Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 А. Н. Доғалов

Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі

жүктеу 2,49 Mb.

Pdf просмотр

бет	463/610
Дата	04.01.2022
өлшемі	2,49 Mb.
	#36085
түрі	Оқулық

1 ... 459 460 461 462 463 464 465 466 ... 610

Экономикалык теория

Мемлекеттік қаржы үшке бөлінеді: а) мемлекеттік бюджет; ә) мемлекеттік несие; б) арнайы бюджеттен тыс қорлар. Мемлекеттік бюджет
Мемлекеттік несие
Арнайы бюджеттен тыс қорлар

Қазақстан  Республикасының  қаржы  жүйесі
  келесі  өзара
байланысқан элементтерден құралады:
1) жалпы мемлекеттік қаржылар;
2) шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржылары;
3) үй шаруашылықтарының (тұрғындардың) қаржылары.
Бұл жүйенің негізгі элементі ретінде жалпы мемлекеттік немесе
орталықтандырылған қаржылар саналады.
Мемлекеттік қаржы үшке бөлінеді:
а) мемлекеттік бюджет;
ә) мемлекеттік несие;
б) арнайы бюджеттен тыс қорлар.
Мемлекеттік бюджет
– қаржы ресурстарының орталықтандырыл-
ған қорын жасаумен байланысты қаржы қатынастарының жиынтығы.
Мемлекеттік  несие
  –  бюджет  тапшылығын  жабуға  арналған
қаржылар,  ол  ішкі  және  сыртқы  жинақталған  қарыздың  сомасын
көрсетеді.
Арнайы  бюджеттен  тыс  қорлар
  –  қоғамдық  қажеттіліктерді
қанағаттан-дыру үшін мақсатты қаржыландырудың қосымша нысаны.
Қаржы жүйесінің негізгі буыны болып орталықтандырылмаған
қаржылар табылады. Өйткені оларда мемлекеттің және субъектілердің

276
қаржы  ресурста-рының  негізгі  бөлігі  шоғырландырылған  және
қоғамдық игіліктер жасалады. Ал қаржы жүйесінің шешуші буыны
ретінде шаруашылық субъектілерінің қаржылары табылады. Оларға
қаржылардың мынадай түрлері кіреді:
а) материалдық өндіріс саласында (нақты секторда) жұмыс істейтін
субъектілердің қаржылары;
ә) қаржылық ұйымдардың қаржылары;
б) қызмет көрсету саласы мекемелерінің қаржылары.
Сондай-ақ  орталықтандырылмаған  қаржыларға  үй  шаруа-
шылықтарының қаржылар жатады.
Қоғамда жасалған жиынтық өнімді бастапқы бөлу үдерісінде үй
шаруашылықтарының, фирмалардың және мемлекеттің қарамағына
келіп  түсетін  қаржы  ресурстары  олардың  мақсатты  жұмсалуы
бойынша қолданылады. Мұндай қаржылық ресурстар банктік жүйе
және қор нарығы сияқты қаржы нарықтары арқылы әріқарай қайта
бөлу үдерісіне келіп түсуі мүмкін, бұл кезде осындай қаржылардың
қозғалысы нарықтық келісімдер негізінде жүзеге асырылады.
Мемлекеттің қаржы жүйесінен мемлекеттік бюджет және бюджет
жүйесі бөлініп шығады.

жүктеу 2,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 459 460 461 462 463 464 465 466 ... 610