ε=Aб/q
|
Электр тізбегіне жалғанған , табиғаты элетрстатикалық емес энергия көзі
|
Cыртқы күштер
|
Зарядтарды ерітуге бағытталған, тек электрлік емес күштер.Батареяларда олар химиялық,генераторларында магнитті т.с.с токтың болуын қамтамасыз етеді, себебі тұйық контурдағы электрлік күштердің жұмысы әрқашан нөлге тең.
|
Ток көзінің ішіндегі сыртқы күштер зарядтарды өздерінің табиғи бағытына қарама-қарсы жақтарға таратып (сыртқы тізбекте қозғалған кезде) электр күштеріне қарсы жұмыс жасайды
|
9-сынып
|
Ньютонның бiрiншi заңы
9.2.2.2 Ньютонның бірінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
|
Егер денеге басөа денелер әсер етпесе , немесе олардың әсерлері бір-бірін теңестірсе, онда дене тыныштық күйін ,немесе бірқалыпты түзусызықты қозғалыс күйін сақтайды
=0 =const, =0
|
Салдары: Инерция құбылысы
Сыртқы әсер болмағанда дененің жылдамдығын cақтау құбылысы
|
Механикадағы күштер
9.2.2.3 ауырлық күші, серпімділік күші, және үйкеліс күші табиғатын түсіндіру
|
7-сыныптағы анықтаманы қайталау
|
Ауырлық күші
Тіректің реакция күші
Серпімділік күші
Үйкеліс күші
Нормаль қысым күші
Теңәрекетті күш
|
Ньютонның екiншi заңы, масса
9.2.2.2 Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
|
Күш дененің үдеуіне пропорционал.Сондықтан дененің үдеуі оған әрекет ететін күшке тура пропорционал және дененің массасына кері пропорционал =F/m
|
Тек қана инерциялық санақ жүйелерінде ғана орындалады.
|
Ньютонның үшінші заңы
9.2.2.5 Ньютонның үшінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
|
Екі дененің бір-бірімен әсерлесу кезіндегі күштері бір түзу бойында , модулі жағынан бірдей және бағыты жағынан қарама-қарсы болады
=- 2
|
Әрбір әрекетке оған тең қарама-қарсы бағытталған кері әрекет бар.
Әрекет және кері әрекет күштерінң физикалық табиғаты бірдей жіне олар әртүрлі денелерге әрекет етеді.
|
Бүкiләлемдiк тартылыс заңы
9.2.2.6 Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
|
Екі дене бір біріне массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтықтарының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады.
|
Масса артқан сайын күштің артуына, арақашықтық артқан сайын тартылыс күшінің әлсіреуіне алып келеді.
|
Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы.
9.2.2.9 бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
|
|
Жердің жасанды серіктерінің қозғалысы.
|
|
Центрге тартқыш күш
|
Дененің шеңбер бойымен қозғалысы кезінде айналу центріне бағытталған күш
|
Шеңбер бойымен қозғалыстағы әсер ететін барлық күштердің қосындысының тең әсерлісі-центрге тартқыш күш болады.
Мысалы: Жіпке байланған тастың айналмалы қозғалысында, жіптің керілу күші –центрге тартқыш күш болады.
|
Ядролық күштер
Параграф 69
|
Атомдар мен ядролардың құрамына кіретін бөлшектер протон мен нейтрондардың арасында болатын күш.
Яғни нейтрон мен протонды ядро ішінде ұстап тұратын күш.
|
Нуклондарды ұстап тұғандықтан бұл күшті тартылыс күші деп те айта аламыз. Нуклондардың бір-біріне жақындауы кезінде тебілу күші пайда болады. Ядролық күштің әсер ету аймағы өте аз.
|