Р.Қ. Елшібаев кәсшкерлік қызметті үйымдастыру оқу қүралы o h o m u k a б а с п а с ы алматы 2009

  Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру

жүктеу 7,96 Mb. Pdf просмотр бет 12/258 Дата 04.01.2022 өлшемі 7,96 Mb. #31746

6  Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру адам.  Кейінірек  атақты  француз  экономией  Ж.Б.  Сэй  (1767-1832)  кэсіпкерлік қызмет негізгі  үш өндіріс факторыныц , яғни  жер,  ка­ питал,  ецбектің  өзара үйлесуі мен бірігуі нәтижесінде орын алады  деп  сипаттаған.  Ол  кәсіпкерді тәуекелге  бара отырып,  өз  есебінен  өз пайдасы үшін қандай да бір өнім өндіруді қолға алған адам деп  есептейді.  Ал  ағылшынның  экономист-ғалымы  А.  Смиттің  (1723  -1790) пікірінше, кәсіпкер -  капиталдың меншік иесі бола отырып,  белгілі  бір  коммерциялық  идеяларды  жүзеге  асыру  жэне  пайда  табу үшін тәуекелге баруы  [1]. ХІХ-ХХ  ғасырларда  кәсіпкерлік  институтының  рөлі  мен  мэні  күшейе түсті. Француз экономией А. Маршал (1907-1968) жоғарыда  атап  өткен  үш  өндіріс  факторына  (жер,  капитал,  еңбек)  төртінші  фактор ретінде ұйымдастыруды қосты. Ал, американдық экономист  Дж. Б. Кларктың(1847-1938) пікірінше, өндіріс процесінде торт фак­ тор түрақты түрде қатысады. Олар:  капитал ,  капиталдыц игіліктер   -   жер  мен  өндіріс  қүралдары,  кәсіпкерлік  цызмет,  жүмысшының   еңбегі.   Осыған  байланысты  эрбір  факторға  өндірістік  түсімнің  өзіндік үлесі тэн болуы керек: капитал капиталиске -  пайыз түрінде,  капиталдық  игіліктер  -   рента  түрінде,  кәсіпкерлік  қызмет  -   пай­ да түрінде  үлесті  алып  келсе,  жүмысшылар  еңбегі  оған  жапақыны  қамтамасыз  етеді  [1,116.].  Танымал  американдық ғалым,  Й.  Шум­ петер  (1883-1950)  кәсіпкер  түсінігін  «новатор»  ретінде  сипаттай-  ды.  Атап  айтатын  болсақ,  кәсіпкер  -   бұл  жаңа  технологияларды  әзірлейтін  новатор  (жаңашыл).  Басқаша  айтқанда,  ол  өндіргіш  күштерді  жаңаша  ұйымдастырады,  үйлестіреді  және  олардың  қозғалысы өз кезегінде жалпы экономикалық өсімге немесе өндіріс  циклінің жеделдеуіне алып келеді. Оның ойынша, кәсіпкердің фун-  кциясы  -   экономикалық  өсімді  қамтамасыз  еіуде,  капиталистік  экономиканың дамуында  маңызды рөл  атқаратын  жаңашылдықты  жүзеге асыру.  Осыған байланысты Шумпетер кәсіпкерлік қызметті  іске асыруда пайдаланылатын немесе ескерілетін негізгі мэселелер-  ді атап көрсеткен. Оларға төмендегілер жатқызылады: -   жаңа өнімдер өндіру жэне қызметтер көрсету; -   өндірістің жаңа әдістерін анықтау немесе жаңа технология-  лар енгізу; жүктеу 7,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз