PDF ќўжатын ќўру
Portable Document Format (PDF) — Adobe Systems фирмасы тарапынан PostScript тілініѕ бірќатар мїмкіндіктерін ќолдана отырып жасаєан электронды ќўжаттардыѕ кросстўєырлы форматы.
Біріншіден, полиграфиялыќ ґнімдерді электрондыќ нўсќада ўсынуєа арналєан, себебі заманауи кјсіби баспа жабдыќтарыныѕ бірталайы PDF-ті тікелей ґѕдей алу мїмкіндігіне ие. PDF форматындаєы ќўжаттарды тамашалап, оќу їшін ресми тїрдегі тегін Adobe Reader баєдарламасын жјне басќа да сырттай баєдарлама ґндірушілердіѕ баєдарламаларын ќолдануєа болады. PDF-ќўжатты ќўрудыѕ дјстїрлі жолы виртуалды принтер болып табылады, яєни ќўжат арнайы кескіндік баєдарламада тізілу немесе мјтіндік редакторда басылу, автоматты жобалау жїйесі баєдарламасында топталу жолымен жасалып, электронды нўсќада таратылу, баспаєа беру жјне т.б. тїрлі маќсатында PDF форматына жґнелтіледі.
2008 жылдыѕ 1 шілдесінен PDF ISO-ныѕ 32000 ашыќ стандарты болып табылады.
PDF форматы ќажетті ќаріп тїрлерін (жол асты мјтіні), векторлыќ немесе растрлыќ кескіндерді, пішіндер мен мультимедиалыќ ќўралдарды енгізуге мїмкіндік береді. RGB, CMYK, Grayscale, Lab, Duotone, Bitmap жјне растрлыќ аќпарат сыєылуыныѕ бірнеше типін ќолдайды. Полиграфияєа ќажетті ґзініѕ бірќатар техникалыќ форматтарына ие: PDF/X-1, PDF/X-3. Ќўжаттыѕ ќауіпсіздігі мен шынайылыєын тексеру маќсатында электронды ќолтаѕба механизмін ќамтиды. Бўл формат тїрінде ќажетті ќўжаттаманыѕ біршама бґлігі таратылады.
Жалпы мјлімет
Кґп жаєдайда PDF кеѕейтпесіндегі файл мјтін мен растрлыќ жјне векторлыќ кескінніѕ, кейде — мјтін мен уеб-пішіндердіѕ, JavaScriptтіѕ, 3D-ксекін жјне басќа элемент типтерініѕ арасындаєы ќосындысы болып табылады.
Экраннан ќарастырылып отырєан бірдей екі PDF-ќўжаттыѕ аќпараттыќ кґлемдері айтарлыќтай јртїрлі болуы мїмкін, ол мынандай жаєдайларєа байланысты:
ќаріптер мен мультимедияныѕ енгізілуі жјне байланыстырылуы;
растрлыќ кескіндердіѕ рўќсаттыєы;
ќўжатты сыєудыѕ шартты механизмініѕ ќолданылуы;
растрлыќ кескіндерді сыєу механизмдерініѕ ќолданылыуы.
Кіші кґлемді ќўжатты ќўру їшін векторлыќ кескін мен «ќауіпсіз» ќаріптерді ќолданєан дўрыс. Осындай «ќауіпсіз» ќаріптердіѕ 14 тїрі бар:
Times (v3) (јдепкі, курсив, жартылай ќалыѕ жјне жартылай ќалыѕ курсив)
Courier (јдепкі, ќисайєан, жартылай ќалыѕ жјне жартылай ќалыѕ ќисайєан)
Helvetica (v3) (јдепкі, ќисайєан, жартылай ќалыѕ жјне жартылай ќалыѕ ќисайєан)
Symbol
Zapf Dingbats
Бўл ќаріптер ќўжатќа енгізуді ќажет етпейді жјне барлыќ баєдарламалар оларды дўрыс жаѕєыртуы тиіс. Ќўжатќа енгізілмеген жјне операциялыќ жїйеде жоќ басќа да бір ќаріп тїрі осы аталєан ќаріп тїрлерімен алмастырылуы мїмкін, ґз кезегінде бўл, ќўжаттаєы бет саныныѕ артылу-кему, жолдаєы символ саны, жоларалыќ ара-ќашыќтыќ жјне ќаріп метрикасымен байланысты ауытќуларды тудыруы мїмкін.
Бўлардан басќа MRC (Mixed Raster Content) технологиясы деген ўєым бар. Ол PDF мїмкіндіктерін сканерден ґткізілген кескін мен мјтінді саќтаудыѕ таєы бір форматы DjVu-єа жаќындата тїседі.[3]
Тарихы
Алєаш шыќќан кезде бўл формат кеѕ ќолданысќа ие бола алмады, себебі:
Ќўжатты оќып ќўрастыруєа ќажетті Adobe баєдарламалары аќылы еді;
PDF-тіѕ сыртќы сілтемелерді ќолдау мїмкіндігі болмады, бўл оныѕ єаламдыќ тордаєы ќажетсіздігін кґрсетті;
PDF-ќўжаттардыѕ ќарапайым мјтінге ќараєанда кґлемдері артыќ болып, бўл сол кездегі кеѕ ќолданыста болєан баяу модем арќылы жїктелу уаќытынчто означало более длительную загрузку на медленных модемах, широко использовавшихся в те времена;
Јлсіздеу келген есептеу машиналарында PDF-ќўжаттардыѕ жаѕєыртылуы їдеумен ґтетін;
Бјсекелес форматтар болатын, олардыѕ ішінде Envoy, Common Ground Digital Paper, Farallon Replica; тіпті PostScript-тіѕ ґзі бјсекелестік ќўрайтын.
Тек Adobe ґзініѕ тегін Acrobat Reader (кейін Adobe Reader деп атын ґзгертті) PDF оќу баєдарламасын шыєарєаннан кейін єана бўл форматтыѕ ќолданысы кеѕейе бастады. PDF-файлдарыныѕ дамуы бірнеше рет ґзеріп, ґз дамуын тоќтатќан жоќ. Бірін-бірі кезектей толыќтыратын, осы форматтыѕ бірнеше арнайы тїрі бар. Јрбір жаѕа арнайы тїрі їшін Adobe Acrobat топтамасынан жаѕа баєдарламалыќ ќамтамасыз ету нўсќалары да шыєарылуда. Тґмендегі сјйкестілік кестесінде бўл ќўжаттарды ќолдайтын ќўжат нўсќалары мен баєдарламаларыныѕ нўсќалары кґрсетілген. Кез келген PDF-ќўжаттыѕ нўсќасын ќўжатты мјтіндік редакторда, мысалєа блокноттыѕ кґмегімен ашып, алєашќы сегіз байты арќылы білсе болады.
Достарыңызбен бөлісу: |