Оқылым Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз

Су – тіршілік көзі. Сусыз жан-жануарлар да, өсімдіктер де өмір сүре алмайды. Тамақсыз бірнеше апта өмір сүре алатын адамдар сусыз қалса, бірнеше тәуліктен соң өліп кетеді. Мамандардың айтуынша, ауыз суының ішінде табиғаттағы таза бұлақтың суынан пайдалы сусын жоқ.

Адам ағзасы тәулігіне 4 литр су жоғалтады. Ол тер күйінде дене терісінен, несеп күйінде бүйрек арқылы сыртқа шығады. Адамның тыныстауы мен бүйрек қызметі тікелей байланыста. Тыныстау жиілегенде бүйректің ырғағы да жылдамдайды, сөйтіп, несеп жиі сыртқа шыға бастайды.

Шығыс медицинасының сараптауынша, ағзаға су жетіспесе, ағзадағы зат алмасу процесі, несеп шығару жолдары, ас қорыту жүйесі бұзылады. Ағзада су жетіспесе, буын–буынға, бүйрекке, өтке тұз, тас байланады. Су денемізге минералдар пен оттегіні тасымалдайды, ұйқыны қалыпқа келтіреді, көздің жақсы көруіне ықпал етеді, иммунитетті күшейтеді.

(110 сөз)

1. 
   Табиғаттағы ең пайдалы су?
   

В) бұлақтың суы

С) теңіз суы

D) шырын

2. 
   Адам ағзасы тәулігіне неше литр су жоғалтады?
   

В) 2

D) 4

3. 
   Шығысмедицинасыныңсараптауынша, ағзаға су жетіспесе не болады?
   

В) алуан сусындарды пайдаланады

С) ағзадағызаталмасупроцесі бұзылады

D) суды үнемдеудітүсінеді

[1]

4. Су денемізгененітасымалдайды?

В) минералдар мен оттегіні

С) таза суды

D) тамақты

[1]

5. Көздіңжақсыкөруінеықпалетіп, иммунитеттікүшейтетін не?

В) минералдар мен оттегі

С) әртүрлі заттар

D) су

Сан есімдердіқолданаотырып, Қазақстан көлдерінің бірін сипаттапжазыңыз (60-80 сөз).____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

[10]

Айтылым

Берілгентақырыптардыңбірінтаңдап, жұптадиалогкетүсіңіз (әрбілімалушыға 2 минут).

Диалог тақырыптары:

1. 
   Ежелгі көшпелілермәдениеті
   
2. 
   Аты әлемге әйгілі Тұмарханшайым
   
3. 
   Судың маңызы
   
4. 
   Қазақстан көлдері
   
5. 
   Кітап – бағалы сыйлық
   
6. 
   Мектеп кітапханасында