екі түрде көрініс табады: а) алынбай қалған пайыз шамасы

152
қызметін ғана мойындайды. Осы үлгіге сəйкес, ақшаға сұраныс 
табысқа тура тəуелділікте, ал пайыздық қойылымға кері тəуел-
ділікте болады.
Ақша ұсынысы
(
M
S
) – бұл банктен тыс айналымдағы ақша 
көлемі. Ол қолма-қол ақшалар (С) мен экономикалық агенттердің 
талап еткенге дейінгі депозиттерінен (D) құралады немесе ақша 
ұсынысын 
M
1
ақша агрегаты деп қарастыруға болады:
M
S
 = C + D.
Екінші деңгейлі банктер депозиттерінің бір бөлігін ғана 
резерв түрінде сақтайды, ал қалған бөлігін несиелер түрінде 
қарыз беру үшін жəне активті операциялар жүргізу үшін пайда-
ланады. Басқа қаржылық институттарға қарағанда, банктер ақша 
ұсынысын өсіре алады. Ақша ұсынысын өсіру банктік немесе 
несиелік (депозиттік) мультипликаторын іске қосу арқылы жүзеге 
асырылады. 
Банктік мультипликатор
– екінші деңгейлі банктер 
жүйесі шеңберіндегі төлем құралдарының эмиссиялық үрдісі.
Қосымша ақша ұсынысының жалпы түрі жаңа депозиттің 
пайда болуы нəтижесінде туындайды:

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: