136
формалар, құралдармен толық қамтамасыздандыру; 2) субъектіге-субъектілік
өзара әрекеттестік негізінде оқытушы мен студент арасында педагогикалық
тұрғыдан тиімді қарым-қатынас орнату; 3) болашақ педагогтардың
басқарушылық
құзыреттілігін
қалыптастыру
кеңістігі
тұрғысынан
педагогикалық практика үдерісінде студенттердің, оқытушылардың оқу-кәсіби
қоғамдастығын құру.
13.
Болашақ
педагогтардың
басқарушылық
құзыреттілігін
қалыптастырудың әдістемесі оны кезеңдермен (рефлексиялық, танымдық,
жобалаушылық) жүзеге асырудың мазмұнын, әдістері мен формаларын,
құралдарын қарастырады.
14.
Болашақ
педагогтардың
басқарушылық
құзыреттілігін
қалыптасқандығының
жоғары,
орта,
төмен
деңгейлерін
айқындау
диагностикалық, мазмұндық-технологиялық қамтамасыздандырғанда және
оларды кезеңдермен жүзеге асырғанда ғана нәтижесінің тиімділігі
артатындығын көрсетеді.
15. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастыру
мақсатында жасалған базалық міндетті пәндердің (Педагогика, Білім берудегі
менеджмент, Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі); бейіндеуші міндетті
пәннің (Бағалаудың өлшемдік технологиялары) бағдарламаларының мазмұнына
қосымшалар; педагог-менеджер үйірмесінің мазмұны осы проблеманы тиімді
шешуге ықпал етеді.
Жүргізілген зерттеу бойынша мынадай ұсыныстар жасауға болады:
1. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастырудың
мәні, мазмұны мен құрылымы және педагог-менеджер тұлғасының сипаттамасы,
аталған қалыптастыру моделі осы саладан білім алушыларға теориялық
білімдерді жүйелі меңгертуге септігін тигізеді. Оларды мұғалімдер біліктілігін
жетілдіретін институттардың және жас ғалымдар мектебінің әдістемелік
бағдарламаларына енгізу қажет.
2. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастыруда
жоғары педагогикалық оқу орындарының білім беру мен тәрбие ортасын тиімді
пайдалану қажет.
3. Менеджер мектебін қалыптастыру, ұжымдық шығармашылық топтар
құру, басқару іс-әрекетінде білім беру субъектілерінің өзараәрекеттестігін
жүзеге асырудың педагогикалық шарттарын практикаға ендірген жөн.
4. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастыруды
біздің ұсынып отырған бағдарлама мазмұнына қосымшалар, үйірме жұмысы,
оқудан тыс іс-шаралар жоспары аясында интербелсенді технологияларды
қолдану негізінде жүзеге асырған дұрыс.
5. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастыру
бойынша әдістемелік нұсқауларды жоғары педагогикалық, орта кәсіптік
педагогикалық оқу орындарының, жалпы білім беретін мектептердің оқу-тәрбие
үдерісінде тақырыптық іс-шараларды өткізуде негізге алу қажет.
137
6.
Ұсынылып
отырған
болашақ
педагогтардың
басқарушылық
құзыреттілігін қалыптастыру әдістемесін жоғары педагогикалық оқу
орындарының оқу-тәрбие үдерісінде пайдалануға болады.
Зерттеу проблемасының ауқымы кең болғандықтан толығымен шешімін
тапты деуге болмайды. Алдағы уақытта үздіксіз білім беру жүйесінде болашақ
мұғалімдердің басқарушылық құзыреттілігін қалыптастыру; педагогикалық
колледж білім алушыларының басқарушылық қабілетін дамыту; жоғары сынып
оқушыларының өзін-өзі басқару іс-әрекетін дамыту; магистранттарды білім
берудегі менеджерлік іс-әрекетке даярлау және т.б. проблемалар арнайы
зерттеуді қажет етеді.
138
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Қазақстан Республикасы Президентінің «Ұлт жоспары – бес
институционалдық реформаны жүзеге асыру жөніндегі 100 нақты қадам»
бағдарламасы. – Астана, 2015, мамыр-20. http://adilet.zan.kz/kaz/docs/
K1500000100.
2 Қазақстан Республикасының 12 жылдық білім беру тұжырымдамасы. ҚР
Білім және ғылым министрінің 2006 жылғы 4 қаңтардағы, №1 Бұйрығымен
бекітілген. http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P060000681.
3 Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан
халқына жолдауы «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ».
-Астана, 2014, қаңтар-17. http://www.akorda.kz.
4 Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016-
2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. - Астана, 2016, наурыз –
1. http://control.edu.gov.kz/sites/default/files/gpron_kaz_ukaz.pdf.
5 Мемлекет басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты
мақаласы. - Астана, 2017, сәуір-12. http://www.akorda.kz.
6 Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға
арналған мемлекеттік бағдарламасы. – 2010, желтоқсан – 7, №1118.
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1000001118.
7 Пралиев С.Ж. Профессионально-педагогическая адаптация молодых
специалистов в системе вуз – средняя общеобразовательная школа: теория и
практика. – Алматы: Рауан, 2001. – 250 с.
8 Нысанбаев Ә., Әбжанов Т. Қысқаша философия тарихы. - Алматы, 1999. -
272 б.
9 Сагадеева А.В. О ДУШЕ / пер. П.С. Попова., исправленный и
дополненный М.И. Иткиным с примечаниями // В кн.: Аристотель: Соч.: в 4 т.
- М.: Мысль, 1976. - Т. 1. - С. 371-448.
10 Әбу Насыр әл-Фараби Әлеуметтік-этикалық трактаттар. – Алматы, 1975.
– 272 б.
11 Х. Сүйіншәлиев VIII-ХVIII ғасырлардағы қазақ әдебиеті. - Алматы:
Мектеп, 1989. – 279 б.
12 Умбиталиев А.Д., Сатымбекова К.Б., Керімбек Ғ.Е. Басқару
психологиясы: оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2017. - 464 б.
13 Каптерев П.Ф. Дидактические очерки. Теория образования // Избр.
педагог. соч. - М., 1982. – 710 с.
14 Вахтеров В.П. Основы новой педагогики // Избр. пед. сочинения.-
М.,1987. – 400 с.
15 Залужный А.С. Детский коллектив и методы его изучения. - М., 1931-145
с.
16 Ушинский
К.Д. // Соч.: В 11 т. - М., 1950. - Т.10. - 509 с.
17 Крупская Н.К. О юных пионерах. - М.: Изд. АПН РСФСР, 1957. – 264 с.
18 Коротов В.М. Самоуправление школьников. - 3-е изд. - М.: Просвещение,
1981. – 208 с.
Достарыңызбен бөлісу: |