Алматы экономика және статистика академиясы

 
 
13 
 
3. Универсалды операциялық жүйелер 
4. Операциялық жүйенің моделінің түсініктемесі 
 
Лекция №3. Процестер және ағындар. Процесс концепциясы және ҥлгісі. 
Процесс  кҥйінің  диаграммасы.  Пайдаланушы  кеңістугунде  процесті 
реализацилау. Жҥйе ресурстары 
Процесс түсінігі. 
Процесс күйі. 
 
Сигналдар ӛңдеу жабдықтары.
 
Үрдістерді басқаратын уақиғалық тітіктер. Үрдістер әрекеттестігі.
 
Үзудің типтері және пұрсаттылықтары.
 
 
Негізгі әдебиеттер1 [31–40], 10 [68-71],9  [215-225] 
Қосымша әдебиеттер16 [64-107], 19 [170–186] 
Бақылау сұрақтары 
1. Үрдістер қандай топтарға бӛлінеді 
2. Сигнал түсініктемесі 
3. Үзу түсініктемесі және оның алыптастау мен айырмашылығы 
4. Үзу деңгейлері 
5. Процесс дегеніміз не? 
 
Лекция  №4.  Процессор  аралық  әрекеттесу.  Семафорлар.  Мьютектсер. 
Мониторлар.  Хабарлама  жіберу.  Барьерлер.  өзара  тосқауылдар,  оларды 
ҥлгілеу және тоқтату.  Страусты алгоритм. 
Process Control Block және процесс контексті.
 
Бір-ақ рет қолдануға болатын (одноразовые) операциялар.
 
Кӛп қолдануға болатын (многоразовые) операциялар.
 
Процесстің жүктелуі. 
 
Процесстің тоқтатылуы.  
 
Процесстің қоршалып қалуы (блокирование). 
 
Процессті қоршалып қалудан құтқару (разблокирование). 
 
Жанамаға қосылу (переключение). 
 
Негізгі әдебиеттер: 9[102–113], 3 [85-91] 
Қосымша әдебиеттер: 18 [69-87], 19 [104-126] 
Бақылау сҧрақтары 
1. Процесс жанамасы дегеніміз не? 
2. Регистрлі жанамасындағы кірістегі ақпарат туралы не білесіз? 
3. Жүйелік жанамасындағы кірістегі ақпарат туралы не білесіз? 
        4.Мәнмәтіннің қайта қосылуы дегеніміз не?  
Лекция  №5.  ОЖ-де  жадыны  басқару,  тарату.  Жадыны  жалғау. 
Байланысқан  тізімдер.  Виртуалды  жадыны  ұйымдастыру.  Жадты 

 
 
14 
 
беттік  және  сегменттік  ұйымдастыру.  Беттерді  орналастыру 
алгоритмі. 
Виртуалдық жадыны ұйымдастыру .  
Бетті аударыстыру мақсаты. 
 
Қосымша қызметті ӛзара  әрекетті виртуалды жады диспетчері талаптар 
арқылы және болып жатқан жағдайға байланысты талап етілген 
функциялармен жүргізіледі. Жағдайлар келесі түрлерге бӛлінеді: 
1 – жағдай. Ұзік үрдісті ескеру. 
2 – жағдай. Жедел жадыда талап етілетін бетке назар аудару. 
3 – жағдай. Жады менеджері және файлдық жүйе менеджері арқылы 
беттерді аударыстыру кезіндегі ұздік үрдісті талап ету. 
 
Негізгі әдебиеттер 2 [67-99] , 3 [191-292], 9 [169-205] 
Қосымша әдебиеттер 12 [64-87], 16 [194-206], 15 [337-386] 
Бақылау сұрақтары 
1. Физикалық жады түсініктемесі 
2. Физикалық мекен түсініктемесі 
3. Виртуалды жадының құрылымы 
 
Лекция  №6.Файлдық  жҥйелер.  Негізгі  тҥсініктер,  құрылымы. 
Функциялары.  Файлдарды  ұйымдастыру  әдістері.  Файлдар  құрылымы 
және  атрибуттары.  Иерархиялық  каталогтық  жҥйелер.  Файлдар 
құрылымы және мысалдары 
Файлдың негізгі қасиеттері.  
Деректерді қорғау. 
 
HPFS  файлдық жүйесінің компоненттері. 
 
Блокты файлдарды ұйымдастырудың файлдық жүйесі.
 
Иерархиялық файлдық жүйе.
 
Персонификация және операциялық жүйедегі мәліметтерді қорғау.  
 
Құрылымдық ұйымдастыру тәсілдері . 
 
 
Негізгі әдебиеттер 2 [146-187], 3 [35-45] 
Қосымша әдебиеттер 18 [124–137],158[262-293] 
Бақылау сұрақтары 
1. Құрылымдық ұйымдастырудың тәсілдері 
2. Байланысты үлестірудің кемшілігі 
3. Файлдарды блокті  ұйымдастыру тәсілдері 
4. Файлдарды блокті-индексті үлестіру тәсілдерінің белгілері 
 
Лекция  №7.Енгізу-шығаруды  басқару,  ұйымдастыру  режимдері.  Енгізу-
шығару  аппаратурасының  принциптері.  Енгізу-шығару  құрылғылары. 
Құрылғы контроллері. Енгізу –шығаруды ұйымдастыру режимдері. 
Спулингтің негізгі жұмысы 
 

 
 
15 
 
Енгізу-шығару үрдісін басқару
 
Синхронды және асинхронды енгізу-шығару.
 
 
Негізгі әдебиеттер 2 [129-142], 9[237-248] 
Қосымша әдебиеттер 19[184–197], 16 [174-176] 
Бақылау сұрақтары 
1.  Еңгізу-шығаруды басқару  жүйесінің жұмыс мақсаты 
2.   Еңгізу-шығаруды басқару  жүйесінің негізгі функциялары 
3.  Есептеу  жүйесінде  еңгізу-шығаруды  басқару  үшін  қандай  принциптер 
қолданылады 
4.  Программалы еңгізу-шығаруды жүзеге асыру принциптері 
5.  Синхронды және асинхронды еңгізу-шығару, айырмашылығы 
 
Модуль2 
Лекция  №8.Программалық  енгізу-шығару.  Ҥзіліммен  басқарылатын 
енгізу-шығару.  
DMA-ны қолдану.  
Енгізу-шығарудың программалық деңгейі.  
Құрылғы драйвері.  
Пайдаланушы кеңістігіндегі енгізу-шығаруды программалық қамтамасыз ету. 
Енгізу-шығару ағындары. Енгізу-шығаруды қорғау тәсілдері.
 
 
Негізгі әдебиеттер 9 [238-256], 10 [248-260] 
Қосымша әдебиеттер 16 [198-207],19 [115-126] 
Бақылау сұрақтары 
     1. Еңгізу-шығаруды басқару  жүйесінің жұмыс мақсаты 
           2. Еңгізу-шығаруды басқару  жүйесінің негізгі функциялары 
3.  Есептеу  жүйесінде еңгізу-шығаруды  басқару  үшін  қандай принциптер 
қолданылады 
 
Лекция  №9.  Дискілер.  Дискілердің  аппаратты  бөлігі.  Таймерлер, 
таймерлерді  программамен  қамтамасыз  ету.  Алфавитті-сандық 
терминалдар.  
Пайдаланушының графиктік интерфейсі.  
Енгізуді программалық қамтамасыз ету. 
 
Негізгі әдебиеттер: 1 нег.

3-18

, 2 нег. 

9-25

 
Қосымша әдебиеттер: 1 қос.

67-69

 
Бақылау сұрақтары: 
1. 
Бағдарламалық жабдықтама деген не? 
2. 
Операциялық жүйе не үшін арналған? 
3. 
Есептеу жүйесі қандай функция атқарады? 
4. 
CP/M стандартының X стандартынан қандай айырмашылығы бар?