*** Жас журналист жылына 32 мың доллар табады

Мәселен, ақпанның 24-і мен наурыздың 7-і аралығында біздің факультетке АҚШ-тың Огайо университетінің профессоры Юсуф Калиянго келіп, дәріс оқыды. Ол – 50 шақты мемлекетте болып, әртүрлі бағыттағы (ғылыми-зерттеу, публицистикалық, әдеби) 15 кітап жазған әлемге танымал журналист. Екі апта ішінде Ю.Калиянгодан біраз нәрсе үйреніп, халықаралық журналистика туралы көп мағлұматты жадымызға түйдік. Америкадан келген профессордың:«Қазақстан өзінің профессорлары мен ұстаздарына аз жалақы төлеп, мен сияқты шетелден уақытша келген оқытушыларға қаржы аямайды екен. Неліктен бұлай? Бұл әділетсіздік қой!» немесе «Қазақстан президенті елі үшін көп нәрсе істеп жатыр» деген секілді сөздері бізге үлкен ой салды… Мұхит асып келген профессорды әңгімеге тартып едік.

– Жалпы, журналистика саласында 13 жылдан бері қызмет етіп келемін. Өзім Шығыс Африканың тумасымын. Алғашында саясат бағытында жұмыс істейтін журналист ретінде әртүрлі газет редакцияларында, теле-радио орталықтарында қызмет атқардым. Содан соң, тележаңалықтарды өңдеуші, жаңалықтар бөлімінің директоры болып істедім. Бірте-бірте халықаралық журналистикада танылып, «CNN» арнасының Шығыс Африкадағы тілшісі болдым. «CNN» арнасына көптеген әлемдік деңгейдегі хабарларды дайындадым. Осы үшін халықаралық ұйымдар мен «CNN» арнасы тағайындайтын бірнеше жүлделердің иегері атандым. Кейін АҚШ-тың Миссури университетінің журналистика мектебіне оқуға түсіп, Ph.D. докторантураны 2007 жылы бітірдім. Ал 2008 жылы мен Огайо университетінің халықаралық журналистика институтына әрі профессор, әрі директор болып тағайындалдым. Скрипп атындағы жоғарыда аталған оқу орнында осы уақытқа дейін «Теле-радио жаңалықтары», «Халықаралық журналистика», «Шетелдегі тілшілік», «Халықаралық масс медиа жүйесі», «Кәсіби журналистика», «Қоғам және қоғамдағы шиеленістер» т.б. пәндерден сабақ бердім. Осы тәжірибе негізінде мен екі ғылыми-зерттеу оқулығын жазған болатынмын. Үшіншісі ағымдағы жылдың желтоқсан айында жарық көреді деп жоспарлануда.

1. Жаңалық және ақпарат тарату – 79%;

Америкада сөз бостандығы бар ма? Мысалы, сіз президентті немесе басқа да билік өкілдерін сынай аласыз ба?

Біздің университеттің журналистика факультетінде «Қазақ журналистикасының тарихы», «Журналистика негіздері», «Интернет журналистикасы», «Тележурналистика», «Радио және телебағдарламаларды дайындау», «Сыртқы саяси насихат», «Балаларға арналған бағдарламаларды дайындау» сықылды пәндер оқытылады. Ал сіздерде ше?

– Иә, олардың жалақысы өміріне жеткілікті. Университетті енді бітірген 21 жастағы журналист орта есеппен жылына 32 мың АҚШ долларын табады. Бірақ журналистердің жалақысы жұмыс істейтін жеріне де байланысты. Ірі орталықтар мен үлкен қалалардың жалақысы да жоғары.

– Мен докторлық диссертациямды «Қоғамдағы шиеленістер» тақырыбында қорғаған болатынмын. Қазір де осы тақырыпта көп жазамын. Мәселен, 2010 жылы «Африкандық медиа және демократизация» атты кітап жаздым. Менің зерттеулерім саяси қарым-қатынас, шиеленістер және дағдарыс, қоғамдық пікір тақырыптарына негізделген.

Сұхбаттасқан – Алпамыс Файзолла,

Әрине, шетел журналистикасына назар аударғанда бәрін бірдей ала беру, үйрене берудің негізі жоқ. Ең жаңашыл, бұрын айтылмаған нөрселерді таңдай білген жөн. Алдымен халыққа не қажет және нені айту керек, соны байқаған дұрыс. Бұл үшін өткен мен жаңаны, сондай-ақ өзімізде не бар, не жоқ соны біліп барып ажырата білу керек. Қажеттісін алып, қажет емесіне сын көзбен қараған дұрыс. Бұрын біздің елмізде шетел журналистикасының төжірибесіне назар аударылмайтын. Ал бүгінде бәрі басқаша. Халықаралық қатынастар бейбіт түрде, бірін-бірі түсінушілік жағдайда дамып келеді. Яғни, сенім мен қауіпсіздік, жер бетінде бірлесе өмір сүру тенденциясы байқалады. Демек, бұрынғыдай елдердің бір-біріне сенімсіздікпен қарауы бірте-бірте өзара түсінушілік қарым-қатынасқа айналып келеді. Бұл орайда ақпарат құралдары да өзгеріссіз қалуы мүмкін емес. Сондықтан мына жайларды атап айту керек: 

1988 жылы Сеулдегі (Оңтүстік Кореяның астанасы) жазғы Олимпиададан Жалонияға спутниктік байланыс арқылы жоғары айқындық телевидениесімен күн сайын 4 сағат хабарлар берілген. Мұндай жаңа жүйе Жапонияда қазір тұрақгы жұмыс істеуде. 

"Жоғары айқындық" жүйесімен телевидение құру қазір АҚШ-та да жүргізіліп жатыр. Олар мұның бірнеше нұсқасын жасады. Жапония сияқты АҚШ- та жүздеген миллион доллар жұмсаған. Ал осы жаңа жүйені жасауда Еуропа аздап артта қалып келеді. Сондықтан олар Жапония мен АҚШ-қа жету үшін бар күштерін салуда. Айталық ФРГ, Ұлыбритания, Швейцария, Бельгия, Франция, Нидерланды, Дания, Италия сияқты елдердің 30-дан астам өндіріс корпорациясы осы жүйені жасау үшін жұмыс істеуде. Сондықтан бұл жүйе енді Еуропада да қолданылуда. Осыған байланысты ТМД елдері де аталған жүйеге көшуді ойластыруда. Қазір бұл ретте мамандар жұмыс істеуде. Демек, алдағы уақытта Қазақстан да бұл жүйені қолға алатын болады. 
Жаңа жүйе әрине, қай елдің телевидениесі болса да тиімді болатынына сөз жоқ. Себебі, біріншіден, халықаралық қатынаста "жоғары айқындық" жүйесін қолдануда бірлесу жағдайы туады. Және әртүрлі телевизиялык жүйелерден гөрі, бірыңғай бейнекөріністердің сапасы артып, бұрынғыдан да анық бола түседі. Қазір Москвада кабельдік сеттің пайда болуына байланысты көптеген программа беруге мүмкіндік туып отыр. 20-дан астам каналда хабар берілуде. Ал Еуропаның көптеген аймақтарында спутниктік байланыс арқылы 40-50 аралығында программа қабылдауға болады. Батыс Еуропада "Астра" деп аталатын жаңа жер серігі ұшырылған. Сол жер серігінен жердегі дыбыс қабылдау аймағында 50 сантиметрлік қана антенна қолдану жетіп жатыр. Ал Шығыс Еуропада оны қабылдау 1-2 метрлік антеннаны қажет етеді. 

Скандинавия елдері ұшырған жер серігі арқылы ТМД-ның Батыс аймағындағы елдер хабарларды әлгіндей жарты метрлік антенналар арқылы қабылдай алады. Міне, бұл да телевидение саласындағы жетістік болып табылады. Спутниктік телевидение жүйе.сі қалай жұмыс істейді дегенге келсек, үшбұрышты схема бойынша жүргізіледі. Хабар беруші (жерден) - спутник орбитада - антенна (жердегі телеқабылдағыш). 

Сонымен бірге кабельдік телевидение де Америкада 1940 жылдардың аяғында қолданыла бастап, кейін 1975-ші жылдары оның екінші кезеңі өріс алды. Телевидениедегі бұл екі сала қазіргі кезде онан сайын даму үстінде. Мысалы, Францияда жаңа техника жетістігі кеңінен пайдаланылуда. Спутниктік байланыс, кабельді телевидениемен бірге, бейнежазу мен телеин-форматика, яғни, компьютерлер қолданылу үстінде. Бұл елде әсіресе, екінші программа А-2 аудиторияны көп қамту мен программаның ұзақтығы жағынан ең бірінші орынға шықы. Бұл - оның зор табысы деуге болады. 

Редакциялау жүмысында "мышка" арқылы курсорды жылжыта отырып, командаларды орындауға болатыны түсінікті. Кейбір программалар арқылы текстің жалпы көрінісін, тіпті, типографиялық сапаға дейін көтеруге болатынын өмір көрсетіп отыр. Мұндай жағдайда әртүрлі шрифтілерді қолдануға болады. Машинаның басу құрылысна қажетті арнаулы командалар беріледі. Мәселен, басуды тоқтату, тексті бірнеше дана етіп шығару т.б. Компьютердің жадына информацияны, тексті енгізгеннен кейін, оны автоматты түрде өңдеуге қол жетеді. Бұл ретте автоматтандырылған анықтамалықтарды және автоматтандырылған корректорларды қолдануға болады. Автоматты анықтамалықтар сөздерді дұрыс таңдауға, ауыстыруға мүмкіндік берсе (мысалы, синоним, антонимдерді т.б. табуға), ал автоматты корректор грамматика, орфографияны, тіпті, стилистика элементтерін бақылауға мүмкіндік береді. Компьютер жадындағы сөздіктен әрбір сөздің дұрыс жазылуын салыстырып қарау қиын емес. Редакциялауды автоматтандырғанда текстегі орташа келемдегі сөйлемдерге анализ жасауға да мүмкіндік туады. Бұл орайда программа бойынша текст құрылысының индексі анықталып, кейбір окуға дұрыс келмейтін сөздер мен фрагменттерді бөліп шығару керек және түзету қажет. 

Жалпы бүгінгі журналистикаға қатысы бар тағы бір мәселе - "столдық" баспа жүйесінің пайда болуы екенін бөліп айту жөн. Яғни, бұл баспа жұмысындағы компьютерге қатысы бар жаңа эра деуге болады. Баспа мен типографияға жаңалық ретінде келген осы техникалық жетістік мерзімді баспасөз бен кітап басу ісінде адам еңбегіне көптеген жеңілдіктер әкелді. Компьютерде жаңа арнаулы тіддерді жасап шығару мен лазерлік принтерлердің пайда болуы - типографияға өте жақын сапалы бейнелерді қолдануды қамтамасыз етті. Бұл полиграфиялық баспа жұмыстарына да қатысты еді. Баспа жуйесіне арналған верстка жасау жөнінде (беттерді қаттау) екі негізгі программа түрі бар. Оның бірі - иллюстрация, графикаларды қолдана отырып, шағын материалдар дайындауға арналса, екіншісі -үлкен көлемдегі текстер дайындауға, яғни кітаптар басуға арналған. Бұл орайда процессордың көмегімен және версткаға арналған программалар арқылы басылатын нәрсенің макеті жасалып, басуға беріледі немесе фототерімге жіберіледі. 

Столдық баспа жүйесін қолданатындарды үш категорияға бөлуге болады. Оның біріншісі - бір-екі беттік ондаған, жүздеген дана документтер дайындаушылар болса, екінші категорияға - мыңдаған тиражбен басылатын мақалалар жинақтары, авторефераттар, брошюралар шығаратын үкімет мекемелері, жарнама агенттіктері ұйымдарының жұмыстары жатады. Ал үшінші категорияға - осы алдыңғы айтылғандардан күрделі әрі көлемді түрде жұмыстар орындайтын газет-журналдар редакциялары жатады. Олар мыңдаған тіпті, миллиондаған тиражбен баспасөздерді шығарып отырады. Сөйтіп, компьютердің қазіргі замандағы аса зор мүмкіндігі журналистика өмірінде кеңінен пайдаланылу үстінде.

1. Канада телевидениесі

2. Канада тележурналистері

3. Канада телебағдарламалары

Канада - Солтүстік Америка құрлығында орналасқан алып мемлекет. Астанасы - Оттава қаласы. Канада өзінің жерінің кең-байтақтығымен ғана емес, сондай-ақ көптеген арктикалық архипелагты аралдарымен ерекшеленеді. Канаданың жағалауларын Атлант мұхиты, Тыных мұхиты және Солтүстік Мұзды мұхит шайып жатыр. Көрші елдерінің ең үлкені АҚШ, одан басқа Даниямен (Гренландия аралы) және Франциямен (Сен-Пьер и Микелон (франц. Saint-Pierre-et-Miquelon) аралдары қауымдастығы) көршілес орналасқан. Канаданың АҚШ-пен шектесетін оңтүстік және Альяскадағы солтүстік батыс шекарасының ұзындығы 8893 км. құрайды. Табиғаты керемет. Ормандар мен таулы аймақтарға, туристік мекендерге толы әлемнің сұлу бір мекені.

Территориясының ауданы 9 984 670 шаршы км.. Оның ішінде құрлықтың жері 9 093 507 шаршы км., сулы жері 891 163 шаршы км.. Канаданың территориясының басым бөлігі жазықтық болып келеді. Канада жерінің аумағы бойынша (суларымен қосақанда) әлемде екінші орынды иеленеді, ал Солтүстік Америка материгінде ең үлкен ел болып табылады. Канада аталған материктің солтүстігін түгелімен алып жатыр деп айтуға болады, тек АҚШ-қа тиесілі Альясканы қоспасақ. Елдің солтүстігіндегі жерлердің көбі Арктикалық аймаққа кіреді. Олжерлерде үнемі мұз жатады немесе екі жылдай уақыт бойы температура нөлден төмен болып сақталады. Канаданың тағы бер географиялық ерекшелігі – әлемдегі ең ұзын жағалау шекара Канадаға тиесілі. Жалпы ұзындығы 202 080 км.-ге тең жағалаулық шекарасы бар. Канаданың таулы аймақтары мен жазық жерлері геологикалық жағынан сезімтал келеді. Жер сілкінісі мен вулкандардың атқылауы қалыпты жағдай. Мигер тауларында және Эдзиза тауларында үлкен жанартаулар (вулкандар) орналасқан.

Канада елі жартылыс ресурстарына (орман, су) аса бай ел болып саналады. Канаданың табиғат ресурстары (мұнай, газ, көмір, калий тұзы, алтын, сирек және түсті металдар, темір және уран кендері, т.б.), ел экономикасын барынша көтеруге  зор ықпалын тигізуде. Оның көп салалы    тау–кен өнеркәсібі бар. Канада калий тұзын жылына (Эстерхейзи, т.б. кендері) жеті млн т–ға дейін өндіріп, дүние жүзінде бірінші орынға шықты. Ал мыс  өндіру жөнінен ол дүние жүзіндегі үшінші мемлекет. Су және орман ресурстарын жан басына шаққанда Канада дүние жүзінде теңдесі жоқ ел. Оның көптеген пайдалы қазбалары игерілуі қиын арктикалық аудандарда жатуына байланысты  әлі тың күйінде. Табиғат жағдайы оның оңтүстігінде ауыл шаруашылығын  біршама дамытуға қолайлы. Ауыл шаруашылығының жетекші саласы мал шаруашылығы болып табылады., сонымен бірге егін шаруашылығы жан–жақты дамыған.  Канада дүниежүзілік бидай экспортының 1/5 бөлігін қамтамасыз етеді.

Канаданың жері үлкен болғандықтан бірнеше климаттық белдеулер бар. Мысалы, ең солтүстік аймағы Арктикалық белдеуде орналасса, одан төменгі жерлері Субарктикалық белдеуде орналасқан. Солтүстіктегі аралдарда үнемі қармен мұз жатады. Ол аймақта тундра бар. Ең суық аймақтар да осында. Ал Британдық Колумбия жерінде жаймашуақ жаз (25 to 30 °C), жауынды маусымдар болады. Бұдан бөлек, солтүстікке жақын орналасқан жерлерде алты ай бойы қар жата береді. Ең төменгі температура ретінде тіркелген көрсеткіш -63˚С (Юкон).

Атабаска (ағылш. Athabasca River, фр. rivière Athabasca) - Канаданың батысындағы өзен. Ұзындығы 1231 км, су жинау алабының ауданы 153 мың км². Жылдық орташа су ағыны мөлшері 900 м³/с (сағасында). Сеңгір таулардың алдыңғы жоталарынан бастау алады. Ұлы жазықтың солтүстік бөлігін кесіп өтіп, Атабаска көлінің батыс жағалауына құяды. Өзен негізінен қар суымен толығады, көктемде тасиды. Желтоқсан – көкек айлары аралығында суы қатып жатады. Маусым айында ериді.

Ниагара (ағыл. Niagara River) - өзен, АҚШ пен Канаданың шекарасын бөліп тұратын, Нью-Йорк штатының батыс бөлігі мен Онторио провинциясының оңтүстік бөлігінің арасында орналасқан. Оның қатты ағысы мен тез сырғуынан ол Солтүстік Америкадағы суэлектрстанциясының ең тамаша көзі саналады. Эри көлі мен Онтарио көлін қосады, ал оның жол бойының орта тұсында Нигара сарқырамасы бар. Өзен жағасында бірдей аталатын екі қала бар (Нигара-Фолс), бірі АҚШ-та, бірі Канадада әрқайсысы өз жағалауында. Эри өзенінен жоғарыға шейін кеме жүзеді. 

2006 жылы жүргізілген санақтың нәтижесі бойынша Канаданың халқының саны 31 612 897 адамды құраған. Негізінен, халықтың басым бөлігі иммигранттардың есебінен артып отырған. Канадалық халықтың этникалық құрамы жағынан ағылшындар алғашқы орында (21%), одан кейінгі орындарда француздар (15,8), шотландықтар (15,2%), ирландиялықтар (13,9%), немістер (10,2%), итальяндар (5%), қытайлар (3,9%) және украиндар (3,6%). Бұлардан бөлек канадалық Аборигендер де бар. Олардың үлес салмағы 3,6% болады. Қазіргі кездегі деректер бойынша Канада халқының саны 34 миллионға жеткен. Канаданың жері ұлан-байтақ болғанымен, халықтың орналасу тығыздығы бойынша ең төменгі көрсеткішке ие елдердің қатарына кіреді. Халықтың орналасу тығыздығының орташа көрсеткіші: бір шаршы км.-ге 3,3 адамнан ғана келеді. Халық көп орналасқан аймақ ретінде Оңтүстік Квебек Сити қаласында және Виндсор қаласында көптеп шоғырланған. Оның себептерінің бірі ретінде бұл аймақтағы түрліше индустрия салаларының дамуын айтуға болады. Осынау аймақ Квебек Сити – Виндсор дәлізі деп аталады. Ол Әулие Лавренция өзенінің бойы мен Ұлы Көлдерді жағалай орналасқан аймақ. Әрбір бесінші канадалық азаматтың туылған жері Канададан тыс аймақтар екен. Елге келуші шет елдік қоныстанушылардың арасында азиялықтардың саны басым. Канадалықтардың басым бөлігі Христиан дінінің өкілдері. Сонымен бірге ешқандай діни топқа жатпайтын адамдардың да саны аз емс екен. Ал мұсылмандардың үлесі елдегі халықтың небары екі пайызын құрайды.

4-дәріс.

Англия тележурналистикасы
АҚШ-та В.К.Зворыкин телевидение саласындағы тәжірибелерін шыңдап жатқанда, Атлант мұхитының бер жағында Англияда Джон Лоджи Берд бастаған бір топ ғалым Нипковтың механикалық дискісін шыңдауды қолға алды. 1925 жылдың 2 қазанында Берд алғаш телебейнеге қол жеткізді. Алайда, ол бейнелерде тек сұлбалар ғана көрініп, ешқандай айқындық болмады. 1926 жылдың 26 қаңтарында Берд Ұлыбританияның корольдік институтының ғалымдары алдында өзінің тәжірибесінің жемісін көрсетіп, таныстырды. Ал, 1927 жылы Корольдік телевизия қоғамын құрылды  да, 1928 жылы 1 наурызда осы қоғамның қамқорлығымен тек телевидениеге арналған «Телевижн» журналы жарыққа шыға бастады. Бердтің бастамасымен айқындылығы отыз жол болатын алғашқы қабылдағыш жасалды. 1929-1931 жылдары мың данадай «Берд теледидарлары» жасалып шығарылды. Ал 1929 жылдан бастап 1935 жылға дейін аз жолды стандартта тарайтын, күнделікті тәжірибелік бағдарламалар беріліп отырды. Осылай, Англия да АҚШ пен Германия сияқты телевизияның жалған көтерілісін бастан кешті.

АҚШ-та электронды жүйенің пайда болуымен Бердтің ойлап тапкан механикалық жүйесінің жетіспеушілігі айқын байқалды. Жаңа жүйе Англияда алғаш рет 1936 жылы тамызда дәстүрлі электронды жүйелер көрмесінде көрсетілді. 1936 жылдың 2 қарашасынан бастап «Би-Би-Си» тұрақты хабарлар тарата бастады. Нақты осы күннен бастап әлемдегі тұрақты телевидение тарихы басталды. Бағдарламалар алты күн бойы екі сағаттан алдын-ала жоспарланған кесте бойынша беріліп, бір күн құрылғыларды тазарту жұмыстарына берілді. Бұл дәстүрді әлемнің көптеген елдерінің телеарналары ұзақ уақыт бойы ұстанды. Аз қаржы жұмсалатынына қарамастан, «Би-Би-Си» бағдарламалары өзінің ерекшелігімен, қызықтығымен, жақсы ойластырылуымен алдыңғы орынды алды. Кейін «Би-Би-Си» соғыс кезінде тоқтаған күнделікті телебағдарламаларды беруді 1946 жылдың маусымында жеңіс шеруін көрсетуімен қайта бастады.

1999 жылы Ұлыбританияның  коммерциялық эфирлік телевидениесінде концентрация мен монополизация жаңа кезеңге қадам басты. Ұлыбританияның мәдениет министрі Крис Смит қыркүйек айында өткен Кэмбридж телефестивалінде сөз сөйлейді. Оның айтуы бойынша, әлемдік сахнада британияның коммерциялық эфирлі телевидениесінің бәсекелестері аз болғандықтан үкімет және жеке меншік БАҚ-ты қоллайды және барлық коммерциялық телевицениені екі, тіпті бір адамның қолына беруге дейін барады.

Коммерциялық эфирлік телевидениедегі жекеменшік концентрацияға деген жол 1993 жылы тазартылған болатын. Сол жылдардағы мәдениет министрі Питер Брук эфирлік телевидениенің лицензияға ие болған адамдарға тағы да бір лицензияны сатып алуға рұқсат еткенін жариялады. Осыдан кейін Лондонда жұмыс күндері шығып тұратын «Карлтон коммьюниюйшнз» эфирлік телевидениесінің ірі британдык коммерциялык компаниясы екендігі Орталық Англияға таралатын «Сентрел телевижн» компаниясынан лицензия сатып аламын деп жариялады. Содан кейін солтүстік «Гранада» компаниясы Лондоңда демалыс күндері шығып тұратын «Лондон Уикэңд Телевижн» компаниясынын лицензиясына ие болды.

Ал электронды «МАИ» концернінің басшысы Лорд Холлик екі лицензияның иесі больш, Оңтүстік Англиядағы «Меридиан» компаниясы және Оңтүстік Шығыс Англиядағы «Англия» компаниясын қолына алды. Британдык коммерциялық эфирлік телевидениедегі жекеменшіктің концентрациясы мен монополизациясының келесі сатысы 1999 жылы парламенттік акт болды. Бұл акт бойынша лицензиялардың шектеусіз сатылуына рұқсат етілді. Бірақ мынадай талап қойылады: бір адамның иелігіндегі арна елдің барлық телеаудиторияның 15%-інен көп болмауы керек және тележарнамадан 25% кіріс түсуі керек. Осылай концентрация процесі әрі қарай дами бастады.

Үш ірі топ құрылды: үш лицензиясы бар (Лондонға, Орталық және Оңтүстік Батыс Англияға) Майкл Гриннің «Карлтон Коммьюниюйшнз» компаниясы;

төрт лицензиясы бар (Лондонға, Солтүстік Солтүстік Шығыс Англияға және Йоркшир ) Гранадада;

үш лицензиясы бар (Оңтүстік Оңтүстік Шығыс Англияға және Уэльске Лорд Холликтің «Юнайтед Ньюс эңд Медиа» компаниясының хабарлары тарады.

Британия Коммерциялық эфирлік телевидениесінің ұлттық эфирінде төртінші «ойыншы» болып Шотландиялық «Скотгиш мидиа» компаниясы кірді. Бұл компания 1998 жылы Солтүстік Шотландиялық «Гремпиен» телекомпаниясының лицензиясына ие болды.

1999 жылы 26 қараша күні Ұлыбританияның телевидения әлеміңде сенсация болды. Бұл үш ірі топтан екі топ құру туралы шешімі жариялаңды. Майкл Гриннің «Карлтон Ю-Кэй продакшнз» және Лорд Холликтің «Юнайтед Ньюс энд Медиа» екеуі бірігіп Ұлыбританияда бұрын-соңды болмаған алып компания құруды жоспарлады. Бірақ бұл істі тез арада Ұлыбритания әділетті сауда бюросы (ОФТ) бақылауға кірісті. Өйткені жаңа алып компания тележарнамаға рұқсат етілген 25% емес, 30 - 40 % кірісті иемденді.

Британдық коммерциялык эфирлік телевидениедегі жекеменшіктің концентрациясы мен монополизациясының жаңаша дамуының  инициаторы Майкл Грин болғаны қызық  Ол бірінші болып «Сентрел Телевижн» лицензиясын сатьш алып, шектен тыс шығьш кетті деп есептелді. Бірақ бақылаушылар оның Лорд Холликпен болатын болашақ қарым-қатынасты ойлай отырып, Майкл Грин болашақ компанияның стратегиясын анықтаумен айналысты. Лорд Холлик күнделікті менеджмент мәселесімен айналысатын тұлға болатынын ресми түрде жариялаған еді. Ол компанияның аты "Карлтон Юнайтед'' деп аталатын болды. Дегенмен, көбісі Холлж сиякты барлық стратегияны Майкл Гриннің қолына беріп қояды дегенге күмәнмен қарады. Өйткені ол Лорд Ставшстің баспасөз компаниясымен қосылғаннан кейін жарты жылдың ішінде оны басшылықтан аластатқан. Осылай екі телекомпанияның бірігуі таң қалдырды. 26 қарашаға дейін журналистерге Грин мен Холлик бірігіп қызмет ету мәселесі туралы келісімшарт жасап жатыр деген хабар таратты. Бірақ кейбір бақылаушылар «Карлтон» мен «Юнайтедтің» қосылуы авантюра емес, заңдылық деп есептеді. Бұл екі компанияға да өз бағдарламаларын нығайтуға мүмкіңдік береді. Осы көрсеткіш бойынша «Карлтон» мен «Юнайтед» бағдарлама шығару уақытына қарамай, британдық телевидение ішіндегі ең әлсіздерінің бірі саналды.  

Екіншіден, 40 миллион фунт стерлингке дейін қаражатты үнемдеп, керексіз шығынды жояды. Ал егер іс жүзеге аспаған жағдайда сахнаға Ұлыбританияның коммерциялык эфирлік телевидениесінің үшінші орынға «Гранада груп» шығады. «Гранада груп» - «Гранада Телевижн» телевизиялық топтамасы Джерри Робинсонның басшылығымен коммерциялық эфирлік телевидение ассоцациясының «Ай - Ти - Ви» бағдарламасының үлкен бөлігін дайындайды. Осы уақытта  Британия телевидениесінің төртінші ірі «ойыншысы» Шотландиялық «Скоттиш Медиа» компаниясы «Джинджер Медиа Груп» компаниясын сатып алады деген сөз тарайды. Бұл компанияның акциясының көбін әйгілі британдық телевидение мен радио жүргізушісі Крис Эванс иемденеді. Бұл компания поп және рок музыкасын беретін ұлттық «Вирджин» радиостанциясының қожайыны «Скоттиш Медиа», «Вирджин» радиосынан басқа да телестудияларға ие. «Джинджер» компаниясын сатып алса, оңда бұл Шотландық телекомпаниясы Ұлыбритания телевидениесінде салмақты үшінші «ойыншының» орнын алуға мүмкіндік туады. Осылай Ұлыбританияның жекеменшік эфирлік телеиндустриясыңда бірінші орын үшін үлкен күрес басталды. Крис Смиттің айтуы бойынша, бұл күрес екі жылдан кейін барлық иңдустрия екі немесе бір адамның қолында болуы мүмкін деген болжам жасайды.

Сараптамалық консолидациялық үрдіс Ұлыбританияның кабельдік телевидениесінде де орын алды. Мұнда да эфирлік телевидениедегі сияқты екі ірі компанияның бірігуі жайлы сөз болады. Бұл «Кэйбл Эңд Уайерлесс Коммьюникэйшнз» және «Телеуэст» телекомпаниялары. «Нэшнл Транскоммьюниюйшнз Лимитед» компаниясы - үшінші «ойыншы» болды. Мұны «Франс Телеком» акционері көтермеледі. Соның көтермелеуімен ол «Кэйбл Эңд Уайерлисспен» бірігуге келісім алды. «Телеуэст» арнасы спутниктік телевидениеге жататын «Флекстек» компаниясымен бірігетіндігін жариялайды.

Выдающийся тележурналист Ларри Кинг известен тем, что взял множество интервью у мировых знаменитостей, при этом его вопросы всегда очень острые, в большинстве случаев он не щадит в эфире своих собеседников. Его авторитет огромен, многие телекомпании мечтают о журналисте такого масштаба. Но Ларри Кинг решил продолжить свою плодотворную деятельность с компанией CNN, в подтверждение этого он недавно подписал с ней новый контракт, согласно которому Кинг стал самым высокооплачиваемым тележурналистом в мире. Такой ведущий ведущий на корпоратив, наверное, был бы не по карману даже самым самостоятельным людям.

В Англии установлен налог на просмотр телевидения. 

В Великобритании существует налог на телевидение, с 2010 года он составляет 145,50 фунтов в год. Его сбор обеспечивает работу общественного телеканала Би-би-си без рекламы. Лицензионный платеж обязаны платить все домохозяйства независимо от способа получения телевизионного сигнала. Все продавцы телевизоров должны сообщать адреса покупателей в специальную базу данных, которую Би-би-си использует для рассылки писем тем, кто уклоняется от уплаты налога.
Сұрақтар:

1. Ұлыбританияның телевидения әлеміңдегі сенсация?

2. Англия телевидениесінің тарихы туралы не білесің?

3. Англия тележурналистері

Германия тележурналистикасы

ПРО 7, РТЛ және ВОКС телеарналары жеке коммерциялық арналар болып табылады. Германияда телевизия бастауы 50-нші жылдардың басына сәйкес келеді. Бұл жерде телевизия бұқаралық – құқықтық және жеке, аймақтық және аймақтан тыс, толық бағдарламалы және тақырыптық болып бөлінеді. Бұқаралық-құқықтық телевизия 12 жалпыұлттық, 8 жергілікті бағдарлама және 3 трансұлттық бағдарлама (шетелге хабар тарататын телерадиокомпания ретінде "Неміс толқыны", герман-француз арнасы "Арте" және германия-австрия-швейцариялық "3 сат" арнасы) таратады.

Германияда тұрақты хабар тарату 1929 ж. басталды. 1936 ж. алғаш рет Мюнхендегі олимпиада ойындарын трансляциялады. 1967 ж. түрлі-түсті теледидар ойлап табылды, бірақ ол тек ауқатты адамдардың үйінен табылды. Коммерциялық телевидение 1984 ж. пайда болды. Ең танымалдары: SAT1, ProSieben, RTL. Бұл арналар әлі күнге дейін бар. «Das Erste» деген 1-арна және ZDF деген 2-арна мемлекеттік болып табылады, мұнда 20.00-ден кейін жарнама көрсетілмейді. Германияда телевидениені бизнес көзіне айналдырып отырған екі концерн бар, олар ProSieben SAT1 MediaAG және RTL. Музыкалық каналдарға VIVA және MTV, спорттық арналарға Euronews және DSF, жаңалық таратуда CNN мен BBC-ді жатқызамыз.

DAS Erste арнасы – қоғамдық телеарна, мемлекет салығы арқылы қаражат табады. Алғашқы эфир 1952 ж. 25 желтоқсанында өтті. Алғашында «Солтүстік-батыс Германия телерадиокомпаниясы» болып құрылған ол 1954 ж. 1 қаңтарынан «Неміс телевидениесі» деген атқа ие болды. 1984 ж. 1 қазанында «Алғашқы неміс телевидениесі», 1996 ж . кейін «Бірінші» болып қысқартылды. Мұнда тек 14.00-ден 20.00-ге дейін, әрқайсысы 3 мин аспайтын, жалпы күніне 20 мин жарнама көрсетіледі. Әдетте бағдарламалар аяқталған соң қойылады, ортасынан үзбейді.

Онлайн Арналары: 3SAT, Alex Berlin TV, ARD Taggesschau, Arte TV, Astro TV, Baden TV.

Германия телевидениесі.

Көрермендер аудиториясының жіктелуі Еуропа елдерінде, соның ішінде Германияда орын алып отыр. Германия телевидениесінде кемінде 3 сағат АҚШ хабарлары беріледі. Бүгінде Германияда 365 лицензиялы телеарна бар.

Кристиан Бейкер (1965 ж. Гамбург) – тележүргізуші, жалпыеуропалық карьерадағы журналист. 1987-1989 ж. Гамбург радиосында стажер ретінде жұмыс істейді. 1989 ж. 24 жасында Бейкер ағылшын тілді алғашқы неміс тележүргізушісі болып, Еуропаның музыкалық телеарнасы MTV Europe-та қызмет атқарады. Ол жерде атақты музыканттар мен әртістерден сұхбат алады. 1995 ж. дейін әртүрлі шоулар ұйымдастырады. 1992-1995 ж. аралығында өзінің жастарға арналған шоуын BRAVO TV арқылы көрсетті.

Кристиан кейінірек медицинаны оқып, зерттеп, RTL арнасынан денсаулық сақтау бағдарламасын ұсынды.

Ол Германиядағы беделді телевизия марапаты – Алтын камера және екі Алтын Оттомен марапатталған.

Көп жылдық үзілістен кейін телевизияға тек 2009 ж. оралды және 2010 ж. «MTV-ден Меккеге дейін: Исламның өмірімді рухтандыруы» деген атпен мемуарын жариялады.

Осы жылы «Мұхаммедпен жігерленген» атты БАҚ компаниясының келбеті болды.

Германия тележурналистикасы.

Германияда тұратын халықтың 98%-ында теледидар бар. Теледидарды қолдану үшін немістер айына немесе жылына белгіленген бір бағаны төлейді. Сонымен қатар Ресей телеарналарына да сұраныстар бар.

Бүгінгі күнгі Германияда ең танымал телеарналар PRO-7, ZDF, RTL, RTL2, ARD, VOX, KABEL 1, SAT.

PRO7 каналында көбіне теле-шоуларды көрсетеді, ол ойын-сауық арнасы болып табылады. Онда көрсететін проблемалары: GALILEO, die SIMPSONS, two and half men, комедиялар мен боевиктер.

Спорт жанкүйерлеріне Sport 1; Eurosport; Sky Sport. Онда спорттық ойындарды көрсетеді.

Егер біреулер тарих және мәдениетпен қызығатын болса, ZDF Kulture, History Channel каналдары бар.

Құлағы естімейтіндерге ARD каналы жұмыс істейді. Онда шоулар, сериалдар, ауа-райы бар және естіп-көрмейтіндерге арналған аудармалар бар.

*** Вещание канала XXHOME: Hier ist mein Zuhause! ведется благодаря технологии IP-TV. Сразу после появления плеера может понадобиться время чтобы провести буферизацию (то есть начать подгружать часть канала) перед началом показа трансляции. 

Можете себе представить, что регулярные телепередачи появились в Германии ещё в 1929-ом году? Конечно, качество картинки было отнюдь не нынешнее, но всяко интереснее, чем слушать радиоприёмники. Третий Рейх вошёл в историю не только холокостом и поражением в войне. В 1936-ом году нацисты впервые вели телевизионные трансляции с Олимпийских игр в Мюнхене. Цветную картинку немцы начали транслировать в 1967-ом. Поначалу телевизор был скорее люксом, развлечением для богатых. Зато сегодня 95% немцев имеют в хозяйстве телевизионные приёмники.

Оба государственных канала и все региональные финансируются из тех самых сборов GEZ, о которых я в прошлой статье рассказал. Поэтому после 8 вечера на этих программах не должно быть рекламы. Хотя на самом деле, конечно, бывает, например, в ходе спортивных трансляций с чемпионатов мира по футболу, обзоров Олимпиад и тому подобных событий, в которых картинка продаётся пакетом. Не только наличие рекламы на этих каналах регулируется государством. Они имеют также обязательные квоты на показ новостей, познавательных и развлекательных передач. По вечерам пятниц на третьей кнопке обычно идут различные ток-шоу, когда ведущий вызывает участников на откровенные разговоры. По субботам - шоу-игры или фильмы. Вечером в воскресенье ARD показывает немецкий криминальный сериал "Место преступления", наверное, самый знаменитый после "Деррика". А Первый показывает мыльную оперу "Улица Лип" - "Lindenstraße", который еженедельно в эфире с 1985-ого года!

Для детей в Германии существуют специальные каналы. Моему сыну больше всего нравится государственный канал KIKA. Каждое утро перед школой он смотрит "Передачу со слоном". В этой передаче нарезано ассорти из мультфильмов, детских песенок, ребусов, уроков английского и тому подобное. Эта передача известна также тем, что в ней принимает участие Анке Энгельке - королева немецких комедиантов. Ещё есть частный детский канал SUPER RTL, но он для детей постарше.

Приватные каналы финансируют себя сами за счёт рекламы. В Германии есть два больших медиа-концерна, которые зарабатывают на телевидении. ProSiebenSat1 Media AG находится в Мюнхене. Ему принадлежат 4 телевизионных канала: ProSieben, Sat1, один кабельный канал и новостной N24. Наша семья всем программам предпочитает как раз ProSieben. Этот канал транслирует мой любимый мультсериал Симпсоны, а также очень познавательную передачу "Галилео". Вторая большая фирма, RTL Group, базируется в Кёльне. Этому концерну принадлежат каналы RTL, n-tv, а также частично RTL2, SUPER RTL и VOX.

Кроме этого существует много других каналов, например музыкальные VIVA и MTV, спортивные Euronews и DSF, новостные CNN и BBC. У меня дома телевизионная картинка поступает из кабельной розетки, поэтому никаких антенн на крыше дома нет. Всего в моём распоряжении 36 каналов, но примерно треть из них - телевизионные магазины. Совершенно не понимаю, кто же там покупает их чудо-мясорубки за бешеные деньги и почему все эти каналы так долго существуют?

По кабелю также можно покупать различные платные пакеты программ, в том числе и иностранные. Однажды я подключался к кабельным каналам Premiere, которые теперь куплены Sky, чтобы смотреть футбольную лигу чемпионов. Эта история заслуживает отдельного поста, расскажу как-нибудь.

С моей точки зрения, качество телевизионных передач в Германии довольно приемлемое. Но я не большой любитель посидеть у телевизора, моя стихия - интернет. Тем более, что многие немецкие каналы доступны в сети:

Das Erste, ZDF, WDR 1, n-tv

• 
  Интернет в Германии от 1&1
  
• 
  Как платить за электричество в Германии
  
• 
  Налог на немецкое телевидение
  
• 
  Фильмы на немецком онлайн
  
• 
  Телевизионные башни в Германии
  

2. Француз философтары ақпараттық қоғам мен теледидар жайлы.

3. Францияның халықаралық каналдары ТВ 5 және Франс Интернационал каналы (КФИ).

4. Француз тележурналистикасы.

Франциядағы алғашқы баспаханалар Парижде 1470 жылы дүниеге келіп, өзінің бастапқы өнімдерін бере бастады. Газет шығару ісі ХVІІ ғасырда пайда болып, алғашқы газет “Газет француаз” 1604 жылы жарық көрді. Соның ізінше “Француз меркурийі” (1611 жылы) дүниеге келді.

1631 жылы Теофраст Ренодо негізін салған “Газетт” апталық газеті ақпараттарының жан-жақтылығымен, әдеби деңгейінің жоғарылығымен, ұзақ уақыт үзбей шығып тұрғандығымен ерекшеленді. Әлемдегі ең алғашқы журнал Францияда дүниеге келді. “Журналь де саван” деген атпен 1665 жылы жарық көрді. Соның ізінше 1672 жылы дүниеге келген “Меркюр галан” журналындағы тақырыптардың жан-жақтылығы, формаларының әр түрлілігі, кейбір жанрлардың кездесіп қалуы тұрғысынан қазіргі журналдарға ұқсастығын айта кеткен жөн. Франция баспасөз тарихындағы алғашқы жекеменшік журнал Пьер де Шамблен де Маривоның иелігінде “Спектатэр франсэ” (1722) деген атпен жарық көрді. Алғашқы күнделікті газет “Журналь де Пари” (1777) дүниеге келген тұста, Парижде 27 газет шығып тұрған.

1629 жылы король Людовик ХІІІ цензура туралы заң жариялады. Бұл заң бойынша полиция мен цензордың рұқсатынсыз “ештеңе” басылмайтын болды. Дінге, корольге, мемлекетке қарсы дүниелердің басылуына қатаң тыйым салынды. “Баспасөздегі қылмысты істері” бойынша 1660-1756 жылдар аралығында 869 адам (авторлар, баспаханашылар, кітап сатушылар) Бастилияда болып қайтты (Бастилия 1370-82 жж. салынған қорған. 15 ғасырдан бастап мемлекеттік түрме). Ал баспасөзде жіберген кемшіліктері, кінәлары үшін өлім жазасына бұйыру ісі 18 ғасыр соңына дейін жалғасты.

1830 ж. шілде төңкерісі тұсында баспасөздің маңызы зор болды. Демократиялық баспасөздің өрісі кеңейіп, бұқарамен байланысы нығайды. Газеттер қолдан-қолға өтіп жатты. Франция азат болған соң немістерге қызмет еткен газеттердің шығуына тыйым салынып, істері сотқа тапсырылды.

Азат ету кезінде дүниеге келген ІV Республика тұсында (1944 тамыз - 1946 қараша) саяси журналистика жақсы дамыды. Сол кезде өкімет басында тұрған коммунистік, социалистік, католиктік партиялардың қағидаттарына сәйкес келетін солшыл бағыттағы журналистиканың мерейі үстем болды.

Мерзімді басылымдарды топтастырудың критерийлерінің екіұштылығына қарамастан, мынадай ірі бөліктерге немесе салаларға жіктеуге болады:

Өз жазылушыларын саяси, экономикалық, спорттық, қаржылық, діни, мәдени хабарлармен әрі фотоақпараттармен қамтамасыз етеді. Агенттік күніне өз арналары бойынша 600 мың сөз таратады. 125 елде тілшілері бар. Әлемдік ақпарат агенттіктерімен хабар алмасып отырады.

“Франс Прессте” алты тілде хабар тарату жолға қойылған: француз, ағылшын, испан, неміс, португал, араб тілдерінде. Агенттіктің француз тіліндегі қызметі Францияны, теңіздің арғы жағалауындағы елдерді, Еуропаны, Африка елдерін, Канаданы қамтиды. Ағылшын редакциясы АҚШ-қа, Англияға, Канадаға, Австралияға Үндістанға, Пәкістанға, Африканың кейбір бөлігіне, Қиыр Шығысқа хабар таратады.

Франция БАҚ-ның жүйесі жоғары дамыған ел болып табылады. Француз журналистикасы - әлемдегі ең ежелгі мерзімді баспасөздің бай тәжірибесі қалыптасқан сала.

Қазіргі француз теледидары, радиохабары, мерзімді баспасөзі елде қоғамдық пікірді қалыптастыруға елеулі ықпал ететін, түрлі әдіс-тәсілдермен аудиторияның көлемін өзіне аударатын насихаттық қуатты комплекс.

Францияда телерадионың дамуы.

А. Лапов пен Г. Маркони құрастырған электромагнитті толқын арқылы ақпарат тасымалдау амалы байланыстың жаңа құралы радионың  дүниеге келуіне себепші болды. Бұл тек қана радиоқабьщдағыштардың аз ғана санымен түсіндірілмеді сонымен қатар, алғашқы жылдары радиоқұралдарының жетіспеушілігінен ақпарат беру тек қана кодпен жазылған түрде жүзеге асты. Телеграфтағы секілді нүкте мен сызықшаға дейінгі берілген мәтіндерді аудара алатын Морзе жүйесі қоданылды. Радионың бұқаралық ақпарат құралы ретіңдегі рөлі мен маңызы бірінші дүниежүзілік соғыс карсаңында артты.

1906 жылы америкаңдық Ли Де Форест радиоқұрылғыларда қолданылатын дыбыстық хабарламаларды, музыканы, шулы эффектілерді жіберуді іске асыратын аудиоэлектро вакуумдық лампаны ойлап тапты. 1908 жылы өнертапқыш алғаш рет музыкалы бағдарламаларды ұйымдастырды. Ол радиосигналдар Париж қаласындағы Эйфил мұнарасынан жіберілген хабарламалар болатын, радиусы 500 мильге дейін тарады. Ұзақ қолданыстан дами түскен электрондьіқ-вакуумдьіқ лампалар радиотехникада ақпаратты және радионың сазды ресурстарының маңызыдылығын артуына, калың көпшіліктің ради мүмкіндігіне қызығушылығының тууына себепші болды. Әлемнің бірнеше елдеріне радио тыңдармаңдардың жүрегінен жол таба білді.

Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде екі аралық армия мен ВМС кемелерін радибайланыспен қамтамасыз етті, соңдай-ақ алғашқы радио берілімдер үгіт-насихат мақсатыңда және жаудың жалған хабарлары радио қабылдағыштардың маңызының артуына септігін тигізді. Радио хабарламаның техникалық базасы жетіле түсті. Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін экспериментальді бағдарламалар саны өсе түсіп, ол біршама радио тыңдармандардың мекен-жайларына жіберіліп отырды. Әртүрлі елдердің баспасөзінде радионы насихаттау кеңінен жүргізіліп, бұл қалың көпшіліктің қызығушылығының артуына себеп болды. Шетелдік тыңдармандарға бағьпталған бағдарламалар бастапқыда Еуропалық державалардың тілінде тарады. 1927 жылы Гшаңдия теңіздің ар жағыңдағы өз иелікгеріне арнап хабар жүргізе бастады. 1931 жылы француздықтар да теңіздің ар жағындағы жерлеріне хабар жіберу мақсатыңда Бразилияда, 1964 жылға дейін қызмет атқарған радиобағаналар орнатты. Осылай, Африкаға арналған француздық радиохабарлар тарады.

Франциядағы алғашқы тәжірибелерді Рене Бартелеми лабораториясы жүргізіп, 1929 жылы алғаш көпшілік алдыңда телесеанс өткізген аз жолды телеқабылдағыш ойлап табады. 1931 жылы 14 сәуірде Рене Бартелеми зертханасынан электр мектебіне қашықтығы алғашқы телебағдарлама берілді. Бейнелер өте ебедейсіз еді. Англия мен Германиядағы тәжірибелердің қаркыңды жұмысына қарап француз басшылығы да телевидениені қол астына алды. Бартелеми Париж телевидениесінің бірінші студиясы бастаған Гренель көшесіңдегі ғимаратты алды. Кейін ғалымдар катодты трубкаларда жұмыс істейтін тетеқабылдағыштар жасап, айналымды 180 жолға дейін күшейтті. 1934 жылы далада ең алғаш түсірілім жасалды. Гренель көшесінен қабылдағыштар мен антенналар орналасқан Эйфель мұнарасына дейін коаксиалды кабель жүргізеді. 1935 жылдан бастап күнделікті бағдарламалар уақыты салыстырмалы түрде реттеліп - бұл жыл тарихта Фрацдиядағы телевидениенің өмірге келуінің ресми күні болып есептеледі. Париж студиясы кабаре, цирктерден хабарлар беріп отырды. Студиядағы бағдарламаларға «Пари шераның» жетекші актерлерімен бишілері қатысты. Прожекторлардың күні бойы жанып тұруынан студиядағы температура жұмыс соңыңда 35 градуска дейін жететін, алайда, оған ешкім көңіл бөлмейтін, ал актерлер гонарарсыз жұмыс істейтін болған. 1936 жылдан бастап Зворыкин иноскопын тәжірибеде сынай бастаған француз ғалымдары бейненің көрінісін 455 жолға дейін көтерді.

2000 жылы Франция телевидениесінің жалпы дамуы теңденциясында аса күрделі өзгерістер болған жок, Сонғы үлгідегі технология телекоммунациялық жүйелердің, мультимедиалық жүйелер мен үлен көре алмаушылық, бәсекелестік, жеке телекомпаниялардың өсуіне әкеп соқты. Олар халықаралық деңгейде шығуды көздеп отыр. Мемлекеттік телевидение де көп уақыттан бері тоқырауды бастан кешуде. Ол қаржы жағдайын жақсартып, аудиториясын ұстап қалуға тырысқанмен еш нәтиже шықпайды. Спутиктік және кабельдік телевидиниенің ауқымды дамуы барысыңда "ТФ-1" атты жекеменшік арна елдегі ең танымал телеарна болып қала берді.

Бүгінгі таңда көрермендердің 40%-і ең сенімді ақпарат көзі деп "ТФ-1" есептейді. Ал оның басты бәсекелесі "Франс-2" тек көрерменнің 20%-ьш ғана иеленеді екен. Арна аудиториясының негізін 50-ден кейінгі эйелдер құрайтын көрінеді. Ендігі уақытта "ТФ-1" өзінің "нысанасы" етіп жанұяны қоюды мақсат етті. Көп көңіл 52-минуттық сериалдарға бөлінеді. "ТФ-1" көбіне спорттық бағдарламаларды сатып алуға тырысады. Сонымен ол Пекинде өтетін Олимпиадалық ойындарды тренсляциялауға асығып, футболдан 2002 жылғы әлем чемпионатынан көрсету үшін белсенді түрде күрес жүргізеді, себебі, жарнамадан түсетін пайда көп.