З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Џйѕырлар мен дљнгендердiѓ Жетiсуѕа ћоныс аударуы

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 334/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

Навигация по данной странице:

• 1884 жылы ттi. Ал џйѕырлар- дыѓ Жетiсу жерiне ћоныс аударуы 1881 жылѕы кљзде басталып, 1884

2. Џйѕырлар мен дљнгендердiѓ Жетiсуѕа ћоныс аударуы.  Дљн- гендердiѓ Ћазаћстан аумаѕына алѕашћы ћоныс аударуы  1877  жыл- дыѓ желтоћсан айында басталды. Сол жылы Ћытай жазалаушы- ларынан ћџтылу љшiн ћашћан 4 мыѓѕа жуыћ дљнген Жетiсу жерiне жетiп жыѕылды. Ћоныс аударушы дљнгендердiѓ алѕашћы толћынын Бый Янь Ху  басћарды. Екiншi толћын  1884  жылы ттi. Ал џйѕырлар- дыѓ Жетiсу жерiне ћоныс аударуы  1881 жылѕы  кљзде басталып,  1884 жылѕа дейiн жалѕасты. Олардыѓ бiр блiгi кршiлес Ћырѕызстанѕа барып жайѕасты. Џйѕырлар мен дљнгендердi Ћазаћстан мен Орта Азияѕа ћоныстан- дыру арћылы патша љкiметi екi тљрлi маћсат кздедi:  бiрiншiден,  Ћы- тайдыѓ Ћџлжа ѓiрiндегi экономикалыћ базасын осалдата тљспек болды;  екiншiден,  ќскери-саяси жаѕдай шиеленiсiп кете ћалѕан жаѕ- дайда оларды Ћытайѕа ћарсы ќскери кљш ретiнде пайдалануды маћ- сат еттi. Алайда патша љкiметi бџл жнiнде жергiлiктi ћазаћ халћыныѓ пiкiрiмен санаспады. Бџл кезде Жетiсу жерi мемлекеттiк меншiк деп жарияланып ћойѕан болатын. Џйѕырлар мен дљнгендер белгiлi бiр аумаћта з алдарына жеке ћоныстануды ћалады. Сйтiп ћоныс аударушылар негiзiнен Жетiсу жерiндегi Верный жќне Жаркент уездерiне орналастырылды. Ћазаћстан аумаѕындаѕы џйѕырлар мен дљнгендердiѓ саны бiрте- бiрте арта тљстi. Мќселен,  1897  жылы Ћазаћстанда 56 мыѓ џйѕыр, 14 мыѓ дљнген болса, 1907 жылы џйѕырлар 64 мыѓѕа, ал дљнгендер 20 мыѓ адамѕа жеттi. жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз