А. М. Жарылкасынова, Н. Р. Изденова

Орта факторларының денсаулыққа әсерін зерттеу әдістері

жүктеу 0,8 Mb.

Pdf просмотр

бет	7/42
Дата	08.04.2022
өлшемі	0,8 Mb.
	#38061

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 42

ЖАРЫЛҚАСЫН ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ

Жануарларға үлгілеу әдісі.

3.2 Орта факторларының денсаулыққа әсерін зерттеу әдістері

Қазіргі уақытта мұндай әдістер ретінде қолданылады:

• жануарларға үлгілеу әдісі;

•

тұрғындарды

байқау

әдістері

(сауалнама-сұрау;

статистикалық

мәліметтерді өңдеу;

•

эпидемиологиялық (клиникалық-диагностикалық) зерттеулер;

•

денсаулыққа қатерді бағалау әдісі.

Барлық бұл әдістердің өзінің кемшіліктері мен артықшылықтары бар,

бірақ дұрыс қолданса бір-бірін толықтырады.

Жануарларға үлгілеу әдісі.

Жануарларға жүргізілетін тәжірибелік зерттеулер улылық пен қауіптілік

дәрежесін анықтау мақсатында, зақым келтіретін әсердің сипатын,

кумуляцияға қабілеттілікті, кейін болатын эффектілердің көріну мүмкіндігі

мен ортаның әртүрлі факторларының, әсіресе химиялық факторлардың

ағзаның иммундық статусына әсер ету қабілеттілігін бағалау мақсатында

жүргізіледі. Көптеген тәжірибелік зерттеулердің соңғы мақсаты қоршаған

ортаның сапасын анықтайтын химиялық, физикалық немес биологиялық

факторлардың гигиеналық нормативтерін негіздеу болып табылады.

Үлгілеу әдісі мүмкіндік береді:

•

жылуқанды ағзаларға орта факторларының биологиялық әсерінің

сипатын игеру;

•

«доза – эффект» және «уақыт – эффект» бағыныштылығын анықтау;

•

бастапқы және әсер етпейтін дозаны (концентрацияны) анықтау;

•

орта факторларының гигиеналық регламеттерінің шамасын бекіту;

•

қоршаған ортада әлі әсер етпеген қауіптің потенциалды факторына баға

беру.

Бұл әдістің кемшілігі: тәжірибе нәтижелерін адамға экстраполяциялаудың

анық еместігі; адамды қоршаған ортада пайда болатын жағдайды үлгілеудің

жеткілікті дәрежеде сенімділігінің мүмкін еместігі (әсерлердің көп

факторлығы, трансформация эффектісі және т.б.).

жүктеу 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 42