Шпаргалка по биологии для казахских школ на ент 2012

Адамның кез келген жасушасының негізгі бөлігі:-Цитоплазма және ядро.

Адамның кез-келген белгілерінің бірнеше ұрпақ бойы тұқым қуалау сипатын зерттеу әдісі-генеалогиялық.

Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет-Диафрагма(көкет)

Адамның кеуде қуысында орналасатын мүше: Өкпе

Адамның күрек тістерінің саны: 8

Адамның қай мүшесі туылғанға дейін жұмыс істейді: Тимус

Адамның қал-жағдайына жақсы әсер етеді: Теріс зарядталған ион

Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын балдыр: Ламинария

Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді-Иод.

Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады: иммунды жауап

Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады-Иммунды.

Адамның қаны қызмет атқармайды-Қозуды беру

Адамның қаңқасы қалыптасатын ұрық жапырақшасы-Мезодерма (ортаңғы қабат).

Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы:бактерияларды өлтіреді,ферменттердің белсенділігін арттырады

Адамның қимыл-әрекетін реттеп дене тепе-теңдігін сақтайтын-мишық

Адамның қозғалысы, тепе-теңдігі, сөзі бұзылады-Мишық зақымданса

Адамның қолдан жасаған биоценоздары қалай аталады: Агроценоз

Адамның қолымен жасалған биогеоценоздарға жатады-Егістік алқаптар.

Адамның қоршаған ортамен байланысы шегіне жетіп, тіршілік, шаруашылық әрекеттері нашарласа не дейді: Экологиялық кризис

Адамның құрсақ қуысында орналасқан мүше-Бүйрек.

Адамның құрсақ қуысындағы мүше-Бауыр.

Адамның омыртқа жотасы келесі иілімнен тұрады : Алға қарай, артқа қарай: 2 алға қарай, 2 артқа қарай

Адамның омыртқа жотасы қанша иілімнен тұрады: 4

Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз-Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ

Адамның омыртқа жотасында-33-34 омыртқа

Адамның омыртқа саны-33-34

Адамның органикалық дүниенің даму заңдарына байланысты емесін белгілеңіз-Өлмейді.

Адамның осы заманғы қалпына дейінгі шығу тегі мен даму үрдісі: Антропосоциогенез

Адамның санасының ойлауының негізі: Үлкен ми сыңарлары

Адамның суық тиіп ауыратын ауруына қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен-С.

Адамның сұрыптау жолымен қолдан шығарған бір түр дарақтарының жиынтығы*Іріктеме.

Адамның сүт тісінің саны: 20

Адамның сіңірі-бұлшықетті сүйекке бекітеді.

Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы-Экологиялық саналылық

Адамның табиғатқа тигізетін іс әрекеті аталады-Антропогендік факторлар.

Адамның тамақтан улану белгілеріне жатпайтынын анықтаңыз-Қуаты көтеріледі.

Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері-1,5.

Адамның тоқ ішегінің қызметі:қорытылмаған ас қалдықтарының жылжуын жеңілдетіп,ағзадан шығаруға әрекеттеу

Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленгенде ұлдардың қаншасы ауру болып туылады: Барлығы

Адамның түрлі қиындықтарды саналы түрде жеңе білуі: Жігер

Адамның тірек-қимыл жүйесін құрайтын-Шеміршекті ұлпа.

Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы-Антропология

Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы-Антропогендік.

Адамның іс-әрекетінің қоршаған ортаға және осы ортадағы ағзаларға әсер ететін фактор қалай аталады: Антропогендік

Адамның эмоциясын өзгертуге қай бұлшық ет қатысады: Мимикалық

Адамның, тікелей, жанама әсерінен түзілген шөлді жерді : Антропогендік

Адамтектес маймылдардың хромосома саны - 48.

Адасқан жүйке келесі жүйелер бөліміне жатады: Шеткі жүйке жүйесіне

Аддисон ауруын қай елдің дәрігері ашты: Ағылшын

Аддисон ауруының екінші аты-Қола ауруы

Адреналин гормоны бөлетін без-Бүйрек үсті безі.

Адреналин қанда шектен тыс көбейгенде, ағзада болатын өзгеріс-Жүрек жұмысы күшейіп, қан қысымы көтеріледі.

Адреналин қанда шектен тыс көбейіп кетсе, ағзада қандай өзгеріс болады: Жүрек жұмысы күшейіп, дене қызуы көтеріледі

Адреналиннің түзілетін мүшесі-Бүйрек үсті безі.

Азоттаушы бактериялар қай топқа жатады: Редуцент

Азотты қажет ететін өсімдік мүшесі: Жапырағы мен сабағы

Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру-Линияаралық гибридтер.

Айқаспалы жолмен ұрықтанатын ағзалар: Былқылдақденелілер

Айқұлақ бақалшағы:2жақтаудан тұрады

Айқұлақ жүйке жүйесінің құрылысы қандай: құрсақ жүйке тізбегі болады

Айқұлақ ұрықтанғаннан кейін жұмыртқада … дамиды-Дернәсіл

Айқұлақ:даражынысты

Айқұлақтың жататын класы-Қосжақтаулылар.

Айыр өркешті түйенің жабайы түрі-Қаптағай

Айырша безінен бөлінетін гормон-Тимозин

Акромегалия ауруының белгісіне жатпайды: Шөлдегіш келеді

Аксон тармақтарының ұшы-Рецептор.

Аксонның көрші жатқан нейрон дендридінің қабықшасымен байланысып,қозу өтетін жерін-Тоғысу (синапс)

Аксонның сырты қапталған-Май текті ақ қабықшамен

Актиниялардың басқаша атауы-Теңіз гүлі.

Актинияның тіршілік ететін мекені-теңіздер.

Акула балығының систематикалық тобы-шеміршекті.

Акула қанның иісін сезеді-0,5 км

Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты-Миы жақсы дамыған

Акуланың үнемі қозғалыста болу себебі: Торсылдағы жоқ

Акула-теңіз жыртқышы, балықтардың қай систематикалық тобына жатады: шеміршекті

Ақ алабота гүлінің формуласы : Т4А4Ж1

Ақ аю- ең ірі жыртқыш самағына қарамастан суда өте жақсы жүзіп, әрі сүңгиді, дене салмағына жеңілдік беретін не деп ойлайсыз: Тері асты майының болуы

Ақ аюдың қоңыр аюдан ерекшелігі неде: Мекені мұздың үстінде, балаларын көктемде туады

Ақ зең саңырауқұлағын қандай жерлерден кездестіреміз: Нанда, жемістерде, жылқы тезегінде

Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын антибиотик: Пенициллин

Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын антибиотик:стрептамицин

Ақ зеңнің жіпшумағының қалпақшалы саңырауқұлақ жіпшумағынан айырмашылығы-Жайылып тарамдалған бір ғана жасушалы.

Ақ зеңнің жіпшумақ жіпшелері ... тұрады-бір ғана жасушадан

Ақ қауданды орамжапырақ-Екі жылдық

Ақ қауданның гүлі бар сабағы шығады-Екінші жылы

Ақ мүк деп аталу себебі-Өлі жасушаларының іші ауаға толы болғандықтан.

Ақ планарияға қанадай симметрия тән: Екі жақты симметрия

Ақ сұлама денесі қабаттары-3

Ақ сұламаның асқорыту жүйесі болып табылады: Ауыз, жұтқыншақ, ішек

Ақ сұламаның денесіндегі қабаттар:эктодерма,энтодерма,мезодерма

Ақ сұламаның көбеюі:жынысты жолмен қос жынысты

Ақкыз молекуласының күрделі құрылымы қайда түзіледі: Эндоплазмалық торда

Аққан терді көздің ішіне жібермейтін мүше-Қас

Ақсұламаның асқорыту жүйесі-Ауыз – жұтқыншақ – ішек.

Ақуыз синтездеу информациясы ядроның қандай затында болады: Хромосомаларда

Ақуыз (нәруыз) молекуласының мономерлері-Аминқышқылдар.

Ақуыз , май, көмірсудың ыдыраған өнімдері қан мен лимфаға қай жерде сорылады: Аш ішекте

Ақуыз- биологиялық полимерлер, оның мономері-Амин қышқылдары.

Ақуыз биосинтезі кезінде рибосомада не түзіледі: Полипептидтік тізбек

Ақуыз биосинтезінде ДНҚ қандай қызмет атқарады: Транскрипция

Ақуыз биосинтезіне қанша аминқышқылы қатысады: 20

Ақуыз және рибонуклеин қышқылы бар оргоноидтар: Рибосомалар

Ақуыз құрамына енеді:C,O,H,N,P,S

Ақуыз молекуласының қандай құрылымына глобулалардың түзілуі тән: Төртінші реттік

Ақуыз молекуласының синтезі кезінде аминқышқылдарын рибосомаға таситын: РНҚ-т

Ақуыз неше амин қышқылыдарынан тұрады, егер оның сәйкес келу генінің кодтық бөлімі 3000 нуклеотидтен тұрса: 1000

Ақуыз ыдырауының соңғы өнімі: Н2О, СО2 және азотты түзіліс

Ақуыз,көмірсуға бай:соя,үрмебұршақ,асбұршақ

Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат-глюкоза

Ақуызды зат:гормон

Ақуызды ыдырататын фермент-Пепсин.

Ақуыздың 1 тәулікте қажет мөлшері: 80-120 гр

Ақуыздың биосинтез процесі қандай кезеңдерді қамтиды-Транскрипция және трансляция.

Ақуыздың жасушада синтезделуі-Рибосомада

Ақуыздың табиғи құрылымының бұзылуы:денатурация

Ақшам соқыр ауруы қай витаминнің жетіспеуінен болады: А

Ақырғы ыдырау өнімдері шығатын мүшеге жатпайтыны:өт

Алабота тұқымдасына жататын өсімдік-Сексеуіл.

Алабота тұқымдасына жататын топ: Алабота, қызылша, шпинат, сексеуіл

Алабота тұқымдасының гүлінің формуласы-Т4А4Ж1

Алабұғаның қандай қандай қан тамырларында вена қаны ағады: Құрсақ қолқасында

Алабұғаның артерия қаны қай тамыр арқылы ағады: Арқа артериясы

Алабұғаның асқорыту жүйесінің қай бөліміне бауыр мен ұйқы безінің жолдары ашылады: Аш ішек

Алабұғаның дене жамылғысы қалай сипатталады: Сүйекті түзіліс

Алабұғаның денесінің қаңқа бөлігі не деп аталады: Омыртқа жотасы

Алабұғаның желбезек жапырақшалары қай жерінде орналасқан: Желбезек доғасында

Алабұғаның желбезек қақпашасы қандай қызмет атқарады: Дәм сезу

Алабұғаның жүрегіндегі қаны: Венозды

Алабұғаның зәр шығару мүшесіне не жатады: Бүйрек

Алабұғаның көктамыр қаны ағатын қантамыры-Құрсақ қолқасы.

Алабұғаның қай жүзу қанаттары бас сүйегімен жалғаса жатады: Көкірек қанаттары

Алабұғаның қай мүшесі судағы еріген оттегіні қанға өткізеді:

Алабұғаның қан айналу жүйесі қканша: Біреу

Алакөл қорығы:Алматы облысында

Албырттектестер отрядына жатады-Бахтах

Алғаш жасушаны ашқан-Р. Гук

Алғаш құрлыққа шыққан омыртқалы жануарлар-Қосмекенділер

Алғаш құс көнеқұс пайда болды-Мезозой.

Алғаш рет «вирус» терминін ғылымға енгізді-1899ж. М.В. Бейерник

Алғаш рет жасуша теориясының негізін қалаушылар-Т.Шванн мен М.Шлейден.

Алғаш рет қандауыршадапайда болған мүше: Желі

Алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен қараған-Роберт Гук

Алғаш рет сүйекті балықтарда пайда болған мүше: Қуық

Алғаш рет темекі теңбілі вирусын ашты-1892ж.Д.И. Ивановский

Алғаш рет тұйық қанайналым жүйесі пайда болғант ағзалар: Шұбалшаң

Алғашқы аңдар қай жерді мекендеді: Австралия

Алғашқы аңдардың басқа сүтқоректі жануарлардан қандай айырмашылығы бар: Тірі бала тумайды, жұмыртқа салады

Алғашқы аңдардың мекені-Австралияда.

Алғашқы атомдық жарылыс естілген уақыт-1949.29.08.

Алғашқы дене қуысы қайсысына тән,: Жұмыр құрттарға

Алғашқы жалаңаш тұқымдылардың шыққан тегі:тұқымды папоротниктер

Алғашқы желілілердің (бассүйексіздер типі) пайда болған дәуірі-Протерозой.

Алғашқы зәршығару мүшесі пайда болған жәндіктер-Жалпақ құрт.

Алғашқы құрлық өсімдіктері:псилофиттер

Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі-Юра

Алғашқы құстың- көне құстың пайда болуы: Мезазой

Алғашқы қылқанжапырақтылар пайда болды: Палеозой

Алғашқы қылқанжапырақтылар пайда болды-Палеозой.

Алғашқы микроскопты ашушылар: Әкелі-балалы Яесендер

Алғашқы несеп қайда түзіледі: Нефрон капсуласында

Алғашқы прокариоттар пайда болды-Архей

Алғашқы прокариотты жасушалардың пайда болуы-4- кезең.

Алғашқы тамырша , алғашқы сабақша ж\е бүршікшеден тұрады: Ұрық

Алғашқы тамырша,сабақша ,бүршікшеден тұратын бөлім:тұқым

Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған ең көрнекті трансформист-Ж.Б.Ламарк

Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған трансформист: Ламарк

Алғашқы тіршілік-Протобионттар.

Алғашқы тірі ағзалар қалай қоректенген: Гетеретрофты

Алғашқы хордалылар қай дәуірде пайда болған: Протерезой

Алғашқыда сәбидің денесі қапталады-Қағанақпен.

Алдыңғы аяқтары қанатқа айналған жануар-Құс.

Алдыңғы иық белдеуінуінің аяқтарына кіреді: Екі бұғана, екі жауырын, екі қарға сүйек

Алдыңғы қанаттары қатты,артқы қанаттары жарғақты болатын бунақденелілер:қоңыздар

Алельді гендердің әр құрылымының ауысуына қандай процесс себеп: Мейоз

Алкоголь адамның қантамырын кеңейтеді, бірақ мас адам қатты суықта тоңады, себебі: Тері тамырлары кеңейген, ағза көп жылу береді.

Алкогольдегі зиянды заттың бірі-сивуш майы

Алқа тұқымдас өсімдік: Қызанақ

Алқа тұқымдас өсімдік-Баклажан

Алқа тұқымдас өсімдіктер:қара меңдуана, қызанақ

Алқа тұқымдас-Қызан, қара жидек

Алқа тұқымдастарға жататын өсімдік-Темекі.

Алқа тұқымдастарға жататын улы өсімдік-Қара меңдуана.

Алқа тұқымдасына жататын өсімдік:баклажан

Алқа тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі-Жидек.

Алқа тұқымдасына жататын сәндік өсімдік-Шырайгүл

Алқа тұқымдасына жататын тағамға пайдаланатын өсімдік-Қызанақ

Алқа тұқымдасына жататын улы өсімдік-Сасық меңдуана

Алқа тұқымдасына жатпайды: Бидайық

Алқа тұқымдасында сәндік өсімдік болып саналатындар-шырайгүл (петуния), хош иісті темекі.

Алқа тұқымдасының белгілеріне жатпайды: Гүлінде бір аналық, он аталығы бар

Алқа тұқымдасының гүліндегі күлте жапырақшаларының саны-5.

Алқа тұқымдасының гүлінің формуласы-Т5К(5)А5Ж(2).

Алқа тұқымдасының өсімдіктері: Қызан, меңдуана, сасық меңдуана, картоп

Алқатұқымдастарға жататын өсімдіктерден сәндік мақсатта гүлзарға өсіретіндерін белгілеңіз: Петуния, Хош иісті темекі

Алқым ісуі ауруына жетіспейтін химиялық элемент-I(йод)

Алқым ісуі ауруына жетіспейтін элемент: Йод

Аллельді гендер немесе жұп гендер ұрпақ жасушасында қалай байқалады: Ата-анасының екеуінен тұқым қуалау арқылы беріледі

Аллельді гендер хромосомалары:бірдей болады

Аллельді гендері бар хромасомалар қалай аталады: Гомологты

Аллельдік гендер қайда орналасады: Гомологты хромасомада

Аллельдік гендердің орналасуы-Гомологты хромосомада.

Аллополиплондия-әр түрлі түр және туыстардың тұтас геномдарын қосу

Алма сабағында жапырақтың орналасуы қай типке жатады: Шоқтану

Алма ағашы :Раушангүл тұқымдас

Алма ағашына тән тозаңдану:бунақденелілермен

Алма,қарбыз,саңырауқұлақ жемістерін тұздау үшін қолданылатын бактерия:сірке қышқылы

Алматы мемлекеттік қорығы: Іле Алатауында

Алхоры жемісі-Сүйекті шырынды жеміс.

Алыстан будандастыру әдісімен дүние жүзінде алғаш алынды: Арқар-меринос қойы

Алыстан көрмеушілік кезінде заттың кескіні қайда болады: Тор қабықшаның алдында

Алыстанкөргіштік кезінде берілетін көзілдірік-Екі жақты дөңес

Альбиностардың қандай семьясында бала болмайды: Р:АААА

Амеба денесін қаптап тұратын өте жұқа,серпімді жарғақша қабық-Плазмолемма(мембрана).

Амеба қалай көбейеді: Тек жыныссыз жолмен

Амебалар класының атауы-плазмалылар (жалғанаяқтылар)

Амебаның жиырылғыш вакуолі қандай қызмет атқарады: Денесіндегі судың және ерітінді тұздардың мөлшерін реттеу

Амебаның көбею жолы-екіге тура бөліну арқылы

Амебаның қорегін қармауы-Жалған аяқтарымен

Амебаның пішіні :тұрақсыз

Амебаның ядро саны:1

Амебоидты қозғалыс тән: Лейкоциттерге

Американың тропиктік елдерінде балықпен ғана қоректенетін жарқанаттар тіршілік етеді, олар балықты қалай ұстайды: Су бетіне көтерілген балықтарды ұшып барып, артқы аяқтарының тырнақтарымен іліп алады

Американың тропиктік жерлерінде кездесетін маймылдардың Африка мен Азия тропиктік жерінде кездесетін маймылдардан ерекшелігі: Танау тесіктері кең, құйрықтары ұзын сол арқылы бұтақтарға жақсы жармасып бекіне алады

Амин қышқылының құраамына кіретін топтар:СООН,NH2

Аминқышкылдарынан тұратын, жасушаның негізгі құрылыс материалы-Ақуыздар (нәруыздар).

Аминқышқылдары молекулаларының қандай бөлігі оларды бір-бірінен ажыратады: Радикал

Аминқышқылдарынан тұратын,жасушаның негізгі құрылыс материялы:ақуыздар

Аминқышқылдарының ақуыз құрамындағы бір-бірімен байланысы қандай: Ковалентті полярсыз

Аминқышқылының құрамына кіретін топтар-COOH, NH2

Ана құрсағындағы нәрестенің дамуы: 280 күн

Анадан қан арқылы балаға берілетін ауру: СПИД

Анализатор деген ұғым:Павлов

Анализатор дегеніміз: Жүйке ұштары, жүйке жолдары және қыртыс аймақтарының жүйелері

Анализатор дегеніміз: Тітіркенуді қабылдайтын рецепторлар

Анализатор төмендегі бөліктерден тұрады-Шеткі, өткізгіш, орталық

Анализатор тұралы ұғымды қолданған ғалым-И.П.Павлов

Аналогиялық мүшелерге жататындар-Құс қанаты мен көбелектің қанаты.

Аналық гатеталардың даму циклі: Овогенез

Аналық жасушада 16 хромосома болса, митоздық бөліну бөлінуден кейін неше болғаны: 32

Аналық жыныс бездері дегеніміз-Аналық жұмыртқа безі

Аналық ағзаның жасушалары тобынан пайда болған, дамыған ағзаны көбеюдің қай түріне жатқызады: Жыныссыз

Аналық аузындағы жабысқақ сұйықтықтың қажеттігі- Тозаңдарды ұстауға

Аналық без бұл-жұмыртқа жасуша

Аналық жыныс гормондары қайда түзіледі:Аналық бездерде

Аналық жыныс жасуша түйінінде гүлді өсімдіктердің сперма саны- екі

Аналық жыныс жасушасы қай мүшеде дамиды: Көпіршіктер шоғырында фолликула

Аналық жыныс жүйесі қандай мүшелерден тұрады: Аналық бездер, жатыр түтігі, жатыр, қынаптан

Аналық жыныс жүйесінде үрпі жолының тесігі қай жерде орналасқан: Қынап аузымен қатар

Аналық жыныс жүйесінің қай мүшесінде жұмыртқа жасушасының толық дамып жетілуі аяқталады: Аналық безде

Аналық жыныс мүшелерінің ауруларын емдейтін дәрігер: Гинеколог

Аналық жыныс мүшесінің құрылысы неден тұрады: Жатыр түтігі, жатыр, жатыр мойнынан

Аналықтың ең негізгі, бір және көп ұялы бөлігі: Жатын

Аналықтың жуандаған жері-Жатын.

Аналықтың қызметі: Тұқым, жеміс түзеді

Анаологиялық мүшелерге жататындар: Құс қанаты мен көбелек қанаты

Анатомия ғылымы нені зерттейді: Ағзаның құрылысы мен пішінін

Анафазадағы мейоздың екінші бөлінуінде хромосомаларда неше хромотид болады: 1

Анаэробты гликолиздің энергетикалық эффектісі болатын 2 молекула: АТФ

Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны-картоптың

Анималькулдар» деген болжамды айтқан ғалым-А.Левенгук.

Анофелес туыстас маса: Безгек ауруының қоздырғышын таратушы

Антиденелер синтезделеді: Лимфоциттерде

Антикодон келтірілген мысалдың қайсысының құрамында болады: Тасмалдаушы-Рнқ да

Антропогендік фактор:адамның тіршілік әрекетінің табиғатқа ықпалы

Антропогендік факторларға жататындар-Батпақты құрғату.

Антропогенездің негізгі қозғаушы күші:еңбек

Антропогенездің негізгі қозғаушы күші-Еңбек.

Аңдар қоректің дәмін қай мүшелері арқылы ажыратады: Тілі арқылы

Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты-Актиния.

Арал проблемасының зардабы әсерін тигізген жерлер-Орталық Азия.

Арал теңізі мен Балқаш көлінің балықтарын зерттеген ғалым-Л.С. Берг.

Арал теңізі суының жартысынан айырылған уақыты-30 жыл.

Арал теңізі суының тұздылығы: 60 %

Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық-Барсакелмес

Аралардың аяқтары қандай болады: Жинағыш

Аралас бездер:ұйқы және жыныс

Аратіс жиекті:қалақай

Арғы тектік белгілер: Атавизм

Арқа бұлшықеттері-Трапеция пішінді бұлшықет

Арқа омыртқаларының саны-12

Арқардың буаз болу мерзімі-150 күн.

Арнайы безі бөліп шығаратын жіптің көмегімен қорғалатын жануар: өрмекші

Арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ-қорық

Ароморфоздың мысалы бола алады: Әр түрлі жағдайға сүтқоректілердің алдыңғы аяқтарының түрліше бейімделуі

Арпа қай тұқымдасқа жатады: астық тұқымдасқа

Артқа қарай да еркін жүзе алатын жәндік-Шаян.

Артқы ми мен аралық мидың арасында орналасқан: Ортаңғы ми

Артқы миға жататындар-Мишық пен ми көпірі

Артық мөлшердегі көмірсулар ... айналады-майға

Архей заманының ұхақтығы: 900 млн жылдан көбірек

Археоптерикстің қазіргі құстардан айырмашылығы: Тістері жақ сүйектерінде орналасқан

Археоптерикстің қандай белгілері оның өтпелі форма екендігін білдіреді: Тістерінің болуы және ұзын құйрық омыртқалары

Арцелланың қозғалу мүшесі-Жалғанаяқтары

Аршаның бүрінен-Дәрі жасалады

Арыстандар популяциясындағы дарақтардың тұрақты тобы-Тұрақты үйір

Ас қорыту безіне жататын:бауыр

Ас қорыту дегеніміз: Асты еріту

Ас қорыту жолының 3 түрлі ұлпасын белгіле: Бұлшықетті, жүйкелі, эпителиалды.

Ас қорыту жүйесінде аминқышқылдарға дейін ыдырайтын органикалық қосылыс- ақуыз (нәруыз)

Ас қорыту жүйесінде бауыр үлкен қызмет атқарады, себебі ол: Майды түйіршіктендіретін өт бөледі

Ас қорыту жүйесінде суды көбірек сіңіретін мүше-Тоқ ішек.

Ас қорыту жүйесіне жататын:ауыз қуысы,жұтқыншақ,өңеш,қарын,ұлтабар,аш ішек,тоқ ішек

Ас қорыту жүйесіне жатпайды: Кеңірдек

Ас қорыту жүйесінің гуморальдық реттелуі дегеніміз: Қан арқылы химиялық заттардың олардың жұмысына әсер етуі

Ас қорыту жүйесінің мүшелерінің жұмысын бұзатын зат-Алкоголь.

Ас қорыту жүйесінің ішкі қабырғасы ... тұрады-эпителий ұлпасынан

Ас қорыту кезінде май ыдырайды:глицерин мен май қышқылына

Ас қорыту мүшелерінің реті-Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, ұлтабар, ішек, тік ішек

Ас қорыту мүшесіндегі тамақ немесе микробтар әсерінен қабынатын тоқ ішектің бөлігі-Соқырішек.

Асбұршақ, соя өсімдіктерімен селбесіп тіршілік етеді-Түйнек бактериясы.

Асбұршақтың гүлшоғыры:шашақгүл

Асбұршақтың мұртшалары –түрі өзгерген: Күрделі жапырақтың жапырақшасы

Аскарида дамуының басқа паразиттік құрттардан ерекшелігі неде: Өте тығыз қабықшамен қапталған жұмыртқалары топыраққа түсіп, ылғалдылық пен ауа жеткілікті болса 2-3 аптадан кейін жұмыртқадан дернәсілдер дамып жетіледі.

Асқабақ пен қауын тұқымы өнетін температура-+15 С.

Асқабақ тұқымдас өсімдіктер-Қауын.

Асқабақ тұқымдастарға жататын: Қарбыз

Асқабақ тұқымдастарының негізгі жемісі-Қабақ.

Асқабақты жемістерге жататынын белгілеңіз: Қияр, қарбыз, қауын.

Асқазан қабырғасында қандай бұлшық ет түрі бар: Үстіңгі жағында- көлденең салалы, астыңғы жағында- біріңғай салалы

Асқазан мен тоқ ішекті жалғастыратын түтік пішінді бұлшықетті мүше: Аш ішек

Асқазанда негізінен ыдырайтындар:Ақуыздар

Асқазанның бұлшықеті-Бірыңғай салалы.

Асқазанның сілемейлі қабықшасының қабынуы: Гастрит

Асқорыту бездерінің бірі өт бөледі: Бауыр

Асқорыту бездерінің қызметін зерттеген: И.П.Павлов

Асқорыту жолының 3 түрлі ұлпасын белгілеңіз-Дәнекер ұлпалы, бұлшықетті, сілемейлі.

Асқорыту жолының кеңейген мүшесі-Асқазан.

Асқорыту жүйесі жолына кірмейтіні : кеңірдек

Асқорыту жүйесіндегі қарыннан кейінгі мүше-Ұлтабар.

Асқорыту жүйесінің гуморальдық реттелуі дегеніміз-Қан арқылы химиялық заттардың олардың жұмысына әсер етуі.

Асқорыту жүйесінің қоректік заттарды сіңіруге қатысатын бөлімі-Аш ішек.

Асқорыту жүйесінің қызметі-Кенеулі қоректік заттарды күрделі түрінен жай, қанныњ құрамына өте алатын күйіне айналдыру.

Асқорыту кезінде ақуыздың (нәруыздың) ыдырауы-Аминқышқылдарына дейін.

Асқорыту мүшелері қандай ұрық жапырақшасынан қалыптасады: Энтодермадан

Асқорыту мүшелерінің қабырғасының 3түрлі ұлпасын белгіле:дәнекер,бұлшықетті,эпительиалды

Асқорыту мүшесі деп аталатын оргоноид: Лизосома

Асқорыту орталығының орналасқан жүйке бөлімдері-Сопақша мида.

Асқорыту процесін зерттегені үшін орыс ғалымдарының қайсысы Hобель атындағы сыйлықты иеленді-И.П.Павлов.

Асқорыту системасының қай бөлігінде фермент пепсин белсенді қызмет атқарады: Қарында

Асқорыту сөлі ферменттерінің әсерінен ұлтабарда-ақуыздар, майлар және көмірсулар ыдырайды.

Асқорытудың қай түрі ішекқуыстыларға тән: Ас жасушаның және қуыстың ішінде қорытылады

Асқоыту жүйесі жолына кірмейтіні:кеңірдек

Астан уланған адамныњ ауру белгілері-Жүрегі айниды, құсады, іші ауырып, µтеді, әлсізденеді.

Астық дақылдарының биогеоценозы-агроценоз

Астық қорына зиян келтіретін кене-Қамба кенесі.

Астық тұқымдас емес өсімдік:Картоп.