Жылу сорғысы
- жылу энергиясын төмен потенциалды жылу энергиясы
көзінен (төмен температуралы) тұтынушыға (жылу тасымалдаушыға) жоғары
температурамен тасымалдауға арналған құрылғы. Термодинамикалық
тұрғыдан алғанда, жылу сорғысы тоңазытқышқа ұқсас.
Алайда, егер тоңазытқыштың негізгі мақсаты буландырғышпен кез-келген
көлемнен жылуды алу арқылы суық шығару болса, ал конденсатор қоршаған
ортаға жылу шығаруды жүзеге асырса, онда жылу сорғысында сурет кері
болады. Конденсатор тұтынушы үшін жылу бөлетін жылу алмасу аппараты,
ал буландырғыш-төмен әлеуетті жылуды: қайталама энергетикалық
ресурстарды және (немесе) дәстүрлі емес жаңартылатын энергия көздерін
кәдеге жарататын жылу алмасу аппараты болып табылады.
Жылулық сорғылардың жұмыс істеу қағидасы:
Бастапқы контур ретінде ұңғымаға (скважинаға) түсірілген полиэтилендік
құбыр алынады. Ол құбырмен қатпайтын суйықтық айланып жүреді.
Топырақтың (жерқыртысының) жылыуының әсерінен екінші контурға +8 °С
шамасында сұйықтық келеді (жердің жылуы). Екінші контурдағы
буландырғыштағы фреон температура 3°С-тан асса болды, сұйық күйден газ
күйіне ауысады (өйткені бірінші контурдан +8°С келді). Әрі қарай газ
күйіндегі фроен копрессорға барады, ал ол жерде газ қысым алып, 6 есе
қысылады. Дәл осы кезде оның температурасы +8°С тан +75°С ке жетеді,
енді бұл жылу үшінші контурға – жылумен және ыстық сумен қамтамасыз
ету жүйелеріне 60-65°С-тық жылулықпен беріледі. Бұл жылу алмасу циклінің
бірінші бөлігі. Жылумен және ыстық сумен қамтамасыз ету жүйелеріне жылу
беретін пайдалы жұмысын атқарып болып, фреон 30-40°С шамасына дейін
салқындайды, бұл кезде ол әлі 26 атмосфералық қысымда болады. Енді,
дроссельдің көмегімен газдың қысымы 4 атмосфераға шейін төмендейді де,
нәтижесінде 0-3°С межесіне дейін салқындап, қайтадан сұйыққа айланады.
Жылу алмасу циклінің екінші бөлігінің аяғында, газдың екінші контурдағы
төмендетілген температурасы бірінші контурдың жылу тасымалдағышына
беріледі, ал ол болса жердің қыртысындағы жылуды сіңіріп қайтадан +8°С-
тік күйіне келеді де, цикл жалғаса береді.
Жылу сорғысын қолданудың тағы бір мүмкіндігі оның қолданыстағы
орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерімен үйлесуі болуы
мүмкін. Бұл жағдайда тұтынушыға салыстырмалы түрде суық су берілуі
мүмкін, оның жылуы жылу сорғысы жылытуға жеткілікті потенциалы бар
жылуға айналады. Бірақ сонымен бірге салқындатқыштың температурасы
төмен болғандықтан, тұтынушыға барар жолдағы шығындар (салқындатқыш
пен қоршаған орта температурасының пропорционалды айырмашылығы)
айтарлықтай төмендеуі мүмкін. Сондай-ақ, орталық жылыту құбырларының
тозуы азаяды, өйткені суық су ыстық суға қарағанда аз коррозияға ие.
Достарыңызбен бөлісу: |