55 ұйымға
көбейіп, орын саны 12%-ке артты. Алайда, мектепке дейінгі мекемелердің
қажеттілігі орташадан жоғары: 1,3 – 1,7%.
3-тен 6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі білім берумен
қамту облыс бойынша 83,6%-ті құрайды (63030 бала), оның ішінде жекеменшік
мектепке дейінгі ұйымдар жүйесін дамыту есебінен – 61,2%.
Балаларды мектепке дейінгі білім берумен қамтудың 73,8%-тен 83,8%-ке
дейінгі айтарлықтай үлесі Алакөл, Ақсу, Балқаш, Еңбекшіқазақ, Іле, Көксу,
Жамбыл, Кербұлақ, Қаратал, Райымбек, Ұйғыр, Талғар аудандарына және
Талдықорған, Текелі, Қапшағай қалаларында байқалады. Мектепке дейінгі
мекемелерге кезекте тұрған балалардың саны – 39539 адам, оның ішінде 14070
адам немесе 5235,5% - 1-ден 3 жасқа дейінгі балалар (1-кесте). Орынға деген
қажеттілік Еңбекшіқазақ (13,1%), Қарасай (16,9%), Талғар (13,0%), Іле (12,7%)
аудандарында және Қапшағай (4,7%), Талдықорған (24,5%) қалаларында
байқалады.
1-кесте – Мектепке дейінгі ұйымдар жүйесін дамыту серпіні
48
Балабақшалар
саны/қамтылған
балалар
Шағын
орталықтардың
саны/қатылған
балалар
3-тен 6 жас
аралығындағы
балаларды жалпы
қамту
%
01.01.2015
жылға
кезекте
тұрған
адамдардың
болуы
2014ж 2015ж
2016ж
2014ж
2015ж
2016ж
2014ж
2015ж
2016ж
266/
33600
337/
38002
462/46
524
421/
15141
432/
15980
432/
16506
62,9
72,0
83,6
39539
Орта білім
Орта білімде 12 жылдық жалпы орта білімге ауысуға дайындық, білім
берудің қол жетімділігі мен сапасын қамтамасыз ету жұмыстары жүргізілуде,
әрбір жанды қаржыландыруға ауысу пилоттық тәртіпте пысықталуда.
Қазіргі уақытта 759 күндізгі жалпы білім беретін мектептер әрекет етеді,
оның ішінде 752 мемлекеттік мектептер: 742 – жалпы білім беретін, 2 –
ведомстволық, 7 – қосалқы, «Назарбаев зияткерлік мектебі» және 7 жекеменшік
мектептер бар. Мектеп оқушыларының саны 353,7 мың адамды құрайды. Жалпы
білім беру мекемелеріне деген қажеттілік жоғары болып отыр – 1,8%, жалпыорта
білім беру ұйымдарының мемлекеттік жүйе нормативіне сәйкес жұмыс жасауын
қамтамасыз ету көрсеткіші 98,2%-ті құрайды.
2014 жылдан 2016 жылдар аралығында 11890 оқушы орнына 40 жаңа
мектеп іске қосылды, 128 білім объектілері күрделі жөндеуден өткізілді.
Сонымен қатар 160 мектеп немесе жалпы мектептер санынан – 21,7% -
бейімделген, 1 мектеп – апаттық жағдайда, оның ішінде 2015 жылы 5 апаттық
мектептің орнынан 5 мектеп енгізіледі, 2016 жылы 9 мектеп қолданысқа
берілді, оның ішінде 8 мектеп – үш ауысымды мектептердің орнына қосымша,
49 мектепте үш ауысымда білім беріледі, оқушылар орынының тапшылығы
мәселесі әлі алынған жоқ. Мектептердің үштен бір бөлігі күрделі жөндеуді
қажет етеді, 432 мектеп (58,3%) 1930-1980 жылдары аралығында салынған.
Бейімделген ғимараттарда орналасқан мектептердің айтарлықтай үлесі
Кербұлақ, Алакөл, Ақсу, Райымбек аудандарына тиесілі.
15814 бала контингенті бар қосымша білім беретін мектептен тыс 38
мекеме бар, олардың қатарында 8 – оқушылар сарайлары, 1 – жас натуралистер
станциялары, 2 - жас техниктер станциялары, 2 – жас туристер станциялары, 12
– балалар өнер мектептері, 12 - музыка мектептері, 1 – көркемөнер мектебі.
Қосымша білім берумен қамту балалардың жалпы санынан 2014 жылғы 4,1%-
ке қарағанда 4,5 %-ті құрайды.
2016-2017 оқу жылы облыстың 277 мектебінде 194 педагог-
дефектологтар және 142
логопедтер жұмыс жасайды, 1555 бала қамтылды.
Жаратылыстану-математикалық
пәндер
бойынша
білім
беру
бағдарламаларын сәтті игерген оқушылардың үлесі 2016 жылы 53,1%-ті құрайды
(2014 жылы – 50,0%) құрайды. Түрлі зияткерлік жарыстардың жеңімпаздары
болып табылатын оқушылар саны 2017 жылы 99 марапат игерлерін құрады.
Ыстық тамақпен қамту 2014 жылғы 431 мектепке қарағанда 542 мектепте
ұйымдастырылды. Онда 311888 бала немесе мектепте оқитындардың жалпы
санынан 87,9% оқушылар қамтылған. Әлеуметтік қорғалмаған және аз қамтылған
отбасыларынан 26104 бала ыстық тамақпен 100% қамтылған. Облыс бойынша 92
мектепте буфеттік тамақтандыру ұйымдастырылған.
