ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



жүктеу 2,22 Mb.
Pdf просмотр
бет41/660
Дата19.04.2022
өлшемі2,22 Mb.
#38219
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   660
ғылым тарихы мен философиясы

ай 

күнтізбесін

  жасаған. 



есептің  алпыс  еселік  жүйесі

  де  –  вавилондық 

математиктердің  еңбегі.  Олар  шеңбер  ұзындығының  диаметрге  (π 

саны) қатынасын есептеп шығарған. Пифагордың гипотенузаның ква-

драты катеттер квадраттарының сомасына тең (c

2

 = a



2

 + b


2

) деген белгілі 

теоремасына  негізделген  білімдер  вавилондықтарға  Пифагорға  дейін 

мың жыл бұрын белгілі болған. Олар сонымен қатар арифметикалық, 




33

геометриялық 



прогрессияны

, сызықтық теңдеулер жүйелерін білген, 



дәрежеге

  көбейту  және 



түбір

  шығару  да  қолдарынан  келген.  Оларда 

көбейту кестесі де, кері шамалар кестелері де болған. Мысалы, Мысыр 

мен Вавилон математиктері бірінші және екінші дәрежелі теңдеулерді 

шеше  алған,  үшбұрыштар  мен  төртбұрыштардың,  параллелепипедтің 

ауданын анықтай білген, цилиндрдің, конустың, пирамиданың көлемін 

олардың  формулаларын  шешу  арқылы  табуды  үйренген.  Мысыр  мен 

Парсы  елдеріне  олардың  қол  жеткен  тәжірибелері  мен  білімдерін 

үйрену үшін, ертедедегі грек ғалымдарының сапар шеккендері жалпыға 

мәлім.  Саз  балшықтан  жасалған  шағын  кестелер  вавилондықтардың 

терапия,  хирургия,  фармакология  бойынша  медицинадан  да  қомақты 

білімдері бар болғанын дәлелдейді.

Сөйтіп,  ертедегі  Шығыс  елдері  пайда  болып  отыратын  өмірлік 

мәселелер  мен  қиындықтарды  шешу  жолында  қомақты  білім 

жинақтаған. Ерте замандардағы қол жеткізілген ең үлкен жетістіктердің 

бірі  үнділіктердің 




жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   660




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау