1979-1989 жж. тұрғындардың жалпы көбеюінде қазақтардың салыстырмалы салмағы 70, орыстарда 13, немсітерде - 3% және т.б. болғанын, 1979-1989 жж. этнодемографиялық құрамның динамикасы көрсетеді. Сонымен қатар Қазақстанда қазақтардың көбеюі 23,5%, орыстар-3,9%, немістер – 6,4%, татарлар – 4,6%, өзбектер – 26,1, белорусстар – 0,6, ұйғырлар – 25,3% және корейліктер – 12,3% құрды. Қазақтар отбасында балалар санына деген бағдары төмен болды: 1972 ж. — 5,01, 1978 ж. - 4,85, 1985 ж. — 4,27. Қазақ әйелдерінде жалпы бала тууы 1979 ж.— 5,787, 1989 ж. 3,584 болды, бұл 1979 ж. деңгейінен 61,9% құрайды.1962 ж. Қазақстанда қазақтардың табиғи өсімі мың адамнан болды (тұрғындардың табиғи өсімінен 37%), 1964 ж. —111 мың (43%), 1970 ж. -107,7 мың (48,1%), 1972 ж. - 114 мың (49,0%), 1979 ж. - 125 мың. (52,1%), 1989 ж. - 162 мың адам (63,5%) болды.
1991жылы көктемде Талдықорғанғатаяу СарыөзекстанциясынаМоңғолиядан
шыққан оралмандар (7 отбасы) келіп түсті. 1991 жылы 18 қарашада Н.Ә.Назарбаевтың ұсынысы және Қазақ КСР Жоғаргы Кеңесінің шешіміне сәйкес республиканың Министрлер Кабинеті «Өзге республикалар мен шетелдерден Қазақстанға келіп, ауыл шаруашылығында еңбек етуге тілек білдірген жергілікті ұлт өкілдерін көшіріп алу тәртібі мен жағдайлары туралы» қаулы қабылдады.
Мұндай шешім шығарудың себебі, Қазақстан бұл кезде әлі оралмандардықабылдаудың заңды мүмкіндіктеріне ие емес еді. Содан кейін-ақ өзге елдерден қазақ оралмандарын қабылдаудың заңды негізін анықтау туралы мемлекетаралық келісімдер жүргізу үшін қажетті заңды құжаттар даярлауға байланысты шым-шытырық жұмыстар басталды.
1993жылы 15 сәуірдеҚазақстан Республикасының Президенті «Иран Ислам Республикасынан және басқа мемлекеттерден отандастарымызды көшіріп алуды ұйымдастыру шаралары және иммиграция квотасы туралы» қаулыға қол қойды.
XX ғасырдың 90-жылдарында Қазақстанда демографиялық жағдайдың нашарлауына, республика халқының құрамында жастар азайып, қариялар санының артуына байланысты халық санын арттыруға бағытталған белсенді демографиялықсаясат жүргізуді қажет етеді. Бұл саясаттың бір бағыты шетелдердегі қазақ ұлтын Қазақстанға қайтару болып табылады.
1991жылдан 2000жылға дейінгі кезеңде Қазақстанғажалпы саны 176 мың адам болатын 41 мың отбасы оралды, оның ішінде 63,5 мың —Моңғолиядан, 4,8 мың —Ираннан, 2,4 мың —Түркиядан,ТМДелдерінен 103 мың адам болды.
Достарыңызбен бөлісу: |