Практикум жоғары оқу орындарының атомдық және ядролық физика пәнінің типтік бағдарламасының типтік бағдарламасына сәйкес 9 бөлімнен тұрады

жүктеу 2,07 Mb. бет 52/57 Дата 22.12.2022 өлшемі 2,07 Mb. #40741 түрі Практикум

Тербеліс спектрлері 7. HCl молекуласының меншікті (негізгі) жиілігі ν0 = = 8,667·1013c-1, келтірілген массасы μ = 1,628·10-27 кг. Осы молекула үшін күш тұрақтысын есептеңіз. Шешімі: Екі атомды молекула тербелістерінің меншікті (не­гізгі) жиілігі (гармоникалық осциллятор жуықтауында): формуласымен анықталады. Осыдан 8. Hi молекуланың Ет толық энергиясы оның ЕJ айналыс және Е тербеліс энергияларының қосындасына тең деп ұйғарып, Ет мәнін анықтаңыз. Егер тек бір тербеліс деңгейі және көптеген айна­лыс деңгейлері қоздырылатын болса, онда молекула шы­ға­ратын және жұтатын сәуленің толқындық сандары неге тең бола­ды? Осы толқындық сандар тобын түрінде өрнек­теуге болады. -дің сандық мәнін табыңыз. см-1 және m=7 болатын жағдайда , және К мәндерін анықтаңыз. μ = 1,66·10-27кг, I = mr2 = 4,25·10-47 кг  м2. Шешімі: Екі атомды молекуланың толық энергиясы: . Осыдан, егер тек =0=1 тербеліс ауысуы ғана қарастыры­латын болса, онда шығарылатын және жұтылатын сызықтардың толқындық сандары мынаған тең болады: . (1) Егер J = 1 сұрыптау ережесі ескерілсе, онда J’ = J+1 үшін (1) өрнек мына түрге келеді: ; ал J’ = J-1 үшін с . Барлық рұқсат етілген мәндерін мына өрнекпен бейнелеуге болады: . (m – оң бүтін сандар). Сонымен, м-1 = 13,1 см-1. Есептің шартында берілген, демек, см-1; с-1. Молекуланың квазисерпімді күші коэффициенті мына формула­дан анықталады: , осыдан k = 4π2μν02 = 2,93 · 102Н·м-1. 9. Тербеліс-айналыс жолағындағы интенсивтіліктің максимум­дарының шарттарын табыңыз. Шешімі: Интенсивтілік айналыс деңгейлерінің қоныстануымен анықталады. Айналыс кванттарының энергиясы қалыпты жағдай­ларда жылулық қозғалыс энергиясынан кіші болатындықтан, моле­кулалар әдеттегі бөлмелік температуралардың өзінде больцмандық үлестірілуімен қоздырылған болады: , мұндағы gJ = 2J+1– деңгейлердің азғындалу дәрежесі. Қоныстану (демек, интенсивтілікте) J кванттық санының мына мәнінде Jmax={(2kT/hcB)1/2)-1}/2 максимум болады. Сонымен, кванттық саны Jmax мәніне жақын дең­гейлер арасындағы кванттық ауысуларға сәйкес келетін сызық­тардың интенсивтілігі ең үлкен болады. Осындай ауысулар Р-тар­мақта да, R-тармақта да болатындықтан, осындай максимумдар екеу болады. Бұлардың аралығында ΔJ = 0, 0→0 тыйым салынған ауысуға сәйкес келетін жиілігі минимум орналасады. Интенсивтіліктің максимумдарына сәйкес келетін жиіліктер (толқындық сандар): ΔJ = -1 Р ‒ тармақ , J = 1, 2, … ΔJ = +1 R ‒ тармақ , J = 1, 2, … формулалары бойынша есептеледі. жүктеу 2,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз