Кəмелетке толмағандар арасындағы қадағалаусыздық пен панасыздық

112
• 
Мектеп сабақтарына жеткілікті қатыспау немесе мектептегі оқудан 
мерзімді ұзартып тіркелу – себебі неде? 
• 
Басқа туған ағайындар мен əпкелер ата-аналарымен қалған кезде 
туысымен бірге тұру – себебі неде?
• 
Бала өмірінің алғашқы жылдары туралы ақпарат жоқ 
• 
Баланың бойында ауыр сырқаттың болуы, бірақ емдеу туралы қандай 
да жазбалар медициналық картада жоқ 
• 
Əке туралы ақпарат жоқ 
• 
Ақырында сол отбасымен жұмыс істейтін кез келген (əлеуметтік) 
қызметкер əлеуметтік жағдай туралы ақпарат мүмкін болғанша толық 
екеніне кепілдік беру үшін осы бастапқы зерттеуге сүйенуге тиіс 
болады. Баланы күту бойынша жоспар енді ғана орындалып жатқан 
сон, кейін қосымша ақпарат қажет болуы мүмкін. 
Толық ақпаратты жинау 
• 
Жетіспейтін ақапарат тізімін жəне осы жетіспейтін ақпаратты бере 
алатын ұйымның тізімін жасау қажет 
Эмоциялық ахуал фактілерін зерттеу  
• 
Ата-аналармен əңгімелесу кезінде тексерілген ақпарат – олардың 
қабылдауындағы айырмашылықты атап көрсету. Айғақ не, олардың 
сезімдері ғана болатын не? 
• 
Баламен əңгімелесу кезінде тексерілген ақпарат – қабылдаудағы 
айырмашылықты атап көрсету қажет. Айғақ не, олардың сезімдері 
ғана болатын не? 
Бала мен отбасының түсінушілігі мен сезімдерін осы жағдайды кəсіби 
мамандардың түсінуінен айыра танитын жағдайдың мəнін сипаттау 
• 
Осы түсінудегі айырмашылық қалай пайда болды? 
• 
Отбасы мен бала қандай да бəрі талқылауға немесе кəсіби 
мамандардың қатысуымен бағалаудың алдында іске асырылуына 
тартылды ма? 
• 
Осы іске кəсіби əлеуметтік қызметкерлердің тартылуының себебін 
отбасы жəне/немесе бала түсінді ме? 
• 
Ұйымның /кəсіби əлеуметтік қызметкерлердің баламен жəне/немесе 
отбасымен бұрында өзара əрекеттесуі орын алды ма?
Не болып жатқанын, проблемалардың, шиеленіскен жағдайлар мен 
қиыншылықтардың мəнін жəне олардың балаға əсерін түсінуге қол 
жеткізу (мүмкіндігінше, отбасының қатысуымен) 
• 
Осы бағалаудың не үшін жүргізілетінін бала жете түсінеді ме? 
• 
Осы бағалаудың не үшін жүргізілетінін отбасы түсінеді ме? 
• 
Қойылатын сұрақтарға баланың əсері қандай? 
• 
Бала өзіне қойылған сұрақтарға жауап бергенде туындауы мүмкін 
нəрселерден шошынған болып көріне ме? 
• 
Баланың дене қимылдары нені көрсетеді? 
• 
Ата-аналар өздеріне қойылған сұрақтарға күдікпен қарайды ма? 
• 
Ата-аналар өз өмірлерінің белгілі бір қырларына қатысты сұрақтарға 
жауап бергенде сабырлы ма ? 

113
Тиісті жоспар құру үшін негіз ретіндегі отбасы жəне қоғам шегінде 
баланың қажеттіліктері мен отбасының тəрбиелік қабілеттеріне 
талдау  
 
• 
Алынған барлық ақпаратты қарастырып, төмендегіге қатысты 
қалыптасқан көрініске қысқаша шолу жасаңыз:
• 
баланың қажеттіліктеріне; 
• 
ата-аналардың баланың қамын ойлау қабілетіне; 
• 
ата-аналардың бала тəрбиелеуге қатысты өз мінез-құлқын өзгертуге 
қабілетіне; 
• 
баланың амандығына кепілдік беру үшін ата-аналар жəне/немесе 
баланың тарапынан қажет етілетін өзгерістер аясын анықтаңыз 
• 
басқа ұйымдардың тарапынан қажет үлесті анықтаңыз. 

114
Қосымша 2
БАЛАНЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУ ТУРАЛЫ 
ІС БОЙЫНША ЕСЕП ФОРМАСЫ 
Егер сізде баланың қауіпсіздігіне қауіп бар деп есептеуге негіз 
болған жағдайда осы форманы, оған барлық қажетті мəліметтерді 
енгізе отырып, толтыруыңыз керек. Құпиялылықты сақтау үшін 
есепті тек бір ғана адам (тəрбиелеуші, əлеуметтік педагог) жасап, 
оған қол қоюы тиіс.
Бала туралы ақпарат:
Есімі:
Жасы:
Жынысы:
Баланың ата-аналары немесе қамқоршылары: 
Сізді не алаңдатады?
Өтінеміз, келесі сұрақтарға жауап беріп, түсініктеме беріңіз: 
Баланы қатаң ұстау неден тұрады?
Байқау бойынша немесе күдік 
бойынша
Сіздің алаңдаушылығыңыз 
түпдеректен алынған ақпаратқа 
негізделген бе?     
ИƏ немесе ЖОҚ
Сіз бұл ақпаратты басқа біреуден 
алдыңыз: Егер «ИƏ» десеңіз, ол 
туралы хабарлаған адамның атын 
көрсетіңіз. 
ИƏ немесе ЖОҚ
Балаңыз Сізге өзіне қатаң қарағаны 
туралы айтты ма?
ИƏ немесе ЖОҚ
Орын алатын дау-жанжалдың күні:
Орын алатын дау-жанжалдың уақыты: 
Орын алған дау-жанжалдың орыны: 
Болжаулы кінəлінің есімі: 
Болжаулы оқиғаның мəн-жайы:

115
Сіздің жеке байқағаңыныз (баланың көрініп тұрған дене зақымдалуы, 
эмоциялық көңіл-күйі жəне т.б.). Шындығында қайсысы факт, ал 
қайсысы тек пікір мен қауесет болатынын айырып көрсетіңіз. 
Баланың немесе ақпарат көзінің Сізге не туралы хабарлағанын 
дəлме-дəл сипаттаңыз жəне оған қалай қарадыңыз. Ақпарат көзінің 
/баланың сөзін басшылыққа алмаңыз, нақтылы егжей-тегжейін 
сипаттаңыз.  
Бұрын айтылмаған, іске қатысы бар басқа да жайларды атап 
көрсетіңіз. 
Осы дау-жанжалға басқа біреулер – бала немесе ересек тартылды ма? 
Қабылданған шаралар: 
Қолы     …......................................................................................
Күні           ….................................................................................

116
                    Қосымша  3
ІСТІ АЛҒАШ ҚАРАУҒА ЖІБЕРУ ФОРМАСЫ  
Баланың аты 
Мекенжай/ телефон 
нөмірлері
Жасы / Туылған күні
Ата-аналардың 
есімдері
Мекенжай/ телефон 
нөмірлері
Жасы / Туылған күні
Ағайындары мен 
əпкелері
Мекенжай/ телефон 
нөмірлері 
Жасы / Туылған күні
Ресімдеу аяқталды
Арызды қабылдаған 
лауазымды тұлға:
Құжаттама дайындалған:
Күні жəне уақыты:
1.
2.
3.
Арыз беруші адамның есімі жəне оның байланыс мəліметтері:
Арыздану себебі /талап ететін қызмет