Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 А. Н. Доғалов

жүктеу 2,49 Mb.

Pdf просмотр

бет	129/610
Дата	04.01.2022
өлшемі	2,49 Mb.
	#36085
түрі	Оқулық

1 ... 125 126 127 128 129 130 131 132 ... 610

Экономикалык теория

2)  Тауарлы  шаруашылық
  –  өнімдердің  жеке  тұтыну  үшін
емес, олардың айырбастау және сату үшін өндірілуін сипаттайтын
шаруашылықтың  дамыған  түрі.  Тауарлы  шаруашылықтың  негізгі
сипатты белгілері:
-  экономикалық қатынастар жүйесінің ашықтылығы;
-  қоғамдық еңбек бөлінісінің дамуы;
-  тауарлар айырбасының орын алуы;
-  еңбектің мамандандырылуы;
-  өндіріс  пен  тұтынудың  арасындағы  жанама  экономикалық
байланыстардың орын алуы;
-  еңбек өнімдері нарыққа сату немесе айырбас үшін түседі және
содан кейін тұтынылады.
Натуралды  шаруашылық  алғашқы  қауымдық,  құлиеленушілік
және феодалдық өндіріс әдісінде басым болды. Алғашқы қауымдық
құрылыстың ыдырауынан еңбек өнімінің бір бөлігі тауарға айнала
бастады.  Бұл  мал  шаруашылығының  егін  шаруашылығынан
бөлінуінен туындап, еңбек өнімділігінің өсуіне және өндірушілердегі
артық өнімнің құрылуына алып келеді. Ал бұл өз кезегінде, олардың
арасында  айырбасты  тудыруға  жағдай  жасап,  тауар  өндірісінің
дамуына түрткі болды. Кейіннен, қолөнердің егіншіліктен бөлінуі
және сауданың оқшаулануы тұрақты айырбасқа, жеке меншіктің пайда
болуына жол ашты.
Тауарлы  шаруашылықтың  пайда  болуына  негізінен  үш  жағдай
әсер етті:

70
1. Тереңдетілген ең ірі еңбек бөлінісінің және жұмыс күшінің
мамандандырылуы.
2. Жеке меншіктің пайда болуы.
3. Тауар өндірушілердің экономикалық жағынан оқшаулануы.
Сондықтан қазіргі нарықтық қатынастар кәсіпкерліктің еркін
бәсекелестік пен жеке меншік жағдайында жоғары дамыған тауарлы
шаруашылығының негізінде ғана дами түседі.

жүктеу 2,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 125 126 127 128 129 130 131 132 ... 610