Педагогика технологиялар институты б. К. Казбекова


 Ақпаратты енгізу құралдары. Пернетақта және графикалық



жүктеу 1,77 Mb.
Pdf просмотр
бет37/67
Дата04.01.2022
өлшемі1,77 Mb.
#36148
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   67
Kazbekova Kompjuter arkhitek. 80

3.2. Ақпаратты енгізу құралдары. Пернетақта және графикалық 

манипулятор.Қолданылуы,жұмыс істеу принципі, мүмкіндіктері

 

       ДЭЕМ 



пернелік  тақтасы

  немесе  пернелігі,  кез  келген  ЭЕМ  пернелігі 

тәрізді  бір  тақтада  орналасқан  пернелер  жиынтығынан  тұрады.  Әрбір  адам 

пернелік  арқылы  комьютерге  символдық  информация  енгізіп,  солардан  оны 

басқару  командаларын  да  құрастыра  алады.  Бұл  күнде  IBM  комьютерлері 

пернелілігінің  екі  түрлі  стандарты  бар:  84  және  101  пернелік  (ЭЕМ 

шығарылатын  фирмалардың  жасауына  қарай  бұдан  аздап  ӛзгешелік  болуы 

мүмкін).  Бірақ  екі  стандарттың  да  пернелерінің  қызметі  бірдей,  рек  олардың 

орналасуында және кейбір пернелерінің екі-екіден болуында ғана аздап айырма 

бар.  


 


39 

 

 



 

Сурет – 3.3.  Ақпаратты енгізу құрылғысы пернетақта.



 

 

 PC тәріздес ДЭЕМ пернелігі стандартты пернелер жиынтығынан тұрады, 



олар белгілі бір тәртіппен орналасып, мынадай топтарға жіктеледі:  

-  алфавиттік-цифрлық  және  таңбалық  пернелер:  латын  әріптері  және  олармен 

бірге  орналасқан  орыс,  қазақ  әріптері,  цифрлар,  тыныс  белгілері, 

арифметикалық, логикалық және де басқа символдар, "бос орын" белгісі;  

- функционалдық пернелер: F1 - F12;  

- әртүрлі қызмет атқаратын пернелер: Enter, Tab, Ctrl, Alt, Esc, Shift, Num Lock, 

Scroll Lock, Pause (Break), PrtSc және "*", "+", "-", "/" тәрізді пернелер;  

-  түзету  үшін  қолданылатын  басқару  пернелері:Insert,  Delete,  Home,End,  PgUp, 

PgDn, Back Space және бағыттауыштілсызық пернелер - , ®, -, ?.  

Терілген  символдар  "ұ"  таңбасы,  яғни  курсор  тұрған  екпінді  нүктесіне 

енгізіледі.  Курсор  (сілтеме  белгі)  -  жыпылықтап  тұратын  тік  сызықша  тәрізді 

бір символдың орнын кӛрсетіп тұратын таңба.  

Алфавиттік әрбір перне латынның не қазақтың (орыстың) бір әрпән енгізе 

алады.  Латын  әріптері  QWERT  стандарты  (екінші  қатардың  сол  жақ  шетінде 

орналасқан  пернелер  тізбегі)  бойынша,  ал  қазақ,  орыс  әріптері  баспа 

машинкасындағыдай болып орналасқан.  

Цифрлік пернелер қазақ әріптері мен бірге жоғарғы қатарда тұр, сандар енгізуді 

оңайлату мақсатында олар оң жақ шетте тағы қайталанған. 




жүктеу 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   67




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау