Аза дебие ті 7 ар ма н

103
https://www.zharar.com.­ сай­ты­нан,­ ақын­ның­ өлең­дер­ жи­на­ғы­нан­ өз­де­рі­ңе­ ұна­ған­
өле­ңін­жат­тап­алың­дар.­«Қорқыт»,­«Жүсіп­хан»,­«Қойлыбайдың­қобызы»­поэмаларын­
оқыңдар.
«Ба­тыр­Ба­ян»­поэма­сы­ның­кей­іп­кер­ле­рі­ту­ра­лы­диа­лог­құ­рың­дар.­Поэма­кейіпкер­
лерімен­диалог­құру­үлгісін­көрсетіңдер.­
Әде­би­ет­тео­рия­сы
Поэма­ту­ра­лы­түсінік
Поэма
­(
грек:
­«ту­ын­ды»)­–­ор­та­кө­лем­ді­эпи­ка­лық­түр­ге­жа­та­тын,­өмір­де­бол­ған,­не­бо­лу­ға­
ти­іс­күр­де­лі­құ­бы­лыс­тар­мен­ке­ле­лі­оқи­ға­лар­ды,­алу­ан­алу­ан­адам­дар­тағ­ды­ры­мен­за­ман­
шын­ды­ғын­кө­лем­ді,­же­лі­лі­эпи­ка­лық­не­ли­ри­ка­лық­си­пат­та­ғы­өлең­мен­су­рет­тей­тін­жанр.
Поэма­лар­ –­ сю­жет­ті,­ сю­жет­сіз­ бо­лып­ бө­лі­не­ді.­ Об­раз­да­рын­ –­ эпи­ка­лық,­ ли­ри­ка­лық,­
ро­ман­ти­ка­лық,­реа­лис­тік,­т.б.­деп­бө­лу­ге­бо­ла­ды.
Сю­жет­ті­поэма­оқи­ға­же­лі­сін­ши­рақ­өріс­те­тіп,­кей­іп­кер­лер­дің­іс­әре­ке­тін­бей­не­леу­ге­не­гіз­
де­ле­ді,­күр­де­лі­құ­бы­лыс­тар,­ке­ле­лі­оқи­ға­лар­орын­ала­ды.­Сю­жет­сіз­поэма­да­ли­ри­ка­лық­
са­рын­ ба­сым,­ кө­ле­мі­ жа­ғы­нан­ ша­ғын­ бо­лып­ ке­ле­ді.­ Мы­са­лы,­ М.Жұ­ма­ба­ев­тың­ «Ба­тыр­
Баян»,­Ш.Құ­дай­бер­діұлы­ның­«Ең­лік­–­Ке­бек»,­А.Құ­нан­бай­ұлы­ның­«Ес­кен­дір»­поэма­ла­ры­
сю­жет­ті­ поэма­ға­ жа­та­ды.­ Ж.Мол­да­ға­лиев­тің­ «Мен­ қа­зақ­пын»,­ Қ.Мыр­за­ Әлі­нің­ «Қы­зыл­
кі­тап»,­С.То­рай­ғы­ров­тың­«Та­ныс­ты­ру»,­«Ке­дей»­поэма­ла­ры­–­сю­жет­сіз­поэма­лар­үл­гі­сі.
Поэма­–­бел­гі­лі­бір­оқи­ға­ны­жыр,­тол­ғау­тү­рін­де­өлең­мен­ба­ян­дай­ды.­Поэма­да­оқи­ға­
же­лі­сі­ши­рақ­өріс­теп,­кей­іп­кер­лер­дің­об­раз­ы­олар­дың­іс­әре­ке­ті,­іш­кі­се­зі­мі,­жан­дү­ние­сі­
ар­қы­лы­ашы­ла­ды.­Қа­зақ­әде­бие­тін­де­гі­поэма­ның­ал­ғаш­қы­нұс­қа­ла­ры­на­ба­тыр­лар­жы­ры­
жа­та­ды.
«Қазақ әдебиеті» анықтамалығы
­«Ба­тыр­Ба­ян»­шы­ғар­ма­сы­ның­поэма­ға­тән­бел­гі­ле­рін­көр­се­тің­дер.

жүктеу 7,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: