ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 9-сі
2-сурет. ДБ псевдонимінің параметрлер терезесі
6. Енді псевдоним анықтамасын толтыру қажет. Ол үшін ДБ
администраторының сол жақ терезесінде псевдоним атауын тышқанның оң жақ
батырмасымен шерту және қосымша менюде Apply опциясын таңдау қажет. Пайда
болған диалогтік терезеде (онда бізден псевдоним үшін өзгерістерді сақтаймыз ба
екендігі сұралады) ОК батырмасын шерту қажет.
7. BDE Administrator утилитінің терезесін жабу: псевдоним құру аяқталды және
оған басқа утилиттер мен қосымшалардан қатынауға болады.
Database Desktop (DBD)
Database Desktop (DBD) – бұл деректер базасын құру, өзгерту және көруге
арналған құрал. Программа локальды ДББЖ кестелерімен жұмыс істеу үшін
негізделген.
Paradox 7 форматында кесте құрылымын құру
1. Database Desktop программасын жүктеу.
Delphi терезесінде DBD былайша жүктеледі: Tools| Database Desktop.
2. DBD терезесінде File| New| Table командасын орындау.
3. Құрылатын кесте форматын таңдау (біздің жағдайда – Paradox 7) және Ok
шерту.
4. Кесте құрылымын анықтау: өріс атауын, өріс типін, өлшемін беру, кілттік
өрісті көрсету.
5. Деректер базасы файлын сақтау үшін Save as… батырмасын шерту.
6. Деректер базасы сақталатын буманы немесе псевдонимді анықтау, сонымен
қатар деректер базасы файлының атауын көрсету, содан кейін Сохранить
батырмасын шерту.
7. Database Desktop программасын жабу.
ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 10-сі
Бір кестені сақтау үшін db кеңейтілімімен жеке файл құрылады.
Кестені деректермен толтыруды Database Desktop программасында, не
құрылатын қосымшаның өзінде жүргізуге болады.
Paradox 7 форматында кесте үшін өрістер типі
1. Alpha – символдық, яғни 255 символға дейінгі жол.
2. Number – -10
308
-нен +10
308
дейінгі сандар.
3. Money – Number типіне ұқсас, бірақ көрсетілу кезінде ақшаның белгісі
шығып тұрады.
4. Short – -32768-ден +32767-ге дейінгі бүтін сандар.
5. LongInteger - -2147483648-ден +2147483647-ге дейінгі бүтін сандар.
6. BCD – екілік және ондық жүйедегі бүтін және бөлшек сандар. Бөлшек бөлігі
өте көп сандармен жұмыс істеу кезінде өте нақты нәтиже алуға мүмкіндік береді.
7. Date – күн мәні.
8. Time – уақыт мәні.
9. Timestamp – уақыт және күннің мәні.
10. Memo – жолдық, яғни 255 символдан ұзын мәндер. Максималды ұзындық
шектелмеген. 1-ден 240 символға дейін кестемен бірге, қалғандары mb кеңейтілімді
Memo – файл түрінде сақталуы мүмкін.
11. Formatted Memo – дербес ұзындықты форматталған мәтін.
12. Graphic Fields – bmp, pcx, giv форматтағы графикалық бейнелер.
13. OLE –OLE технологиясымен қолданатын форматтағы ақпарат.
14. Logical – true немесе false мәнін қабылдайтын тип.
15. Autoincrement – жаңа жазба қосу кезінде өріс мәні автоматты түрде
есептеледі (бірлікке ұлғаяды), демек, бірдей мәндер болмас үшін, жазбалардан өріс
мәндері қайта пайдаланбас үшін. Мәндер тек қана оқуға арналған.
16. Binary – дербес ұзындықты екілік мән. Жеке файлда сақталады.
17. Bytes – 1-ден 240 дейінгі ұзындықты дербес екілік мән. Деректер базасы
кестесімен бірге сақталады.
Бақылау сұрақтары:
1. BDE Administrator программасының міндеті қандай?
2. ДБ псевдонимі дегеніміз не?
3. BDE Administrator программасында ДБ псевдонимін қалай құруға болады?
4. STANDARD типті деректер базасы параметрін қалай өзгертуге болады?
5. PARADOX драйверінің параметрін қалай орнатуға болады?
6. Database Desktop міндеті қандай?
7. DBD программасын пайдаланатын PARADOX типті деректер базасының
кестесін қалай құруға болады?
8. PARADOX типті деректер базасы кестесінің өрістері қандай типі болуы
мүмкін?
Әдебиет: (2)
ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 11-сі
4 тақырып. ADO құралдарымен деректерге қол жеткізу. ADO байланысын
баптау
Дәріс жоспары
1. ADO құралдарымен деректерге қол жеткізу
2. ADO байланысын баптау.
3. ДБ-ның деректер модулін қолдану
Дәрістің қысқаша мазмұны
BDE процессорын қолдану деректер базасына қол жеткізуді ұйымдастырудың
жалғыз ғана әдісі болып саналмайды. Өңдеушілердің тарапынан ADO универсалды
технологиясы кең қолданыс тауып отыр. Онда қазіргі заманғы кез келген Windows
операциялық жүйесінің құрамына кіретін жоғары деңгейлі OLE DB интерфейстер
жиынтығы бар. Ұсынылып отрған технология ең алдымен клиент пен сервер
дерекетер базасының тұрақты мәлімет алмасуын болжайтын клиент-серверлік
қосымшаларға (приложение) негізделген.
OLE DB (Object Linking and Embedding Database – деректер базасы объектілерін
байланыстыру және кіргізу (енгізу)) интерфейсі COM (Component Object Model –
компоненттік объектілер моделі – бұнда деректерді өңдеудің және объектілер
арасында деректер тасымалдау аранайы функциялары жасақталған) арнайы
объектілерін пайдалана отырып кез келген типті деректер көзіне қол жеткізу
мумкіндігін туғызатын универсалды технология болып табылады. [2]
OLE DB-ң өз объектілерінен басқа ADO технологиясы провайдерлер
механизімімен қатынас ұстайды. Провйдерлер деректер базасын ұйымдастырудың
төмен деңгейлі бөлшектерін жасыратын және жоғары деңгейлі абстракциясы бар
деректерді жеткізушілер деп түсіндіріледі.
ADO тенологиясы арқылы деректер базасына қол жеткізу саймандар
тақташасындағы ADO бетінде орналасқан компоненттер көмегімен жүзеге асады.
ADO байланысын баптау.
Деректер базасы мен қосымша арасында байланыс орнату үшін оларды бірімен-
бірін жалғап параметрлерін баптау керек. Осы мақсат үшін ADO Connection
компоненті қажает. Байланыс параметрі ConnectionString қасиетінде сақталған
жолмен ерекшеленеді. Байланыс жолының форматын білу қажет емес, өйткені ол
ADO Connection компонентін тышқанның сол жақ батырмасымен екі рет шерткенде
ашылатын арнайы байланыс параметрі редакторымен құрылады. (1.1. – сурет )
1.1. – сурет, Байланыс параметрлерінің редакторы.
Байланыс жолы автоматты түрде орнау үшін Data Link Properties байланыс
баптау терезесіне көшу қажет, ол үшін Build батырмасы басылады. (1.2 – сурет)
