«Абайдан соң» К. Оразалин

жүктеу 0,51 Mb.

Pdf просмотр

бет	14/16
Дата	23.06.2023
өлшемі	0,51 Mb.
	#43062

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16

алмааат ағаааа

«Сұлтанмахмұт»

Қазақстан Республикасының халық жазушысы, көрнекті ақын
Дихан
Әбілевтің
“Сұлтанмахмұт” роман-трилогиясы ХХ ғасырдың басындағы
қазақтың демократ ақыны Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірі мен
шығармашылығына арналған. “Сұлтанмахмұт” роман-трилогиясы “Ақын
арманы”, “Арман жолында”, “Баянауыл баурайында” атты үш кітаптан
тұрады. Бірінші кітап “Ақын арманы” төрт бөлімнен құралған.Қысқаша
мазмұнына келетін болсақ:
Бала Махмұт Баян қаласында Рахметолла қазіреттің қолында медреседе
оқып жүреді. Осында жүріп Рахметолла қазірет сияқты дүмше
діндарлардың
тірлігін,
олардың
нашарларға
жасаған
қиянат,
зорлықзомбылығын көріп діни оқудан бас тартады. Осы қиянат,
зорлықтардың барлығы шәкірт Махмұт жүрегінен өлең болып өріледі.
Сұлтанмахмұт алғашқы өлеңдерін жаза бастайды.Сұлтанмахмұттың жас
жүрегін жаралаған оқиғалардың бірі оның сүйгені Гүлайманның Қаражан
шалға ұзатылуы.Гүлайманнан айрылған Сұлтанмахмұт “Жарқынбай” атты
дастан жазады. Осыдан соң ауыл-аймақ оның ақындығын мойындай
бастайды. Алайда, дастан Сұлтанмахмұтқа ұнамай, жыртып тастайды.
Осындай алай-түлей күйде жүрген Махмұт бір күні мойнындағы тұмарын
өртеп жібереді. Сұлтанмахмұт Троицкіге келіп Рахманқұли медіресесіне
түседі. Мұнда дін сабақтарымен бірге, география, тарих, әсіресе Махмұтқа
ең қажетті орыс тілі де оқытылады екен.Аяғында Сұлтанмахмұт Семейге

келіп, оқуға қаражаты болмай, Зайсан жақта екі жыл бала оқытады. Қаржы
жинап Том қаласына келіп гимназияға дайындайтын жеті айлық курсқа
түседі. Осында жүріп революцияны қарсы алады.
Бұл кітапта автор жоғарыда аталған оқиғалар арқылы ХХ ғасырдың
басындағы қазақ даласының тарихи шындығын көрсетіп, әлеуметтік
қарымқатынастар негізінде Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өсу-жолын
сипаттап, демократ ақынның образын жасаған. Роман 1959-1964 жылдар
аралығында жазылған. 1980 жылы “Жазушы” баспасында жарық көрген.

жүктеу 0,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16