5В071200 «Машина жасау» 5В072400 «Технологиялық машиналар және жабдықтар»

ЖАЗЫҚ КЕРНЕУЛІ КҮЙ

Нүктелері жазық кернеулі күйдегі машина бөлшектерін, конструкцияларды практикада жиі кездестіруге болады. Мысалы, ішкі қысымды жұқа қабырғалы резервуарлар мен сфералық ыдыстар (IV,5, а, б-сурет), тік төртбұрышты немесе дөңгелек қималы бұралған брустар (IV.5, в, г-сурет), жылдам айналып тұрған жұқа дөңгелектер (IV.5, д-сурет).

Денелерден бөлініп алынған А, В, С, Д, Е нүктелерінің кернеулі күйлері басты кернеулермен сипатталған. Нүкте арқылы тек үш басты аудандар жүргізуге болатынын жоғарыда атап өттік, демек, басты аудандарға параллель емес сол нүкте арқылы өтетін кез келген аудандарда тік және жанама кернеулер әсер етеді.

Енді, басты аудандар мен басты емес аудандардағы кернеулердің арасындағы байланыстарды анықтайық. Ол үшін бүйір аудандары мен беттеріндегі жанама кернеулері нөлге тең σ₁ мен σ₂ кернеулерімен екі бағытта созылған кішігірім пластинканы қарастырамыз (IV.6,а-сурет). Нормалі σ₁ кернеуінің α, ал σ₂ кернеуінің бағытымен α + 90° бұрышын жасайтын көлбеу ауданда тік және жанама кернеулер пайда болады. Күштер әрекеттерінің тәуелсіздік принципі (суперпозидия принципі) бойынша, берілген жазық кернеулі күйді екі сызықтық кернеулі күйдің қосындысы ретінде қарастыруға болады (IV.6, б, в-сурет).

Яғни,

Өткен параграфта алынған (IV.О3, IV.04) теңдіктерін қолданып