(1-64 – тұрғындарға арналған,
65-100 – медициналық қызметкерлерге арналған)
ҚР-да міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізу бойынша
100 СҰРАҚ ЖƏНЕ ЖАУАП
№
Сұрақтар
Жауаптар
Тұрғындар сұрақтары
1
Ел
азаматы
ретінде,
мағанМƏМС
енгізілгені қаншалықты тиімді?
Біріншіден, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру арқылы Қазақстан
аумағында Сіз өзіңіз таңдаған кез келген емханадан медициналық көмек ала
аласыз. Бұл жағдайда, емхананың шығындарын толығыменҚор өтейді;
Екіншіден, тегін медициналық көмектіңкепілдендірілген көлемі жəне
міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру пакеттері шеңберінде
қарастырылған медициналық көмекке жұмсалатын қосымша төлемдердің
барлық түрінен босатыласыз;
Үшіншіден, Сізге медициналық ұйымдарда көрсетілген қызметтерге, Сіздің
пайдаңызға Əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына аударылған
жарналар туралы ай сайын ақпарат алуға мүмкіндігіңіз бар;
Төртіншіден, сапасыз қызмет көрсетілген немесе міндетті əлеуметтік
медициналық сақтандыруға қатысушы ретінде құқықтарыңыз бұзылған
жағдайда Қор сақтандырылған азаматтардыңқұқықтары мен мүдделерін
қорғайды.
Бесіншіден, МƏМС жүйесін енгізу көрсетілетін медициналық көмектің
сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
2 1996-1998
жылдарда құрылған Міндетті
сақтандыру қоры жұмысының қалай
аяқталғаны бəрімізге мəлім. Сондай жағдай
бұл жолы да қайталанбасына кім кепілдік
береді?
Қоғамда жүзеге асырылатын кез келген өзгерістердің дұрыс жақтарымен
қатар, теріс жақтары да болады. Осы жағынан алып қарағанда, 1996-1998
жылдардағы сақтандыру медицинасын құру тəжірибесін, жасалған
жұмыстарды сын көзбен ғана қабылдап, түбегейлі теріске шығаруға болмас,
оның дұрыс жақтары да болды.
Бұл реформаның ең басты нəтижесі - экономикадан қосымша қаражат тарту
арқылы денсаулық сақтау жүйесі объектілерінің желісінжəне медициналық
көмектің ел тұрғындарына қолжетімділігін сақтап қалу.
Мысалы, осындай мамандандырылған бағдарламаның болмауы мектепке
дейінгі мекемелердің жеке қолға өтіп кетуіне əкеп соқты, оның салдары осы
күнге дейін сезіледі.
Бұдан басқа, 90-жылдардағы экономикалық дағдарысты ағымдағы жағдаймен
салыстыруға болмайды. 20 жыл бұрын көптеген кəсіпорындар күрделі
қаржылық қиыншылықтарға тап болғаны бəріміздің есімізде, сол кезеңдерде
кəсіпорындардың басым көпшілігі банкротқа ұшырады, еңбекақы бойынша
қарыздары көбейді. Елде жаппай жалақы төленбеуіне, оның ішінде
Медициналық
сақтандыру
қорына
төлем
жүргізілмеуіне
негізіненэкономикалық дағдарыс себеп болды.
Экономикалық белсенді емес тұрғындар үшін тұрақты аударымдарды
қамтамасыз етуге тартылған жергілікті атқарушы органдардың да қиын
жағдайға тап болуы,Қордың жағдайынтіптікүрделендіре түсті.
Бүгінгі
таңда
біз
экономикада
жұмыспен
қамту
көрсеткішінің
айтарлықтайөскендігін байқап отырмыз. Отандық кəсіпорындарда 6,5 млн.-
нан астам жалдамалы жұмыскерлер еңбек етуде, ай сайын жұмыс берушілер
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына 53 млрд. теңге жəне өз
жұмыскерлерінің пайдасына Əлеуметтік сақтандыру қорына 23 млрд. теңге
аударады. Экономикалық тұрғыдан белсенді емес тұрғындар үшін
Əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жарналар төлеу бойынша
міндеттемелерді мемлекет өз мойнына алатынын атап өткен жөн.
МƏМС-дың қазіргізаманғы жүйесін құру кезінде бұрынғы қателіктер
ескерілді.
Біріншіден, айтып өткеніміздей, қазір экономикалық жағдай біршама
жақсарды, жұмыс істейтін азаматтардың жалпы саны жұмыс істемейтіндер
көрсеткішінен басым. ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Статистика
жөніндегі комитетінің деректері бойынша, жұмыс істемейтін азаматтардың
үлесі тұрғындардың жалпы санының 2,5%-ын ғана құрайды.
Екіншіден, Қордың қызметін бақылау механизмдері құрылды:
-Қордың жалғыз Акционері ҚР Үкіметі болып табылады,
-корпоративтік басқару енгізілді,
-Директорлар Кеңесінің құрамына танымал саясаткерлер мен қоғам
қайраткерлері кірді,
-Парламенттің, Үкіметтік емес ұйымдардың, «Атамекен» ҰКП өкілдері
кірген Қоғамдық Кеңес құрылды,
-Қордың қаржылық есеп-қисабы ресми тұрғыда жүйелі түрде Қордың
сайтына орналастырылып, БАҚ-да жарияланатын болады жəне Акционерге
ұсынылатын болады.
Үшіншіден, заңнамаға сəйкес, Қор активтерінің 3%-ы мөлшерінде, көлденең
шығындар үшін сақтық қор (резерв) құрылады.
Төртіншіден, Қордың кіріс жəне шығыс бөліктерін үйлестіру, теңдестіру
механизмдері енгізілген. Бұл дегеніңіз, медициналық қызмет көлемі
жиналған қаражатты есептей отырып, сатып алынады деген сөз.
Қор активтерінің сақталуы мынадай іс-əрекеттер арқылы қамтамасыз етіледі:
1) Қор қызметін қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ететін нормалар мен
лимиттер орнату арқылы реттеу;
2) ҚР Ұлттық Банкі арқылы инвестициялық қызметті жүзеге асыру;
3) ҚР Ұлттық Банкіндегі Қор активтерін инвестициялық басқару жөніндегі
барлық операцияларды есепке алу;
4) Қордың өз қаражаты мен активтерінің бөлек есебін жүргізу;
5) Жыл сайын тəуелсіз аудит жүргізу;
6) Бухгалтерлік есеп жəне қаржылық есептілік туралы заңнамамен
белгіленген тəртіпте, жүйелі түрде қаржылық есеп-қисап ұсыну;
7) Қор активтерін инвестициялау үшін қаржы құралдарының тізбесін
анықтау.
3
МƏМС енгізу медицина қызметкерлерін
ақшалай «ынталандыру» мəселесін шешуге
септігін тигізе ме?
Азаматтар, жарналарын аударған кезде-ақ, өзінің (алда болуы мүмкін)
ауруханаға жату орнын немесе емханаға қаралу шығындарын өздері төлейді.
Осыған байланысты, жүйенің қатысушылары МƏМС жүйесі белгілеген
жарналардан басқа, қосымша ақы төлемеулері тиіс.
Сондықтан, сақтандыру медицинасы дами келе, бірте-бірте медициналық
көмекке бейресми ақы төлеу проблемасы өзектілігін жояды.
Медицина қызметкерлерінің ар-намыс кодексінде, пациентпен қарым-
қатынаста медицина қызметкерлері оларды қаржылай не басқалай бопсалау
фактілеріне жол бермеулері тиіс, өз əріптестері тарапынан мұндай
Достарыңызбен бөлісу: | 
