8 энергетикалық деңгейлердің ҚҰрылысы


І периодтың гомомолекулярлы екі атомды молекулалары



жүктеу 0,95 Mb.
бет10/18
Дата07.01.2022
өлшемі0,95 Mb.
#36997
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18
8 ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ДЕҢГЕЙЛЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ

І периодтың гомомолекулярлы екі атомды молекулалары





Н2+

Н Н+



Н2

Н Н


Н2-

Н Н-



Н22-

Н- Н-



Не+

Не Не+



Не2

Не Не


МО

АО

МО



-

-

-

-





























Еб-с, кДж/моль

260

432

170

0 (болмайды)

250

0 (болмайды)

l (нм)

0,106

0,074






0,108



Магн.қос.

парамаг.

диамаг.

парамаг.




парамаг.




Байланыс саны

0,5

1

0,5

0

0,5

0


II период элементтерінің гомомолекулярлы

екі атомды молекулалары

ІІ период элементтерінде 2 квант.қабат пайда болады. 2s 2px 2py 2pz



LiH – бір сутегісі бар қосылыс

ОЭО (Н) > ОЭО (Эл) (1-жағдай)

LiH 1s22s12px2py2pz 1s1 мен 2s12px2py2pz

1s1 толу










LiН

КН

Nа Н

RbН

СsН

FrН

Е

234

180

197

163

176

-

l

0,160

0,224

0,189

0,237

0,249



ОЭО (Н) < ОЭО (Эл) (2-жағдай)



HF 1s22s12px22py22pz1

1s1



диамагнитті, полярлы

орташа беріктікті









AO

H

1s1






MO

_











AO

F

1s22s22px22py22pz1












OH

CH

NH

HF

HCl

HBr

HI

Еб-с

425

335

356

561

427

324

297

l (нм)

0,097

0,112




0,092

0,128

0,141

0,162

байланыс беріктігі азаяды
Екі сутегі атомы бар қосылыстар

а) сызықты молекулалар



BеН2 Ве 1s2 2s22px2py2pz

1s1 (гибридтелуді ескермегенде)







AO

Ве

_ _ _





2S


MO

_
_

_ _











AO

Н





(2 байланысқан)

Диамагнитті, беріктігі орташа

BеН2 (гибридтелуді ескерген жағдайда)


  1. ВБ әдісін қолданып Ве атомының гибридтелу типін анықтаймыз.


Ве*

- - - -




Sp гибр.













Бірінші иондану потенциалы (Еион = 230 кДж). Барлық 4ē энергиясы бірдей. Шындыққа жанасатын диаграмма болып гибридтенуді ескеріп құрған диаграмма есептеледі.



Екі сутегі атомы бар қосылыстар (бұрыштық молекула Н2О)

Немесе судың бұрыштық үш атомды молекуласы. О2 (1s22s22p4) сутегімен экзотермиялық жолмен табиғатта кең таралған қосылыс суды түзеді.

2О + О2 → 2Н2О ∆ Н0298 = 927кДж

Эксперименттік жолмен су молекуласының бұрышты құрылысы екендігі дәлелденген. (104,30) тетраэдрге таяу (109,280), ал мұз кристалдарында НОН тетраэдрден аз айырылады.



Сурет 4 - Сутегінің екі атомының оттегі атомымен жақындасу схемасы


Бұл схемада координата осьтері кубтың центрі бойымен оның қырларына перпендикуляр жүргізілген. Куб мөлшері оның центрінен кез келген төбесіне дейінгі қашықтық α (ОН) ұзындығына сәйкес келетіндей етіп алынған. Кубтың центріне оттегі атомы орналассын, ал оның қарама-қарсы төбелерінде На, Нв сутегі атомдары орналассын. Координата осьтерінің оң және теріс бағыттарын (+), (-) белгілерімен белгілейік. 2 сутегінің 1s орбитальдары оттегінің 2s, 2рх, 2pу, 2рz орбитальдарымен бүркеліп, σ – МО, σ* - МО түзеді деп есептеледі. МО-ның толқындық функциясы:

2s + 1s, байланыспайтын (несв.)

О + 2Н, байланыстырушы

х + 1s, босаң

y + 1s, байланыспайтын

О + 2Н, байланыстырушы

z + 1s, босаң

Бұл теңдеуден оттегімен байланысқан сутегі атомына 2 байланыспайтын, 2 байланыстырушы және босаң МО сәйкес келетінін көруге болады. Егер су молекуласы түзілуге О2-ң 2рх және 2рz АО қатысса, НОН = 900 болар еді. Бірақ олармен қатар МО түзілуде 2s, 2p оттегі АО қатысады. Сонымен бірге О-Н аралығындағы байланыс ковалентті және электрон жұбы оттегіге ығысқан, сондықтан О – атомы теріс, Н – атомдары оң зарядталады. Одан олар бірін-бірі тебеді. Теориялық есептеу бойынша ондай тебу байланысты ~950 дейін алшақтатады. Сондықтан бірінші себептің басымдылығын көреміз.



2 гибридтелу. Су МО диполь моменті үлкен болғандықтан бір-бірімен сутектік байланыс арқылы байланысады.


Үш сутегі атомы бар қосылыстар
а) Жазық үшбұрышты молекула

3 1s2 2s22px/2py2pz

1s1









АО

В

- -





2S


МО
_ _


_

_








АО



жарамайды

Иондану потенциалы 2.


Гибридтелуді ескерген жағдайда:


АО

В*



- -

- - -

Sp2






МО

_ _ _


_








АО



1 иондану потенциалы бар.

Бор атомында екі 2s, бір 2p электроны бар. Ал сутегіде 1s1 электроны бар.

2s, 2pх 2pуz орбитальдарының жақындасуынан ВН3 –те МО түзіледі.

б) Пирамидальды молекула (NН3)



N 1s2 2s22px/2py/2pz/

1s1





АО

В









МО



_ _

_




_





АО



3 иондану потенциалы бар


Гибридтелуді ескергенде











_ _ _













2 иондану потенциалы бар.





3 иондану потенциалы реалды!!!
Гибридтелмеген күй

О 1s2 2s22px22py/2pz/

Н 1s1 есте сақта!



О → Н2О ← 2Н








Молекула диамагнитті, 4 иондану потенциалы бар.

Гибридтелуді ескерген жағдайда.

О



Sp3 гибр.





_ _














2 иондану потенциалы бар.






Eиондану

27,5 кДж

16,2 кДж 4 иондану

14,5 кДж потенциалы бар

12,6 кДж

Бір молекулаларда гибридтелген екіншілерінде гибридтелмеген электрон бұлттары арқылы гибридтелу жүреді.


жүктеу 0,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау