1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар


Нарманбет Орманбетұлы (1859-1918)



жүктеу 0,55 Mb.
бет51/177
Дата12.11.2023
өлшемі0,55 Mb.
#44167
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   177
Көк кітап Әдебиет

Нарманбет Орманбетұлы (1859-1918)
Туған жері: қазіргі Қарағанды облысы, Ақтоғай ауданы, Саға деген жер.
Өлеңдері: "Сарыарқаға қарасақ", "Жақыпқа", "Мектеп бастығына", "Қазақ ұлы біз тұрмыз", "Сарыарқа", "Шал қайғысы", "Жойқын құлан жосиды", "Сарыарқа, сайран жерім-ай", "Жастарға", "Құс болсаң, ақылға бай байғыз болсаң", "Бала қайдан?", "Кер заман"
Нарманбетті алғаш оқытқан: (Қари молда)
"Сарыарқа, сайран жерім-ай толғауының авторы: (Нарманбет)
Нарманбетті 1916 жылғы маусым жарлығына байланысты жазған толғауы: "Сарыарқа, сайран жерім-ай"
Нарманбетті Столыпин реформасынан зардап шеккен Арқа жеріне арнап жазған өлеңі: "Сарыарқа"
Нарманбеттің отаршылдыққа жазған өлеңі: "Сарыарқа"
Алғаш Нарманбеттің өлеңдер жинағы қашан жарық көрді? (1939 жылы "Нарманбеттің өлеңдері" құрастырушы Е. Ысмайлов)
Нарманбет өлеңіндегі негізгі мәселе:
Жақсылық істе адамға,
Жақсы жол көрсет адамға.
Жазықсыз жанды жаулама,
Аш тазыдай жалақтап! (Адамшылық)
Нарманбет Оманбетұлының Абай үлгісіндегі ағартушылық бағытта жазған өлеңі "Бала қайдан?"
Нарманбет Орманбетұлы кезіккен ақын: Абай
Шоқан Уәлиханов
Шоқан (Мұхаммедқанафия) Шыңғысұлы Уәлиханов - қазақтың тұңғыш ғалымы,
тарихшы, этнограф. географ, _ саяхатшы, ағартушы-демократ, әдебиетші,
фольклоршы, зангер.
Туған жері: қазіргі Қостанай облысы, Құсмұрын бекеті.
Жерленген жері: Алматы облысы, Алтынемел тауы баурайындағы Көшентоған
деген жер.
Еңбектері: "Тәңірі (Құдай)", "Қазақтардағы шамандықтың қалдығы" (1855);
"Жоңғария очерктері", "Қырғыздар туралы жазбалар", "Қазақтың халық
поэзиясының түрлері туралы", "Ыстықкөл сапарының күнделіктері", "Қытай
империясының батыс провинциясы және Құлжа қаласы" (1856-1857); "Сот
реформасы туралы жазбалар" (1863-1864) т. б.
"Қайғы Көрпеш-Баян сұлу", "Манас", "Семетей" т. б. жырларды жазып алған.

Ш.Уәлиханов өмір сүрген жылдар: 1835-1865


Ш.Уәлихановтың шын аты: Мұхаммедқанафия
Ш.Уәлихановтың туған жері:Қостанай облысы,Құсмұрын бекеті
Ш.Уәлихановтың балалық шағы өткен мекен: Сырымбет
Шоқанның әжесі Айқанымның қасиеті: Қарадан шығып,хандық дәрежеге көтерілген
Ш.Уәлихановтың зираты : Алтынемелде
Ш.Уәлиханов 1857 жылы Орыс Жағрапия қоғамының толық мүшесі: Семенов Тян-Шанскийдің ұсынысымен.
Шоқанның бойындағы тамаша қабілеттің бірі: Суретшілік
Ш.Уәлихановтың атқарған қызметі: Генерал-гумернатор Гасфорттың адьютанты
Ш.Уәлихановтың аға сұлтан болғысы келген себебі: Халқын әкімдер мен зорлықшыл бай қазақтардан қорғағысы келді.
Ш.Уәлиханов мына хатын жолдаған: «Жергілікті сұлтандармен ақсүйек қазақтардан шыққан байлармен қазір аразбын». А.Г.Майковка
1852жылы Костылецкийдің көмегімен Шоқан Петербург университетінің профессорымен танысты: И.М.Березин
Ш.Уәлихановтың Омбы әскери кадет корпусында оқыған жылдары: 1847-1853ж
Ш.Уәлиханов кадет корпусын қай жылы,неше жасында бітірген: 1853ж. 18 жасында
Ш.Уәлихановтың досы : Г.И. Потанин
Шоқан туралы естелік қалдырған Г.И.Потанин: Саяхатшы,географ,этнограф
Шоқан жалпы жолдастарына,соның ішінде маған,ол еріксіз «Европаға ашылған терезе» сықылдыболды»-деп Шоқанға арнап пікір жазған досы: Потанин
Ш.Уәлихановтың қырғыз елін зерттеу экспедициясына қатысқан жылы : 1856ж
Ш.Уәлиханов өміріне қауіп төндірген ,бірақ аталған әлемге әйгілеген саяхаты :Қашқарияға саяхаты
Шоқан саяхатқа барған Қашқар провинсиясының орналасқан орны : Қытайда
Ш.Уәлихановтың Қашқарияға барңандағы лақап аты: Әлімбай
Ш.Уәлихановт ың Қашқарға бару себебі : Өлкені зерттеуге
Ш.Уәлихановтың Құлжа қаласында шұғылданған ісі: Жоңғария тарихымен шұғылдандына
Ыстықкөл сапарына,Құлжаға бірге барған Шоқанның саяхатшы-географ досы: Семенов,Тян-Шанский
Ш.Уәлихановтың саяхатшы –географ досы:: Семенов,Тян-Шанский
Семейде жер аударылып келіп,Шоқанның досы болған орыс жазушысы : Ф.М.Достаевский
Шоқанның әдеби зерттеу еңбектері қай жанрда жазылған : Хат,мақала,очерк
Ш.Уәлиханов туындысы: Жоңғария очерктері
Шоқанның қазақ халқының ауыз әдебиеті үлгілері мен славян халықтары мұраларының үндестігі барын көрсеткен еңбегі: Жоңғария очерктері
Шоқанның Жоңғария очерктерінен алынған үзінді : Адамның басынан салынған мұнаралар пайда бола бастады.
Ш.УәлихановтыңОрталық Қазақстан ,Жетісу мен тарбағатайды аралаған жылы:1855
Ш.УәлихановтыңОрталық Қазақстан ,Жетісу мен тарбағатайды аралап ,қазақ халқының тарихы ,әдет-ғұрпы ,діни үғымдары туралы жинаған материал еңбегі: Тәңірі,Қазақстандағы шамандықтың қалдығы.
«Қазақстандағы шамандықтың қалдығы» деген еңбектің вторы: Ш.Уәлиханов
«Көшпелі елдерді аң тәрізді жауыз тобыр санап ,беталды жүрген тағылардың есебінде түсінетін жалған ұғым қазірдің өзінде де Европада үстем болып келеді» деген пікірдің иесі: Ш.Уәлиханов.
Ш.Уәлихановтың 1863-1864 жылдың қысында Омбы қаласына барңан мақсаты: Сот реформасын дайындауға.
Ш.Уәлихановтың халық жағдайын жақсарту үшін ең керекті деп айтқаны: Реформаны,оның ішінде экономикалық және әлеуметтік реформа
Ш.Уәлихановтың патша өкіметінің реформаларына қатысты ойын білдірген шығармасы:

жүктеу 0,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   177




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау