Философия және мәдениеттану кафедрасы
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Мұражайтану
пәні бойынша
тәжірибелік сабақтарына арналған
050204 «Мәдениеттану»
050203-«Тарих» студенттер мамандығы үшін
Павлодар
Әдістемелік нұсқаулықты бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.1/05
|
БЕКІТЕМІН
Тарих және құқық
факультетінің деканы
________А.А.Ақышев
«___»________200__ж.
Құрастырушы: аға оқытушы Жапекова Г.К.
Философия және мәдениеттану кафедрасы
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
тәжірибелік сабақтарына арналған
Мұражайтану
050204 «Мәдениеттану»
050203-«Тарих» мамандығы студенттеріне арналған
Кафедра отырысында ұсынылған
«___»____200__ж. Хаттама №_____
Кафедра меңгерушісі ____________ «___»___200__ж. Г.Г Ахметова
ӘК құпталған Тарих және қүқық факультетінің
200__ж. «____»______________, №____хаттама
ӘК төрағасы __________________________ Н.И. Мошна
1 Семинар сабақтарын жүргізудің мақсаттары мен міндеттері
Семинар – топтық тәжірибе сабағы. Оның негізгі міндеті, белгілі бір пәнді терең оқу және оқып жүрген ғылымның ерекшеліктірін есепке ала отырып, керекті әдістемелі қамту. Өз еркімен шығармашықты студентте дамытады, олардың ғылымға және ғылыми зерттеулерге қызығушылығын күшейтеді, ғылыми теориялық орынды өмірлік тәжірибемен байланыстыруға көмектеседі және жұмыстың тәжірибелік білімдерді қорытуға қатысады бұл семинар сабақтарының біліми-тәжірибелік және тәрбиелік маңызы. Онымен қатар семинар сабақтары-студентердің жеке жұмыс нәтижелерінің бақықалау құралы.
Семинарларға қатысу студенттердің жалпы, кәсіби және мәдени дүниетанымын кеңейтеді.
Семинарлар әңгіме, хабарлама және толықтыру, доклад, реферат, диспут, жазбаша жұмыс ретінде өте алады.
Семинар - әңгіме – оқу – тәжірибелік сабақтардың жоғары мектептердегі ең таралған түрі. Ол белгіленген жоспар бойынша әңгіме формалында және мұғалімнің қысқаша бастауымен және қорытынындысымен өте алады. Жосрап сабақтың мақсатына сәйкес келіп және студенттердің жұмысқа белсеңді қатысуға қамтамасыз ету керек.
Семинар-әңгіме алғында жұмыстың қорытындылары шығарылып, оларға баға беріледі, тақырыпты одан әрі қарастыру тақырыптары немесе оның жеке сұрақтары келесі сабаққа дайындау тапсырмасы беріледі.
Студенттердің докладтары тыңдау және талқылау семинар сабақтардың маңызы түрі. Мұғалімнің тапсыруымен олар алдын ала дайындалады. Докладта 3 негізгі бөлім қарастырылары: кіріспе, онда тақырыпқа аңықтамасы, әдістемесі, құрылысы және мазмұны көрсетіледі; сонымен бірге тарихнамасымен деректемесі беріледі. Кіріспенің мазмұнына байланысты оған 3-5 мин. Беріледі. Одан кейін негізгі бөлім – қарастырылып жатқан тақырыптың мазмұндамасы (көбінесе мәселелік жоспарда) және жалпылама – қорытынды. Мұндай докладтың уақыты 20-30 мин.
Жоғары мектепте семинар сабақтарының маңызды орнын рефераттар алады. Мазмұнына қарай реферат сөзі доклад сөзіне ұқсақ болса да, реферат творчестволық жұмыстың жоғары деңейі. Докладты айтуға дайындалған студент жоспар мен конспектімен шектеледі, ал реферат үшін бұл жеткіліксіз. Оның қорғалуы – бұл шығарма, аяқталған жұмыс оған дайындалу терең білімдерді керек етеді.
Семинар сабақтарының икемді түрі диспут. Диспут сөзінің аудармасы «диспут» (dispute – айланамын, дауласамын), ол қатысушылардың жоғары ойлау белсенділікті керек етеді.
Семинардың толығырақ құнды қасиеті дискуссия процессінде көрінеді. «Дауда ақиқай тауады», - дейді философтар.
Семинарлар – жазбаша жұмыстар. Қиын сұрақтар теорияларда қоғамдық, гуманитарлық ғылымдардың мұғалімдарі студенттерге көбіне жазбаша жұмыстарды ұсынады. Олар қысқа (15-20 мин.) немесе 2 академиялық сағатқа созылған болу мүмкін. Бірінші жағдайда олар аяқталған соң дереу баға беріледі, ал екіншісі арнайы берілген уақытта көбінесе келесі сабақта.
ЖОСПАР
Семинар сабақтарына дайындалу
Тақырып _____________________________________________________ бойынша
өткізу уақыты_____________________________________________
№ р/с
|
Сабақ тақырыбы бойынша жоспарланған жұмыстар
|
Сабаққа дайындықтың әдістемесі
|
Дайындық уақыты
|
|
|
|
|
ПӘННІҢ ТӘЖІРИБЕЛІК МАЗМҰНЫ
Тәжірибе сабақтарының тізімі
1 – тақырып. Кіріспе. Мұражайтану – ғылыми пәндердің бірі.
1. “Мұражайтану” ұғымы. Мұражайтану обьектісі (нысаны). 2. Мұражайтану анықтамасы мен құрылу, даму тарихы. 3. Мұражайтанудың зерттеу пәні. Мұражайтанудың негізгі ұғымдары. Мұражайтанудың ұғымдары. 4. Мұражайтанудың даму кезеңдері мен қазіргі кездегі жайы 5. Мұражайтану әдістері. М±ражайтану құрылымы. 6. Мұражайтанудың ғылымдағы орны.
2- тақырып. Мұражай істерінің тарихы.
Тарихи мұражайлардың қалыптасуы туралы.
Мұражайлардың негізгі әлеуметтік қызметі.
Шет елдегі мұражайлардың қалыптасуы мен дамуы.
Ресейдегі мұражайлар істері.
Қазақстандағы мұражай істері.
3- тақырып. Мұражайлар жіктелісі.
1. Мұражай типтері (топтамасы) мен әрсалалы топтары. Кешендегі мұражайлар.
2. Жауапкершілігі бар мұражайлар түрлері. Жеке меншікті мұражайлар.
3. Мұражайдың құрылысы бойынша түрлері .
Тарихи мұражайлар және оның әрсалалы топтары. Ресей мен шет елдердегі алғашқы тарихи мұражайлары.
Қоғамдық мұражайлар. Қоғамдық мұражайлар туралы типтік ережелер. Мектептік м±ражайлары.
4- тақырып. Мұражайлардағы жұмыс түрлері мен құрылысы.
Мұражайлардағы жұмыс құрылысы: фондтар құру; фондтық,экспозициялық, жалпы ғылыми- ағартушылық жұмыстар.
Мұражай фондтарындағы жұмыстар.
«Мұражай фондтары»ұғымы.
Мұражай фондтарының құрылу, тіркелу, сақталу, үйрету кезіндегі құжаттар.
Мұражай фондтарының мемлекеттік тіркелімі.
5-тақырып. Мұражайдағы жұмыс түрлері мен құрылысы.
Мұражай экспонаттарының көрмеде сақталуының ерекшеліктері.
Қордың ашық түрде сақталу мәселесі.
Мұражай заттарының көшірілуі.
6-тақырып. Мұражайлардағы ғылыми зерттеу мекемелердің бірі.
1. Ғылыми зерттеулердің негізгі бағыттары мұражайтанудағы
ғылыми зерттеулер.
2.Мұражай құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі. Қазіргі кезеңдегі мұражайтанудың міндеттері мен жағдайлары.
7-тақырып. Мұражайлардағы ғылыми-ағартушылық және тәрбие жұмыстары.
Мұражайға келушілер мен жұмыс істеу міндеттері.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер,ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері
Мұражайлық саяхат жасаудың жіктелісі.
Мұражайлық саяхаттарды қарсы алу және дайындау.
Мұражай педагогикасы мен психологиясы.
Оқушыларға байланысты мұражай жұмыстарының формасы.
Мұражайдағы мерекелер.
Мұражайды әйгілендіру формалары.
8-тақырып. Көрушілердің мұражай мәдениетін тәрбиелеу.
«Мұражай мәдениеті» түсінігі.
Халық арасында мұражайға баруды тәрбиелеу.
Мұражай ақпаратын қабылдауды тәрбиелеу.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
Активизация әдістерінің классификациясы.
9-тақырып. Мұражайдағы ғылыми жұмыс.
Мұражай ғылыми зерттеу мекеме.
Ғылыми-зерттеулердің негізгі бағыттары.
Мұражайтанудағы ғылыми-зерттеулер.
Мұражай заттары мен коллекцияларының ғылыми тізілінімі мен куәліктендірілуі.
Қазіргі кездегі мұражайтанудың жағдайы мен міндеттері.
10 -тақырып. С. Торайғыров атындағы ПМУ мұражайларына саяхат
С. Торайғыров атындағы ПМУ мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
С. Торайғыров атындағы ПМУ мұражайының қазіргі міндеттері.
11 -тақырып. Потанин атындағы тарихи өлкетану мұражайының фондтық жұмыстарымен танысу
Потанин атындағы тарихи өлкетану мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
Потанин атындағы тарихи өлкетану мұражайының қазіргі міндеттері.
12 -тақырып. П. Васильев атындағы мұражайларына саяхат
П. Васильев атындағы мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
П. Васильев атындағы мұражайының қазіргі міндеттері.
13-тақырып. Павлодар көрме сурет мұражайының фондтық жұмыстары мен көрме залдармен танысу
Көрме сурет мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
Көрме сурет мұражайының қазіргі міндеттері.
14 тақырып. Павлодар көрме сурет мұражайының фондтық жұмыстары мен көрме залдармен танысу
Көрме сурет мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
Көрме сурет мұражайының қазіргі міндеттері.
15 -тақырып. Бұхар жырау атындағы мұражайларына саяхат
Бұхар жырау атындағы мұражайының құралдары мен коллекцияларды тану және ғылыми куәліктендіру мен тізілінімі.
Ғылыми-ағартушылық жұмыстардың формалары: саяхаттар, дәрістер, ақыл-кеңестер т.б. мұражайларға саяхат жасаудың жетілістері.
Мұражай экспонаттарының құндылығы.
Бұхар жырау атындағы мұражайының қазіргі міндеттері.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
Музееведение.Музеи исторического профиля. Под ред. проф. Левыкина К.Г. и проф. Хербста В. – М.: Высшая школа, 1988
Проблема музееведения и народная культура. – Новосибирск:Наука, 1999
Ревякин В.И., Розен А.Я. Историко-краеведческие музеи. – М., 1983
Ревякин В.И. Художественные музеи /Справочное пособие. – М., 1991
Музейное дело России. Под ред. Каулен М.Е. (ответственный редактор), Коссовой И.М., Сундиевой А.А. – М.: Издательство «ВК», 2003
Разгон А.М. Учебная программа курса «Музееведение». – М., 1988
Задачи краеведческих музеев Казахстана. Сборник методических материалов о музейно-краеведческой работе.–Алма-Ата.:Казгосиздат, 1950
Экспертиза и научно-техническая обработка личных архивных фондов: Метод.рекомендации / Гос. б.-ка СССР им. В.И.Ленина; Сост.: Н.В.Зейфман, В.И.Лосев, А.Н.Шаханов. – М., 1990
Методические рекомендации. В помощь общественным музеям области. /Сост.-ль Г.И.Сороколетова/. – Омск, 1990
Қосымша:
Вестник центрального музея Казахстана. - Алма-Ата,1930.
Кочин Е. Как рождается музей. М.: Детская литература, 1988
Малкин М. Побеждал время// Наука и жизнь. - 1999.- №1. - С.43-47
Музей и его портнеры. Сборник трудов творческой лаборатории «Музейная педагогика» кафедра музейного дела. Вып. 5 – М.: АПРИКТ, 2004
Панкратова Т.Н. Музей и театр. Инсценировки мифов народов древнего мира в школьном театре / Методическое и практическое пособие для учителей-предметников и педагогов дополнительного образования /.- М., 2004
Ломунова А.К. Воспитание музейной культуры посетителя. М., 1988
Достарыңызбен бөлісу: |