27
6 Сурет - Мата үлгісін үрлеу схемасы
Нәтижелерді өңдеу
ВПТМ маркалы аспапта алынған деректерді өңдеу
Cынақ нәтижелері өнімнің нақты түріне арналған нормативтік құжатта
белгіленген "ауа өткізгіштігі" көрсеткіші бойынша талаптарға сәйкес ауа
өткізгіштіктің ең төменгі және ең жоғарғы мәнін немесе орташа арифметикалық
қабылдайды.
Мақта - мата және аралас маталарды жууға бояудың тұрақтылығын "жуу
3" әдісі бойынша, қалған маталар үшін - "жуу 1"әдісі бойынша анықтайды.
Киім материалдарының қорғаныс қасиеттерінің орнықтылығын 5 рет
жуудан, химиялық тазартудан кейін тексереді.
Май сіңуін анықтау
Аппаратура және реактивтер:
Диаметрі 2 мм тесігі бар Пипетка
Металл сызғыш
Секундомер
Сынақ сұйықтықтарының жиынтығы (5-кесте).
5 Кесте- сынақ сұйықтықтарының тізбесі
Сынақ сұйықтығының
нөмірі
Сынақ сұйықтығының
құрамы
Май сіңіру, балл
N 1
ақ органикалық емес
май
1
N 2
65/35
көлемді
пропорциядағы
ақ
органикалық емес май
және Н-гексадекан
2
N 3
Н-гексадекан
3
N 4
Н-тетрадекан
4
N 5
Н-додекан
5
N 6
Н-декан
6
N 7
Н-октан
7
28
Сынақ жүргізуге дайындық
Сыналатын сынаманың көлемі: ені-матаның барлық ені бойынша;
ұзындығы - матаның негізінде 15 см.
Сынаманы стандартты атмосфералық жағдайларда кемінде 24 сағат
ұстайды. Сынаманы тегіс, көлденең бетке бет жағы жоғары орналастырады.
Сынақ жүргізу
Матаның бетіне пипеткамен сынақ сұйықтығының бір тамшысынан
матаның ені бойынша үш жерде біркелкі жағылады.
Пипетканың мата бетіне жанасуына жол берілмейді.
Тамшының диаметрі шамамен 5 мм. Жалпы өндірістік ластанулардан
және механикалық әсерлерден қорғауға арналған арнайы киім.
Матаның бетінде тамшылардың болу уақыты-30 С.
Май сіңіру дәрежесін бағалау
30 с өткеннен кейін көзбен шолып 45° бұрышпен 5-кестенің өлшемдерін
пайдалана отырып, сынақ сұйықтығы тамшыларының сыртқы түрін бағалайды.
Егер сыналатын сынаманың сынақ сұйықтығымен жанасу орнында
сұйықтықтың матаға өтуі, сұйықтықтың сіңірілуі немесе ағып кетуі байқалмаса,
сынақ сұйықтығының тамшысына келесі реттік нөмірлі 5-кесте бойынша
жағылады және бақылауды қайталайды.
Сынаулар сыналатын сынаманы шаюдың айқын белгілері 30 С бойы
көрсетілгенге дейін жалғастырылады.
Май сіңіру көрсеткіші 30 С бойы матаны суландырмайтын сынақ
сұйықтығының ең үлкен нөміріне сәйкес келетін баллдарда бағаланатын шама
болып табылады.
Егер Элементарлық сынаманың әр түрлі учаскелерінің май сіңіру
көрсеткіштері әртүрлі мәндерге ие болса, онда түпкілікті нәтиже үшін май
сіңуінің ең нашар мәні қабылданады
3.4 Пайдалану бойынша нұсқаулар
Пайдалану құжаттамасында кепілді пайдалану мерзімі (үлгі нормаларда
белгіленген кию мерзімінен кем емес) және арнайы киімді сақтау көрсетілуі
тиіс.
Пайдалану жөніндегі нұсқаулықта жеке бұйымдарды дербес пайдалануға
жол берілмейтін, тек негізгі бұйымдармен жиынтықта (мысалы, алжапқыш,
жеңқапқыш, жилет және ұқсас бұйымдар) көрсетіледі.
Пайдалану жөніндегі нұсқаулықта пайдалану шарттарына, қолданылатын
материалдардың қасиеттеріне, материалдарды өндірушілердің ұсыныстарын
ескере отырып, арнайы киімдерді күту жөніндегі мәліметтер болуы тиіс.
Өнімді таңбалау кезінде арнайы киімдерді күту бойынша нұсқаулар
стандартты символдар түрінде орындалады.
29
3.5 Қауіпсіздік талаптары
Арнайы киім қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың пайда болу
көзі және пайдалану кезінде жазатайым оқиғалардың себебі болмауы тиіс.
Арнайы киім дайындауға арналған материалдар, жинақтаушы бұйымдар
мен фурнитура санитарлық-химиялық, органолептикалық және уытты-
гигиеналық көрсеткіштердің белгіленген нормаларына сәйкес болуы тиіс.
Арнайы киімді кәдеге жарату тәсілдері қоршаған ортаның экологиясына
зиян келтірмеуі тиіс.
Жарық қайтарғыш материалдардан жасалған адамды визуалды белгілеу
үшін арнайы киімде қолданылатын сигналдық элементтер және оларға
қойылатын талаптар сәйкес келуі тиіс.
Арнайы киім адамға және мекендеу ортасына зиянды әсер етпеуі тиіс.
Тоқыма, былғары, резеңке, пластмасса және т.б. сияқты арнайы киім
материалдары мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен
нормативтерге сәйкес болуы тиіс. Арнайы киім материалдары пайдаланудың
болжамды жағдайларында адамның репродуктивті функциясына әсер ететін
уытты, канцерогенді, мутагенді, аллергендерді және басқа да зиянды заттарды
бөліп таратпауға тиіс. Материалдардың қауіпсіздігі туралы мәліметтер
тексеруге жатады.
Арнайы киім жұмысшылардың ең кең қолданылатын жеке қорғану
құралдарының қатарына жатады. Ол мынадай негізгі талаптарды
қанағаттандыруы тиіс: адамның қалыпты функционалдық жай-күйін және оны
пайдаланудың бүкіл кезеңі ішінде оның жұмысқа қабілеттілігін сақтауды
қамтамасыз ету[3].
