Конфиденциялық

 
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп 
WSP 
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.:  2 нұсқа 
Тамыз  2018 
14 -
кесте– Шымкент – Ташкент және Ақтөбе - Мортук учаскелеріндегі ауа сапасының 
мониторингі(µг/м
3
) 
  
Ластаушы зат 
 
ҚР бойынша 20 
минуттық нысаналы 
көрсеткіш  
 
Шымкент-Ташкент 
(2015 
ж. наурыз) 
Ақтөбе-Мортук 
(2018 
ж.сәуір) 
NO
2
 
85 
85 
50-82 
Өлшенген бөлшектер(шаң) 
>20%SiO
2
 
500 
120 
52-95 
Өлшенген бөлшектер(шаң) 
(пыль) <20%SiO
2
 
52 
- 
 
5.4      ӘЛЕУЕТТІ ЫҚПАЛ  
5.4.1     ҚҰРЫЛЫС КЕЗЕҢІ  
5.4.1.1  
НЫСАНДАҒЫ ЖҰМЫСТАН ШАҢТҮЗІЛУДІҢ ЖӘНЕ ТЧ
10 
ҰЛҒАЮЫ                  
Құрылыс кезеңінде  бірқатар жұмыстар жүргізіледі,  олар шаң және ТЧ10 шығаруы және/немесе ауаға 
көтеруі  мүмкін.  Сондықтан  олардың  болжалды  салдарлары  IAQM  жарияланған  тәуекелдерді  бағалау 
тәсілін пайдалана отырып бағаланды.  
Құрылыс кезеңінде шаң мен ТЧ10 негізгі көздері болатын:                                                       
• 
Учаскені тазалау және дайындау  
• 
Жол материалдарын дайындау үшін құрылыс алаңдары мен учаскелерін дайындау; 
• 
Жер қазу жұмыстары  
• 
Өңдеу,  сақтау,  сақтауға  арналған  алаңдарда  жол  материалдарын  жинау,  төгу  және  
материалдарды пайдаға асыру; 
• 
Көлік құралдары мен құрылыс техникасының  жолда қозғалуы (самосвалдарды қоса алғанда); 
• 
АМТ  пайдаланылған  газдар,  әсіресе  оларды  сынған  кезде  және  қуаттылығы  шегінде 
пайдаланған кезде; 
• 
Құрылыс  алаңдарында  қатты  тау  жынысын  және  аумақтарда  жол  материалдарын  сақтауға 
арналған жолдар мен алаңдар құрылысы;  
• 
Жол құрылысы аяқталғаннан кейін нысанды дайындау және қалпына келтіру. 
Ауаға залалды заттардың шығарылуы көбінесе «жұмыс аптасы ішінде болуы мүмкін. Дегенмен, 
әлеуетті шығарылымдардың кейбір көздері үшін (мысалы ауқымды жер жұмыстары нәтижесінде 
жалаңаштанған  жер)  шаңтүзілуын  болдырмау  бойынша  тозаң  тұту  шаралары  қабылданбаса 
мұндай жұмыстар жүргізілген кезде барлық кезең бойы 24 сағат шаңтүзілуы мүмкін. 
  
5.4.1.2  ШАҢТҮЗІЛУДІҢ ӘЛЕУЕТТІ КӨЛЕМІН БАҒАЛАУ 
Бағалау нәтижелері төменде келтірілген. 
Құрылысты бөлшектеу 
Қайта  бейіндеу  мақсаттары  үшін  қолданыстағы  жол  учаскесін  алып  тастаудан  басқа    бұзу  бойынша 
басқа ауқымды жұмыстар болмайтыны  айқын. Сондықтан құрылыстарды бұзған кездегі шаңтүзілудың 
әлеуетті көлемін шамалы деп санауға болады.   
Жер қазу жұмыстары  
Жер қазу жұмыстары негізінде үйінді үшін жерді ойып алуды көздейді, ола құрылыс кезеңінде Жобаның 
бағыты  бойында  бірнеше  жерде  жүргізіледі.  Сондықтан  жер  қазу  жұмыстарының  көлемі  кез  келген 
нүктеде 2.500-10.000 м
2
 
құрайды. Орны ауыстырылатын материалдың жалпы көлемі 100.000 тоннадан 
астам бағаланады. Осыған орай, жер қазі жұмыстары кезіндегі шаңтүзілудің көлемі айтарлықтай үлкен 
болады. 

 
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп 
WSP 
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.:  2 нұсқа 
Тамыз  2018 
Құрылыс жұмыстары 
Негізгі орындалатын құрылыс жұмыстары - бұл Жобаны қайта құру/ қайта бейімдеу. Жобаның құрылыс 
кезеңде  бетон  зауыты  орнатылатыны  белгілі.  Сондықтан  құрылыс  жұмыстарын  орындау  кезінде 
шаңтүзілудің әлеуетті көлемі үлкен болады.  
Талапайлау 
Жоба  құрылысы  кезеңімен  байланысты  орташа  шаң  басқан  жер  үстінде  бір  күн  ішінде  50-ден  астам  
ҮКҚ  ауыстыруы қарастырылатыны белгілі.
 
Төменде  келтірілген  кестеде  құрылыс  жұмыстарының  әр  түрі  үшін  белгіленген  шаңтүзілудің  әлеуетті 
көлемінің жиынтық талдауы ұсынылған. 
75- 
кесте– Шаңтүзілудің әлеуетті көлемі 
Жұмыс түрлері 
Шаңтүзілудің көлемі 
Құрылысты бөлшектеу 
Үлкен емес 
Жер жұмыстары 
Үлкен 
Құрылыс жұмыстары 
Үлкен 
Талапайлау 
Үлкен 
 
5.4.1.3  ЗЕРТТЕЛЕТІН АУМАҚТЫҢ СЕЗІМТАЛДЫҒЫН БАҒАЛАУ  
Алматы  облысындағы  желдің  бағыты,  Алматы  метеостанциясының  деректері  бойынша,  солтүстік-
шығыс жағынан басымырақ, екінші орында солтүстік-бастыс жағынан соғатын жел. Сондықтан сезімтал 
рецепторлар оңтүстік-батыс және оңтүстік-шығысқа қарай құрылыс кезеңінде бөлініп, шығатын шаң мен 
қатты бөлшектердің әсеріне шалдығады. 
Желдің ұйытқуына және  турбуленттілікке қарай тозаң басылып қалудың көбірегі шаң  көзіне ең жақын 
орналасқан аумақта болжанады.  
Жоба  жолдары,  сондай-ақ,  жобаға  қол  жеткізу  үшін  құрылыс  техникасы  қолданатын  негізгі  жол 
болатыны  болжануда,  ал  оның  бойымен  50  метр  қашықтықта  оннан  астам  тұрғын  үй  объектілері 
орналасқан.  Алматыдағы  шаң  шоғырлануының  және  ТЧ
10
  жоғары  деңгейін  ескере  отырып,  ТЧ
10 
фондық  көрсеткіштері  көтеріңкі  болады,  бірақ  бәрібір  олар  ЕС  40  µг  /м
3
  шегінен  төмен  болатынын 
болжайды. Жобадан 50 м қашықтықта қорғалатын экологиялық нысандар жоқ.  
Жоғарыда айтылғанды  және IAQM бағалау әдіснамасын ескере отырып, құрылыс жұмыстарының әрбір 
түрі  үшін  шаң  мен  ТЧ
10
 
өзгеруіне  аумақтың  сезімталдығы  анықталды.  Нәтижелер  төмендегі  кестеде 
көрсетілген.
 
 
16 –
кесте. Қарастырылатын аумақтың сезімталдылығы 
Әлеуетті әсер 
Қоршаған ортаның сезімталдылығы 
Талдау 
Жер қазу 
жұмыстары 
Құрылыс  
Талапайлау 
Шаңтүзілу 
Төмен  
Төмен  
Төмен  
Төмен  
Адамдардың 
денсаулығы 
Орташа  
Орташа  
Орташа  
Орташа  
 
5.4.1.4  ӘСЕР ЕТУ ТӘУЕКЕЛІ 
 
Болжамдалған  шаңтүзілу  көлемі  азайту  бойынша  шаралар  қабылданғанға  дейін  құрылыс  кезеңінде 
әсер  ету  қаупін  анықтау  үшін  аумақтың  белгілі  бір  сезімталдығымен  біріктірілген.  Төмендегі  кестеде 
жобаға шаңның әсер ету қаупінің қысқаша сипаттамасы келтірілген. Қажетті жұмсарту деңгейін анықтау 
үшін әрбір құрылыс қызметі үшін анықталған тәуекел санаты пайдаланылды. 
17 – 
кесте. Ауа сапасына құрылыстың әсер етуінің жиынтық талдауы