Науқастардың 5-10%-да аурудың ұзақ ағымды түрі кездеседі, ауру бірнеше айға созылып,
науқас айығады.
Кейбір науқастарда реконвелесценция кезінде 1-3 айдан соң рецидивтер (аурудың
қайта
өршуі) байқалады, клиникалық белгілері мен лабораторлық көрсеткіштері өзгереді.
А гепатитіның
сарғыштықсыз түріне
жоғарыда аталған белгілер (сарғыштықтан басқа)
және биохимиялық көрсеткіштер (гипербилирубинемиядан басқа) тән, бірақ олардың айқындығы
төмендеу.
Субклиникалық (инаппарантты) вариантында
сарғыштықсыз түріне қарағанда
науқастың
жалпы жағдайы нашарламайды, бауыры ұлғаймайды. Аурудың бұл түрі эпидемиялық
ошақтарда АЛТ және АСТ көрсеткіштерінің жоғарылауымен, HAV–нің спецификалық
маркерлерінің қан сарысуында табылып, анықталады.
Аурудың созылмалы түрі кездеспейді. Аурудың ақыры ешқандай қалдықсыз (90%
науқастарда) айығумен, қалдық жағдай -
гепатиттен соң дамитын синдром, созылмалы
реконвалесценция, өт жолдарының зақымдануымен (дискинезия, холецистит 10%) болады.
Жедел А гепатитімен ауырған науқастарда сарғыштық түріне байланыссыз өмір бойы,
тұрақты иммунитет дамиды.
А гепатитімен бірге басқа бауыр аурулары бар науқастарда өлім-жітім саны 0,1-0,4%
кездеседі.
Диагностикасы.
А гепатиті диагнозы эпидемиологиялық (А гепатитімен науқаспен
жанасқаннан кейін 7-50 күнде ауыруы), клиникалық белгілері (аурудың циклділігі симптомдардың
алмасу заңдылығымен өтетін продромалды және сарғыштық кезеңі),
лабораторлық зерттеу
нәтижелеріне негізделеді.
Лабораторлық зерттеу келесі нәтижелерге негізделеді:
1.
перифериялық қан анализінің өзгеруі
2.
пигмент тесттерінің өзгеруі
3.
бауыр сынамаларының өзгеруі
4.
серологиялық анализ
5.
аспаптық
Қанның жалпы анализінде лейкопения, салыстырмалы лимфоцитоз,
және моноцитоз
байқалады.
Қалыпты жағдайда жалпы билирубин 20,5мкмоль/л құрайды. Гепатит кезінде
гипербилирубинемия тікелей фракция көбеюімен байқалады.
Пигментті алмасудың бұзылысы сарғыштық алды кезеңде басталып, несепте уробилин
пайда болады. Бауыр сынамаларының тобына аланин трансаминаза (АЛТ), аспарагин
трансаминаза (АСТ) кіреді. Гепатит кезінде АЛТ-нің салдарынан (қалыпта жағдайда 0,68%)
гиперферментемия 2-5 есе көбейеді.
Гепатит кезінде қан ұюы факторының ферменттер (фибриноген, протромбин,
проакцелерин, проконвертин) тобының синтезі төмендейді. Әсіресе
бауырдың массивті немесе
субмассивті некрозы кезінде протромбин индексі (қалыпты жағдайда 80-100%) едәуір төмендейді.
Бауыр сынамаларының тобына мезенхималы сынамалар (сулемалық және тимолдық)
кіреді және олар ретикуло-эндотелиалды жүйесінің зақымдануын көрсетеді.
Тимол сынамасы (қалыпты жағдайда 4-5 Ед) 10-20 есе көбейіп, сулемалық сынама
(қалыпты жағдайда 1,8-2,0 Бірлік) 1,7-1,6 есе төмендейді.
Нақтамалық мақсатпен холестатикалық сынамалар жасалады, олар өт іркілуін көрсетеді.
Гепатиттің холестатикалық түрінде сілтілі фосфатаза (қалыпты жағдайда 64 Ед/л)
едәуір
жоғарылайды. Гепатит кезінде холестерин қалыпты жағдайда 3,1-6,2 ммоль/л немесе 120-240 мг%
дейін жоғарылайды.
А гепатиттің диагностикасы вирустың антигенінің (HAV Аg) нәжісте және вирусқа қарсы
антиденелерінің қан сарысуында анықталуына негізделеді. Клиникалық практикада вирусқа қарсы
IgM класына жататын антиденелерді (анти-HAV IgM) анықтау маңызды болып табылады. Бұл
антиденелер науқастардың қанында жасырын кезеңде пайда болады, сонан соң олардың титрі күрт
өседі, кейін біртіндеп соңғы 6-8 ай ішінде төмендейді.
IgG тобына жататын антиденелер (анти-HAV IgG) аурудың 2-3 аптасында пайда болады,
ал максималды шегіне реконвалесценцияның 5-6 айында жетеді, сонан соң төмендеп өмір бойы
сақталады. Осы антиденелердің қанда болуы HAV – пен бұрын
соңды жанасуда болғанын
көрсетеді.
Достарыңызбен бөлісу: