Әдістемелік нұсқау Физика 10

Жалғасы
244
Мұғалім сабақтың мақсатына жеткендігі 
туралы қорытынды жасайды.
сабақтың соңы
5 мин
Мұғалім  үйге  тапсырма  береді.  Үй 
тапсырмасы.  §41,  бақылау  сұрақтарға 
жауап беру; берілген жаттығу есептерін 
шығару.
Кері байланыс. 
Нені білген едім?
Нені білдім?
Нені түсіну оңай болды?
Нелер түсініксіз болып қалды?
Нені қосымша зерделеу қажет? 
пән: Физика
ұзақ мерзімді жоспардың 10.3 бөлімі
Күні: 
Мұғалім: 
сынып: 10 
Қатысушылар саны: 
Қатыспағандар:
4-сабақ
сабақтың тақырыбы: Жасанды магниттер. Соленоид.
сабақ түрі: 
Жаңа материалды зерттеушілік сипаттағы презентациялау 
элементтерін пайдаланып зерделеу.
осы сабақ 
арналған 
оқытудың 
мақсаттары
10.3.4.4  —  жасанды  магниттерді  эксперимент  жүзінде 
жинау және қолданылу аясын түсіндіру;
10.3.4.5  —  соленоидтың  магнит  өрісіне  әсер  ететін 
факторларды сипаттау;
сабақтың 
мақсаты
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдалы 
қасиеттерімен,  соленоидпен  және  олардың  қолданылуы 
жайлы мағлұмат беру;
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдаболу 
қасиеттерімен есептер шығаруда қолдана білуге үйрету;
— Топта бағалай білуге баулу.
бағалау 
критерийлері
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдалы 
қасиеттерімен,  соленоидпен  және  олардың  қолданылуы 
жайлы мағлұмат береді;
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдаболу 
қасиеттерімен есептер шығаруда қолдана білуге үйретеді;
— Топта бағалай білуге баулу.
тілдік 
мақсаттар
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдалы 
қасиеттерімен,  соленоидпен  және  олардың  қолданылуы 
жайлы мағлұмат алу;
—  Электромагнитпен,  электромагниттердің  пайдаболу 
қасиеттерімен есептер шығаруда қолдана білуге үйрену;
— Өзін-өзі бағалай білуге баулу.

Жалғасы
245
Құнды лықтарды 
дарыту 
Топпен жұмыс жасау барысында оқушыларда: ынтымақ-
тастық,  өз  білімі  үшін  жауапкершілік  сияқты  құнды-
лықтар дамиды.
пәнаралық 
байланыс
Ìàòåìàòèêà: графиктер, квадрат теңдеулер, теңдеулер 
жүйесі.
аКт қолдану 
дағдылары
Электрондық оқулық, Интерактивті тақта, видеороликтер, 
слайдтар.
осыған дейін 
меңгерілген 
білім
Физика,  10-сынып:  Термодинамиканың  бірінші  заңын 
термодинамикалық  процестерге  қолдану,  сұйық  және 
қатты  денелер,  электростатика,  тұрақты  ток,  әртүрлі 
ортадағы электр тогы.
Жабдықтар
Видео-сабақ: “Жасанды магниттер. Соленоид”.
сабақ барысы 
уақыт бойынша 
бөліп жоспарлау
сабақтағы жоспарланған іс-әрекеттер
ресурстар
сабақтың басы
5 мин
Сабақтың басталуы.
Ұйымдастыру кезеңі. 
1. Сабаққа оң көңіл күймен ыңғайлану. 
2. “Қар кесегі” әдісі арқылы сабақтың 
тақырыбына жетелеу.
Сұрақтар: 
1. Магнит атауы қалай шыққан?
2. Ампер гипотезасының мәнісі неде?
3. Магниттік өтімділік дегеніміз не?
4.  Қандай  заттарды  пара-және  диа-
магнетиктер деп атайды? 
3. Сабақтың тақырыбы, мақсаты айты-
лады.
4. 
Бағалау  критерийлерін  анықтау 
(оқушылармен бірге):
оқушылар: 
1)  электромагнитпен,  электромаг нит-
тердің  пайдалы  қасиеттерімен,  соле-
ноид пен  және  олардың  қолданылуы 
жайлы мағлұмат алады;
2)  электромагнитпен,  электро магнит-
тердің пайдаболу қасиеттерімен есептер 
шығаруда қолдана білуге үйренеді;
3) Топта бағалай алатын болады.
5.  Бағалау.  Мұғалім  ынталандыратын 
сөздермен, бонустармен бағалайды. 
Бірігіп жасаған критерийлер бойынша 
оқушылар  арасында  өзара  бағалау 
өткізіледі.
“Жасанды 
магниттер. 
Соленоид” 
тақырыбына 
презентация.

Жалғасы
246
сабақтың 
ортасы
30 мин
1) 
Жаңа материалды зерделеу.
“серпілген сауал” әдісі.
Мұғалім сұрақтар береді: 
1. Магнит деп нені айтады? 
2. Магниттердің қандай түрлері бар? 
3.  Электромагнит  дегеніміз  не?  Олар 
қайда қолданылады?
4. Соленоид деп нені айтады? Ол қандай 
максаттарда қолданылады?
Тақырыптың түсіну деңгейін артты руға 
және  талқылау  дағдыларын  дамы туға 
қол  жеткізу  үшін  сыныптағы  оқушы-
лардың арасында сұрақтар қойыңыз.
Мысалы, “Жандос, Салиманың жауабы 
тура лы сен не ойлайсың?” 
“Салима, Күнсұлудың жауабын барын-
ша кеңейту үшін оны қалай дамытуға 
болады?” 
“Күнсұлу,  естігеннің  барлығын  бір 
жауап қа қалай біріктіруге болады?” 
Содан соң мұғалім:
— Магнит — бұл өзінің магнит өрісі бар 
дене. Бұл сөз ежелгі гректің “magnetis 
lithos” – Магнессиядан (Кіші Азиядағы 
ежелгі  қала  Магнессияның  атауы) 
шыққан тас деген мағынаны білдіреді. 
Ертеде осы жерлерде магнетиттің, яғни 
магнит өрісі бар тастың кен орны ашыл-
ған  болатын.  Магнетит  магнит  кені 
немесе  магнитті  темір  рудалары  деп 
те аталады. Магниттердің үш түрі бар: 
—  магнитті  кен  деп  аталатын  табиғи 
магнит тер  темір  немесе  темір  тотығы 
бар  рудалар  жер  үсті  магнитизмімен 
салқындатылып,  магниттелген  кезде 
түзіледі. Тұрақты магниттердің электр 
тогы  болмаған  кезде  магнит  өрісі 
болады,  өйткені  олардың  домендері 
бір бағытқа бағытталған және олардың 
магнит өрістері қосыла отырып, бірін-
бірі 
күшейтеді. 
Электромагниттер 
(жасанды)  –  бойынан  электр  тогы 
өтетін  сым  катушкалары  бар  металл 
өзекше.  Соның  нәтижесінде  магнит 
өрісі пайда болады және магнит металл 
заттармен өзара әсерлеседі.