Коммерциялық емес акционерлік қоғам электртехникалық материалдар және өнімдер

Қатты магнитті материалдар ( КМ)

жүктеу 1,14 Mb.

Pdf просмотр

бет	27/35
Дата	13.09.2023
өлшемі	1,14 Mb.
	#43363

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 ... 35

Электр техникалық материалдарды,

10.2 Қатты магнитті материалдар ( КМ)
Өте үлкен коэрцитивті күшіне Н
С
ие, енді гистерезис тұзағы бар
ферромагниттік материалдар қатты магнитті материалдар (КМ) деп аталады.
Әлсіз магнитті фазалар арасында арналған магниттелмеген домендердің суу
процесінде ғана Н
С
жоғары мәндері кейбір қорытпаларға (40000 А/м астам).
Мұндай материалдарда домендердің қосылу процесі күрделі, және де
домендердің магнитті моменті магнитті өріс бағытымен бағдарланған болып
қалады. Осылайша тұрақты магниттер пайда болады.
Қатты магнитті материалдардың сипаттамасы болып Н
С
коэрцитивті
күші, W
max
сыртқы Br қалдық индукция мен максимальді энергия қызмет
атқарады. Қатты магнитті материалдық μ төмен. Сонымен қатар, Н
С
неғұрлым
жоғары болса, соғұрлым Br төмен.
Тұйық жағдайдағы магнит (терроид түрі) сыртқы кеңістікке энергияны
бермейді. Көлемі саңылаудың ұзындығына байланысты, сонымен бірге В
1
индукциясының аралықта магнит полюстерінің магнитсізденуі әрекетінде
B
r
- дан аз болатын, ауадағы саңылау бар болғанда полюстердің
арасында энергияны кеңістікке жіберу пайда болады. Бірлік көлемінде
берілген ауадағы саңылау энергиясы – магнитті меншікті энергия (энергия
тығыздығы) келесі формуламен анықталады
W = B
1
H
1
/8π
. (10.1)
Магнит ұзындығы және саңылауы кіші болған сайын, полюстердің
магнитсізделу өрісі үлкен және В
1
кіші болады. Тұйықталған магнитте B
1
= Br
және W = 0, яғни Н
1
=0 тең. Егер саңылау үлкен болса, онда W →0, сөйтіп
В
1
=0, Н
1
= Н
С
, кейбір мәндерде В
1
мен Н
1,
W
1
=max. Бұл W
max
мәні магниттің

44
қолдануын анықтайды және тұрақты магниттер үшін негізгі сипаттамалық
қасиеті болып табылады.
Fе-Ni-Al - гі қорытпалар тұрақты магниттер үшін негізгі болып
табылады. Жоғарғы коэрцитивті түзелуде, қорытпалардың бұл әлпетінде
қорытпаның қаттығу механизмі үлкен роль атқарады. Ұнтақталу, металургия
тәсілімен алынатын магниттер, металлокерамикалық, металлопластикалық,
оксидті және микроұнтақтар болып бөлінеді. Металлокерамикалық
магниттерді престеу арқылы металды ұнтақтарды да алады.
Металлопластикалық магниттерді металды ұнтақтардан престейді,
ысытуды байланыстыру затының полимизациялануына дейін жасайды. Олар
төмендетілген магнитті қасиеттерге, жоғарғы ρ, аз тығыздыққа ие және
сәйкес-інше арзан.
Оксидті магниттер арасында практикалық мәнге барии ферриті мен
кобальт негізіндегі магниттер ие.
Mn – Bi, Fe мен Fe – Cо микроұнтақтардан тұратын магниттер.
Mn – Bi ұнтақтың магнитті қасиеттері тұрақты магниттердің күшті
металды материалдары үшін сәйкес келеді. Аса үлкен коэрцитивті күшке Н
С
–
ке ие. Бірақ бұл қасиеттер (+20) температураға дейін сақталады, бұдан төмен
температурада олар құлайды және оларды қайта құру үшін қайта магниттеу
керек болады.
10.1 сурет - Магнитті қатты материалдардың құрылымдарын сипаттайтын
қисық магниттеу
Fe және Fe – Со магнитті ұнтақтардан 0.01 – 0.1 микрон өлшем
бірлікпен химиялық әрекеттерді талап етеді. Мұндай ұнтақтардан керек
формалы магниттерді престейді.

45
Мартенситте балқытылған, легирленген болаттар. Балқыту арқылы
алынатын болаттың микроструктура түрі мартенсит деп аталады.
Тұрақты магниттер үшін мартенситті болаттар басқа материалдардан да
ертерек қолданылған. Қазіргі уақытта оларды төмен магнитті қасиеттер үшін
сәйкесінше аз қолданады. Бірақ олардан нақты бас тартпайды, өйткені олар
арзан және металл кескіш станоктарда механикалық түзетуге жібереді.
Қатты магнитті ферритер. Қатты магнитті ферритге ұнтақтан жасалған,
яғни ұнтақталған металлургия әдісімен алынған магниттер жатады. Олар
жоғарыда көрсетілген металлокерамикалық, металлопластикалық, оксидті
магниттер және домен көлеміне тең микроұнтақтардан жасалған магниттер.
Қатты магнитті ферриттерге барлық ферриттер, кобальтан жасалған
ферриттер, Mn-Bi, Fe, Fe-Co микроұнтақтардағы магниттер. Пластикалық
деформация-ланатын қорытпалар және магнитті ленталар. Жазып алу мен
дыбысты қайта өңдіру үшін қатты материалдар – лента мен сым темір жасауға
мүмкіндік беретін болат және қорытпалар, биметалды ленталар, ұнтақ тәрізді
магнитпен олардың бетіне қорытпалар, биметалды ленталар, ұнтақ тәрізді
магнитпен олардың бетіне қондырылған немесе магнит толтырғыштың
көлемімен ендірілген пластмассадан және целюлозадан жасалған ленталар
қолданылады.

жүктеу 1,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 ... 35