Кафедра Педагогикалық ғылымдар

47 

 

Педагогика саласындағы ғалымдардың көзқарасында педагогикалық технология дидактикалық 

процестермен,  оқыту  құралдарымен,  ұйымдастыру  түрлерімен  байланысқан,  оқыту  жүйесінің 

құрамды бөлігі болады. Осы оқыту жүйесі «нәтижелі қалай оқытуға болады» деген дәстүрлі сұраққа 

жауап  береді.  Яғни,  педагогикалық  технология  дегеніміз,  барлық  бөлшектері  ойластырылған  оқу 

және  педагогикалық  іс-шаралардың  жобаланған  моделі,  оқу  үрдісін  ұйымдастыру  және  жүргізуде 

оқушы мен мұғалімге барлық ыңғайлы жағдай туғызу және педагогикалық технология оқу процесін 

толық меңгеру идеясын іске асыруды болжайды. 

Ал  жалпы  инновацияны  модификациялық,  комбинаторлық,  радикалдық  деп  үш  түрге   бөлуге 

болады. 

Модификациялық инновация – бұл бұрын қолда барды дамытумен, түрін өзгертумен айналысу. 

Бұған  В.Ф.  Шаталовтың  математикаға  жазған  тірек  конспектісі  жэне  оны  көптеген  мұғалімдердің 

пайдалануы мысал бола алады. 

Комбинаторлық  модификация  –  бұрын  пайдаланылмаған,  белгілі  әдістеме  элементтерін 

жаңаша құрастыру. Бұған пәндерді оқытудың қазіргі кездегі әдістемесі дәлел. 

Радикалдық  инновация   –  білімге  мемлекеттік  стандарттарды  енгізу  жатады.  Мемлекеттік 

стандарт  білім  беруде,  негізінен,  мөлшерлерді,  параметрлерді,  деңгейлік  және  сапалы  оқытудың 

көрсеткіштерін қалыптастырады. 

Жаңа  инновациялық  оқыту  технологиясы  кәсіптік  қызметтің  ерекше  түрі  болып  табылады. 

Инновациялық  оқыту  технологиясын  меңгеру  үшін  педагогикалық  аса  зор  тәжірибені  жұмылдыру 

қажет.  Бұл  өз  қызметіне  шығармашылықпен  қарайтын,  жеке  басының  белгілі  іскерлік  қасиеті  бар 

адамды  қажет  ететін  жұмыс.  Шындығында  да  әрбір  педагог  жаңа  инновациялық  технологияны 

меңгеру  барысында  өзін-өзі  дамытады  және  өзін-өзі  қалыптастырады.  XXI  ғасырда  болашақ 

мамандарды  даярлау,  олардың  кәсіби  бейімделуін  қалыптастыру  мәселелері  –  кезек  күттірмейтін 

өзекті  қоғам  талабы.  Сондықтай  біз  болашақ  педагог-психологтардың  жаңа  педагогикалық 

инновациялық  технологияларды  қолдануға  даярлығын  қалыптастырудың  құрылымдық-мазмұндық 

моделін  жасадық.  Болашақ  мамандардың  жаңа  инновациялық  педагогикалық  технологияларды 

қолдануға даярлықты қалыптастыру мына көрсеткіштерді қамтиды. 

Әрбір педагогтің инновациялық іс-әрекетін қалыптастырудың педагогикалық шарттары: 

инновация туралы білімі; 

инновацияны жан-жақты меңгеру; 

инновациялық іс-әрекет диагностикасын меңгеру; 

инновацияны тәжірибеге ендіру жұмыстары; инновацияны практикада дұрыс қолдану. 

Білім  сапасын  арттырудағы  жаңа  инновациялық  технологияларды  оқып,  үйреніп,  сараптай 

келе, мынадай тұжырым жасауға болады: 

-   білім  алушылардың  білім,  білік  сапасын   арттырудағы     жаңа    инновациялық  технология 

түрлері  сан  алуан,  оларды  таңдау  жэне  одан  шығатын  нәтиже  оқытушының  кәсіби  біліктілігіне 

тікелей байланысты; 

-  жаңа   инновациялык    технологияларды    енгізу    жүйелі   әрі    мақсатты   түрде  жүргізілгенде 

ғана жетістікке жетуге болады; 

-  жаңа  инновациялық  оқыту  технологияларын  енгізу  барысында  әрбір  оқу  орнының 

материалдық-техникалық  базасының  бүгінгі  талапқа  сай  еместігі,  әрі  жетіспеуі,  кадрлық  әлеуметтің 

төмендігі көп кедергі жасайды. 

Бүгінгі  мақсат  —  әрбір  оқушыларға  түбегейлі  білім  мен  мәдениеттің  негіздерін  беру  және 

олардың жан-жақты дамуына қолайлы жағдай жасау. 

«Инновация»  ұғымын  қарастырсақ,  ғалымдардың  көбі  оған  әртүрлі  анықтамалар  берген. 

Инновация  латыншадан  аударғанда  «жаңа»,  «жаңалық»,  «жаңарту»  дегенді  білдіреді  немесе  

"инновация"  —  бұл  нақты  қойылған  мақсатқа  жетуде  ойға  алынған  жаңа  нәтиже.  Нақты  мақсатқа 

қандай әдіс-тәсілдердің көмегімен жетуге болады? 

Оқу  мақсатының  жүйесінде  берілген  мақсаттың  негізгі  категорияларын  пайдалана  отырып, 

педагог өз еңбектерінің нәтижесі туралы ақпарат алуға мүмкіндік алады. Демек, мақсат пен нәтиже  - 

жаңалыққа бет бұрудың кілті. 

Инновациялық  үрдістің  негізі  -  жаңалықтарды  қалыптастыру,  қолдану,  жүзеге  асырудың 

тұтастық қызметі. Кез келген жаңа әдіс жекелік, сондай-ақ уақытша жоспарға жатады. Бұл яғни, бір 

мұғалім үшін табылған жаңа әдіс, жаңалық басқа мұғалім үшін өтілген материал тәрізді. Инновация 

білім деңгейінің көтерілуіне жағдай туғызады. 

Инновацияның өмірге енуі мектептің өзінің жұмыс істеуіне себепші болатын ішкі жағдайларға 

байланысты. 

48 

 

Білім  беру  мекемесінің  алға  қойған  мақсатына  жетуі  үшін  басқаруға  ықпал  жасайтын 

(мұғалімдер,  мектеп  оқушылары)  және  өзінің  басқарушы  ішкі  жүйесі  (әкімшілік,  педагогикалық 

ұжым)  біртұтас  жүйе  болғандықтан,  инновацияға  үнемі  орын  табылады.  Ал  жаңа  өзгеріс  нәтижесі 

білім  беру  мекемелері  үздіксіз  өзгеретін  және  дамитын  жаңа  қайшылықтардың  көздері  болады. 

Сонымен қатар басқарудағы маңызды орын үнемі қозғалыс пен дамуда болатын педагогикалық және 

балалар ұжымының қажеттілігіне беріледі. 

Инновацияның  қажеттілігі  сыртқы  себептермен  де  анықталады,  мынадай  бірқатар  себептерге 

байланысты:  адамдардың  мұқтаждылығын  қамтамасыз  ету  қажеттілігі,  мектеп  оқушыларының 

білімге,  дағдыға  шеберлікке  деген  ұмтылысы,  жоғары  сапалы  білім  алудағы  жеке  түлғаның  дамуы. 

Технологияны,  ұйымдастыруды  үнемі  жаңғырту  жағдайында  ұстап  тұрып  қана  мектеп  өз  бағытын 

нығайта  алады.  Жаңалық  енгізу  кез  келген  білім  беру  мекемесінің  дамуы  мен  жоғары  жетістікке 

жетуінің негізгі факторы болып табылады. 

Педагогтердің  идеясы,  ойлап  шығарулары  мен  ашулары  сияқты  кез  келген  инновациялық 

қызметінің нәтижесі мектептер мен педагогика ғылымының прогрессивті дамуына ықпал етуі керек. 

Бұл  қызметті  күнделікті  тіршілік  әрекеті  мен  психологиялық  және  тағы  да  басқа  стресс  сияқты 

нәрселерден құтқарып, шығармашылық ой заңдылығы бойынша және ғылымның өзіне тән дамуының 

кең өріс алуына мүмкіндік беруі керек. 

Инновациялық  оқыту  білімді  тереңдетумен  қатар  оқушының  оқу  әрекетіне  жетелеп,  олардың 

оқуға  деген  ынтасын  оятады.  Казіргі  кезде  педагогикалық  технология  ұғымы  педагогикалық 

лексиконымызға берік еніп келеді. Технология – бұл қандай да болсын істегі,  шеберліктегі, өнердегі 

амалдардың жиынтығы деген ұғымды білдіреді. 

Қорыта келгенде, жаңа инновациялық педагогикалық технологияның негізгі, басты міндеттері 

мынадай: 

- әрбір  білім алушының білім  алу, даму, басқа да іс-әрекеттерін мақсатты түрде ұйымдастыра 

білу; 

-  білім мен білігіне сай келетін бағдар таңдап алатындай дәрежеде тәрбиелеу; 

-  өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, дамыту; 

-  аналитикалық ойлау қабілетін дамыту. 

жүктеу 1,38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: