Жџмысшы ћозѕалысыныѓ кљшеюi

260
ттi. Шерудi џйымдастырушылардыѓ бiрi 
Жаћып Аћбаев
 Семей тљр-
месiне ћамалды.
1905 жылѕы желтоћсанда Спасск мыс балћыту зауытында, сон-
дай-аћ Ћараѕанды кен ћазу орындарында љлкен ереуiлдер орын алды.
Оларѕа iле-шала Павлодар ћаласындаѕы зеншiлер де бас ктердi.
Жџмысшылар жалаћыны кбейтудi, зейнетаћыны арттыруды, дќрi-
герлiк ћызметтi тегiн крсетудi, жыл сайын аћылы еѓбек демалысын
берудi талап еттi.
Осымен бiр мезгiлде Успенск кенiшiнде жџмысшылардыѓ iрi
басктеруi басталды. «Капиталѕа ћарсы орыс-ћырѕыз одаѕы» ћџрыл-
ды. Жџмысшылар жалаћыны кбейтудi, тџрмыс жаѕдайын жаћсар-
туды, орыс-ћазаћ училищесiн ашуды талап еттi. Кенiш иелерi олар-
дыѓ талаптарын iшiнара ћанаѕаттандыруѕа мќжбљр болды. Жалаћы
млшерi едќуiр кбейтiлдi, 8 саѕаттыћ жџмыс кљнi енгiзiлдi, азыћ-
тљлiк нiмдерiнiѓ баѕасы аз да болса арзандатылды. Жџмысшыла-
рѕа су тпейтiн арнайы киiм-кешек, аяћ киiм берiлдi. Мџныѓ зi
ћазаћ жќне орыс жџмысшыларыныѓ алѕашћы бiрлесiп жасаѕан  iс-
ћимылыныѓ нќтижесi едi.
1906 
жылѕы маусымда Семей ћаласыныѓ жџмысшылары iс жљ-
зiнде тљгелдей дерлiк ктерiлдi. Оѕан орыс пен ћазаћ, татарлар да
ћатысты. Ереуiлшiлердiѓ талабы жартылай да болса ћанаѕаттанды-
рылды. Ереуiл нќтижесiнде ћала халћы жиналыс ткiзу бостандыѕын
жеѓiп алды.
Ћазаћстандаѕы жџмысшылардыѓ мџндай басктерулерi мен ере-
уiлдерi, ќсiресе  темiржолшылардыѓ арасында кеѓiнен ћанат жай-
ды. Революция жылдарында лкедегi темiр жолдарда пойыздардыѓ
жљрiп-тџруы талай рет тоћтап ћалды. Темiр жол жџмысшылары 8
саѕаттыћ жџмыс кљнiн ешкiмнiѓ, ешћандай ќкiмшiлiктiѓ келiсiмiн-
сiз-аћ з беттерiмен орнатып алды. Олар алѕашћылардыѓ бiрi бо-
лып жџмысшы 
кќсiподаћтарын
 ћџрды. Жџмысшылардыѓ бекеттер-
ге, жол блiмшелерiне, кейде тiптi бљкiл темiр жолѕа басшылыћ
жасауды з ћолдарына алѕан кездерi де болды. Олар патша љкiме-
тiнiѓ жазалаушы отрядтарына ћарсы тџру љшiн жауынгерлiк жџмыс-
шы жасаћтарын ћџрды.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: