| Pentium процессорлары.
РGА типті қорап осы уақытқа дейін кеңінен таралып келді. Ол 286
процессорлары үшін 80 – шы Pentium және Pentium Pro процессорларында
пайдаланады. Микросхема қорабының тӛменгі бӛлігінде тор түрінде
орналасқан цилиндрлік стерженьдер массиві бар. РGА қорабы ZIF (Zero
Insertion Force – қосубың нӛлдік күші) типті ұяға кіргізіледі. ZIF ұясының чипті
кіргізу және босату процесін жеңілдетуге арналған тетігі бар.
Pentium процессорларының кӛпшілігінде РGА қорабының бір түрі – SPGA
(Staggered Pin Grid Array - цилиндрлік стерженьдер массивінің шахматтық
торы ) қолданылды, мұнда чиптің тӛменгі бӛлігіндегі цилиндрлік стерженьдер
стандартты бағаналар мен жолдар бойынша емес, шахматтық қатар бойынша
орналасқан. Бұл стерженьдерді бір біріне жақын орналастырып, микросхема
кӛлемін кішіреуті үшін жасалған.
46
Сурет 4.2. - РGА қорабындағы Pentium 66 (сол жақта) және SPGA қорабындағы
Pentium Pro процессоры (оң жақта)
Шындығында, Pentium II процессорына дейіні барлық процессорлардың
қораптары ―әрбір чипке – жеке ұя ‖ принцпі бойынша жобаланады. Pentium II/
III процессорларының қораптарын жобалау кезінде бұл әдістен бас тартуға тура
келді, бұл микросхема қорабы Single Edge Cartridge (SEC – бір жақты
байланысты қорап) типіне жатады. Процессор мен екінші деңгейлі кэш –
жадсының бірнеше микросхемасы кішкентай платаға орналасқан. Плата металл
мен пласмассадан жасалған катриджге жапсырылған. Катридж адаптер
платасының қосқышына қатты ұқсас Slot 1 деп аталатын жүелік плата
қосқышына кіргізіледі.
Single Edge Processor (SEP – бір процессорлы қорап) қорабы SEC
қорабының арзан түрі болып табылады. SEP қорабында жоғарғы пласстмасса
қақпағы жоқ, сондай – ақ екінші деңгейлі кэш – жадысы орнатылмауы мүмкін.
SEP қорабы Slot 1 қосқышына кіргізіледі. Кӛбінесе SEP қорабына арзан
процессорларды, мысалы Celeron, орналастыады.
Slot 1 – бұл 242 байланыстан (контакт) тұратын жүйелік плата қосқышы.
Slot 1 қосқышының ӛлшемдері 4.3- суретінде кӛрсетілген. Ішінде процессор
орналасқан SEC немесе SEP қорабы Slot 1 қосқышына кіргізіліп, арнайы
тұтқамен бекітіледі. Кейде процессорды салқындату жүйесіне арналған тіреуіш
болады. 4.4.- суретінде SEC катриджінің қақпағының бӛліктері кӛрсетілген.
Процессормен бӛлінетін жылуды әлсіздедіретін үлкен платинаға назар
аударыңыз. SEР қорабы 4.4.- суретінде кӛрсетілген.
Сурет - 4.3. Pentium II процессорына арналған Slot 1 қосқышының ӛлшемдері.
47
Сурет 4.4.- Pentium II процессорына арналған SEC қорабының бӛлшектері
Сурет 4.5.- SEC қорабындағы Celeron процессоры
Pentium III процессоры SECC2 ( Single Edge Contact Cartridge,2 версия) деп
аталатын қорапқа орналастырылады. Бұл қорап SEC қорабының бір түрі болып
табылады. Қораптың бір жағында қақпақ орналасқан, екінші жағынан
48
микросхема салқындататын элемент бекітіледі. Осындай конструкциялық
шешім процессордан шығатын жылуды тиімді бӛлуге мүмкіндік береді.
Мұндай қораптағы процессорлар Slot 1 қосқышына кіргізіледі. SECC2 қорабы
4.6.- суретінде кӛрсетілген.
Сурет - 4.6. Pentium II/ III процессорларына арналған SECС2 қорабы.
Алғашқы процессордың IBM РС компьютерінің пайда болғанына дейін 10
жыл бұрын шыққанына назар аударыңыз. Ол 1971 жылы 15 қарашада Intel 4004
деп аталды. Бұл процессордың жұмыс жиілігі 108 кГЦ (0,108 МГц) құрады.
Процессор 2300 транзистордан тұрып, 10 – микрондық техногогиямен
шығарылады. Мәліметтердің шинасының ені 4 разряд болды, ол 640 байт
жадыны адрестеуге мүмкіндік берді. Бұл процессор бағдарламанатын
калькуляторларды қолдануға арналды.
1972 жылдың сәуір айында Intel 200 кГЦ жиілігінде жұмыс жасаған 8008
процессорын шығарды. Ол 3500 транзистордан тұрып, сол бұрынғы 10 –
микрондық технологиямен шығарылды. Мәліметтердің шинасының ені 8
разряд болды, ол 16 Кбайт жадыны адрестеуге мүмкіндік берді. Бұл процессор
терминалдар мен бағдарламанатын калькуляторларды қолдануға арналды.
Процессордың келесі модулі 8080 Intel фирмасымен 1974 жылдың сәуір
айында шығарылды. Бұл процессор 6000 танзистордан тұрып , 64 Кбайт
жадыны адрестеуге мүмкіндігі болды. Altair 8800 алғашқы дербес компьютері
(РС емес) осы процессормен жиналды. Бұл компьютерде СР/М операциялық
жүйесі
қолданылды,
ал
Microsoft
фирмасы
оған
BASIC
тілінің
интерпритаторын жасап шығарды. Бұл мыңдаған бағдарлама жазылған
компьиердің алғашқы моделі болды.
Intel 8080 прцессорының әйгілігінің арқасында кейбір фирмалар оның
кӛшірмесін шығара бастады. Осылай, 1976 жылдың шілде айында 2,5 МГц
жиілікмен жұмыс істеген (бұдан кейінгі модельдері 10 МГц жиілікпен жұмыс
істеді) Z80 процессоры (Zilog фирмасы) пайда болды. Ол Radio Snack фирмасы
шығарған TRS – 80 Model 1 компьютерлерінде қолданыла бастады.
49
Intel ӛзінің жетістігімен тоқталып қалған жоқ, ол 1976 жылдың наурыз айында
6500 транзистордан тұрып, 5 МГц жиілікте жұмыс істеді. 20 – разрядты адрес
шинасының арқасында оның 1 Мбайт жадыны адрестеуге мүмкіндігі болды.
8086 процессоры біршама қымбат тұрғандықтан, 1979 жылы Intel осы
процессордың 8088 атты ―арзан‖ версиясын шығарды. Бұл процессор
алдыңғысынан 8 – разрядты мәліметтер шинасымен ерекшелінеді. Нақ осы
процессорды алғашқы IBM PC компьютерлеріне орната бастады. 8088
процессоры 30000 транзистордан тұрып, 5 МГц жиілікте жұмыс істеді.
Достарыңызбен бөлісу: | 
