Ііі. Есептің программасы

223 
 
E)  Р ұяшығына. 
2.    
… 
int *p; 
int x[]={5,4,7}; 
p=x; 
p++; 
printf(“%i”,*p); 
… 
Орындалу нәтижесінде экранға не шығады? 
A) 4 
B) 5 
C) 7 
D) 6 
E)  8 
Бақылау сұрықтары: 
1.  С++  тілінде Көрсеткіш деп нені атайды ? 
2.  *  операторын  пайдалану  үш  мысалын  келтіріп  және  әр  қайсысы  қалай 
жұмыс жасайтының түсіндіріңіз. 
3.  Келесі код нені шығарады ? 
Int *p1, *p2; 
p1=new int; 
p2=new int; 
*p1=10; 
*p2=20; 
cout<<*p1<<” “ <<*p2<<”\n”; 
p1=p2; 
cout <<*p1<<” “<<*p2<<’\n”; 
*p1=30; 
cout<<*p1<<” “<<*p2<<”\n”; 
Программа  нәтижесі  қалай  өзгеретінеді,  егер      p1=30;    жолы  *p2=30;    жолына 
ауыстырылса. 
4.   Төменгі код нені шығарады? 
Int *p1,*p2; 
p1=new int; 
p2=new int; 
*p1=10; 
*p2=20; 
cout <<*p1<<” “<<*p2<<”\n”; 
*p1=*p2;//бұл жол 3 сұрақтағы дай емес. 
cout<<*p1<<” “<<*p2<<”\n”; 
*p1=30; 
cout<<*p1<<” “*p2<<’\n’; 
Әдебиеттер: 
[1],[4],[7],[8],[10-13],[15]. 

224 
 
 
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС №11 
 
Тақырыбы: СТРУКТУРАЛАР 
Мақсаты: Студенттерді С/С++ тіліндегі 
  структуралық  тип  ұғымымен  таныстыру,  структура  типті  берілгендерді  енгізу, 
шығару  және  структуралық  мәліметтерді  қолданып  программалау  дағдыларын 
қалыптастыру; 
  біріктіру 
ұғымымен 
таныстыру, 
біріктіруді 
қолданып 
программалау 
дағдыларын қалыптастыру; 
  программалауда Typedef құралын қолдану. 
Қажетті материалдар мен жабдықтар:  ДК, С/С++ тілінің IDE ортасы, 
лабораториялық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар. 
Лабораториялық жұмыстың мазмұны және орындалу реті: 
 
1.  С/С ++  тілінде циклдық алгоритмдерді программалауға қатысты әдістемелік 
нұсқау – матриалдарды алдын ала танысып меңгеру. 
2.  Ұсынылған мысалды орындау және талқылау. 
3.  Өзіндік жеке тапсырмалардың оқытушы ұсынған нұсқасын орындау. 
4.  Лабораториялық жұмыстың есебін (отчет) дайындап тапсыру. 
  Әдістемелік нұсқаулар: 
Структура 
Структура  –  бір  атпен  біріктірілген  бір  немесе  бірнеше  әр  түрлі  типті 
айнымалылар  тобы.  Структура  struct  қызметші  сөзімен  құрылады.  Структураның 
жалпы құрылымы төмендегідей: 
struct тег { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
       …     … 
   типN иденN; 
}; 
мұндағы  тег  мәліметтердің  жаңа  типі  болып  саналады  және  оны  айнымалыны 
сипаттауда қолдануға болады. 
Сипатталған структура негізінде айнымалы құру үшін 
struct <тег> <айнымалы> 
С++ тілінде struct қызметші сөзін көрсетпесе де болады: 

225 
 
<тег> <айнымалы> 
Айнымалыны структураны құру кезінде де анықтауға болады: 
struct тег { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
       …     … 
   типN иденN; 
} <айнымалы>; 
Егер  структура  типті  басқа  айнымалылар  құрылмайтын  болса,  структура  тегін 
көрсетпеуге болады. Мұндай структура атаусыз (безымянный) деп аталады: 
struct { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
       …     … 
   типN иденN; 
} <айнымалылар тізімі>; 
 
Структуралар іштестірілген де болуы мүмкін: 
struct тег1 { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
   тип3 иден3; 
}; 
struct тег2 { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
   struct тег1  иден3; 
}; 
Структура элементтерін нүкте операторының көмегімен алуға болады: 
<айнымалы>.<элемент> 
Кейбір  жағдайларда  структураны  функция  денесінде  қолдану  қажеттігі 
туындайды.  Ондай  жағдайда  функция  прототипінде  структураны  функция 
параметрі  ретінде  беру  керек  (С++  тілінде  struct  қызметші  сөзін  көрсету  міндетті 
емес):   
// С және С++ тілдерінде  
<функция типі> <функция аты> (struct <тег> <айнымалы>) 
// Тек қана С++ тілінде  
<функция типі> <функция аты> (<тег> <айнымалы>) 
Структуралар  массиві.  Структуралар  массивін  сипаттау  структура  типті 
айнымалыны сипаттауға ұқсас. Мысалы, struct <тег> <айнымалы-массив> 

226 
 
Структураларға көрсеткіш. Көрсеткіш келесі түрде сипатталуы мүмкін:  
struct <тег> *<айнымалы> 
Бұндай  жағдайда  структуралық  айнымалының  кез-келген  элементін  мына 
әдістердің бірімен алуға болады:  
(*<айнымалы>).<элемент>    немесе    <айнымалы> –> <элемент> 
Біріктіру 
Біріктіру  структураған  ұқсас.  Жазылу  ерекшелігі:  struct  қызметші  сөзінің 
орнына union сөзі қолданылады. 
 union тег { 
   тип1 иден1; 
   тип2 иден2; 
       …     … 
   типN иденN; 
}; 
Біріктірудің  структурадан  басты  айырмашылығы  жадыны  ұйымдастыру 
тәсілінде,  яғни  біріктірудің  барлық  элементтері  жадыда  бір  байттан  басталады. 
Айталық, программада төмендегідей структура сипатталған болсын: 
struct P 
 { int i; 
   char ch; 
   long int L; 
}; 
Бұл элементтердің жадыда орналасуы келесі түрде болады: 
 
байт 
байт 
байт 
байт 
байт 
байт 
байт 
i 
ch 
L 
 
Структураның  жалпы  өлшемі  оның  өрістерінің  ұзындықтарының  қосындысына 
тең.  
Енді, дәл осындай біріктіруді қарастырайық: 
union P 
 { int i; 
   char ch; 
   long int L; 
}; 
Бұл элементтердің жадыда орналасуы келесі түрде болады: 
 
байт 
байт 
байт 
байт