180
11. Картаға
түсіргенде аудандардың бұрмалануын есепке
алмайтын проекция
A) Теңірі;
B) Тең аралық;
C) Кез келген;
D) Тең бұрышты;
E) Тең масштабты.
12. Бұрмаланудың барлық түрлерін толығымен жоймай, оларды
минималды көрсеткіштерге жеткізетін карталар:
A) Теңірі;
B) Тең аралық;
C) Кез келген;
D) Тең бұрышты;
E) Тең масштабты;
13. Мектеп,
ғылыми-аныктамалық,
техникалық,
мәдени-
ағартушылық, туристік карталар деген жіктелу қандай белгілері
бойынша жасалған:
A) Масштаб бойынша;
B) Қамтуы бойынша;
C) Міндеті бойынша;
D) Нақтылығы бойынша;
E) Тақырыбы бойынша.
14. Жер бедері беткейлерінің құлымалығы картасын қандай
карталар типіне жатқызуға болады:
A) Кешенді;
B) Анаміздік;
C) Туристическая;
D) Синтездік;
E) Инвентаризациялық.
15. Карталардың қайсының қоғамдық құбылыстардың тақырыптық
картасына жатқызуға болады?
A) Жарты шарлардың физикалық картасы;
B) Қазақстанның физикалық картасы;
C) Қазақстанның геологиялық картасы;
D) Әлемнің саяси картасы;
E) Африканың физикалық картасы.
16. Карта элементтерінің қайсысы оның географиялық негізіне
жатады?
A) Масштаб;
B) Тереңдіктер мен биіктіктер шкаласы;
C) Гидрографиялық торап;
D) Үзінді-карта;
E) Табиғи зоналар.
181
17. Карта элементтерінің кайсысы оның тақырыптық мазмұнына
жатады ?
A) Масштаб;
B) Тереңдіктер мен биіктіктер шкаласы;
C) Гидрографиялық торап;
D) Үзінді-карта;
E) Табиғи зоналар.
18. Карта элементтерінің кайсысы қосымша мәліметтерге жатады?
A) Масштаб;
B) Тереңдіктер мен биіктіктер шкаласы;
C) Гидрографиялық торап;
D) Үзінді-карта;
E) Табиғи зоналар.
19. Карта элементтерінің қайсысы картаның аңызына жатады?
A) Масштаб;
B) Тереңдіктер мен биіктіктер шкаласы;
C) Гидрографиялық торап;
D) Үзінді-карта;
E) Табиғи зоналар.
20. Өзеннің мөлшерін көрсететін сызықтық белгілер қалай
ажыратылады?
A) Мөлшері бойынша;
B) Түсі бойынша;
C) Ішкі құрылымы бойынша;
D) Ені бойынша;
E) Бағдарлау бойынша.
21. Жалпы географиялық карталарда теміржол және тас жол
торабын көрсететін сызықтық белгілер қалай ажыратылады?
A) Мөлшері бойынша;
B) Түсі бойынша;
C) Ішкі құрылымы бойынша;
D) Ені бойынша;
E) Бағдарлау бойынша.
22. Жер шарының радиусын кім алғаш рет есептеді?
A) Геродот;
B) Птолемей;
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
23. “Параллель” мен “меридиан” ұғымдарын кім енгізді?
A) Геродот;
B) Птолемей;
182
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
24. Жердің шар тәрізділігін ескеріп, алғышқы картасын кім
құрастырды?
A) Геродот;
B) Птолемей;
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
25. Экваторды алғаш рет 36 бөлікке (градусқа) бөлген және
“ендік” мен “бойлық” терминдерін енгізген ғалым?
A) Геродот;
B) Птолемей;
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
26. 27-і картасын құрастыруға арналған арнайы проекциясы
қарастырылған «География» атты картография бойынша оқу құралын
жасалған ғалым:
A) Геродот;
B) Птолемей;
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
27. Тікбұрышты проекцияны құрастырған XVI ғ. әйгілі фламанд
картографы:
A) Геродот;
B) Птолемей;
C) Эратосфен;
D) Гипарх;
E) Ликатор.
28. Географиялық карталардың алғашқы атласын құрастырған
ғалым?
A) Птолемей;
B) Ломоносов;
C) Идриси;
D) Ибн аль-Варди;
E) Ортелий.
29. ХII ғ. Скандинавия, Еділ, Үндістан сияқты көптеген объектілер
салынған үлкен күміс табағындағы дүние жүзінің әйгілі картасын кім
құрастырады?
A) Птолемей;
183
B) Ломоносов;
C) Идриси;
D) Ибн аль-Варди;
E) Ортелий.
30. Қай ғалымды экономикалық карталар мен атластарды
құрастыру бойынша жұмыстар бағдарламасын ұсынған және
міндеттерін анықтаған экономикалық картографияның негізін салушы
деп есептеуге болады?
A) Н.П. Баранский;
B) М.В. Ломоносов;
C) И. Евреинов;
D) С. Ремезов;
E) Ф. Лужин.
31. 1820-1824 жж. Азияның солтүстік жағалауын картаға түсіру
бойынша экспедициясын кім басқарды?
A) Ф.П. Врангель;
B) Г.И. Шелехов;
C) Ф.Ф. Беллинсгаузен;
D) И.Ф. Крузерштерн;
E) Ю.Ф. Лисянский.
32. Топографиялық түсірулердің таралуы қай кезеңге жатады?
A) XV ғ.
B) XVI ғ.
C) XVII-XVIII ғ.
D) XVIII ғ. ортасы - XIX ғ. ортасы;
E) XIX ғ. алғы - XX ғ. басы.
33. Әйгілі «дөңгелек карталар», соның ішінде біздің уақытымызға
жеткен диаметрі 3,56 м келетін «дүние жүзінің эбсторор картасы» қай
мәдениетке жатады?
A) Антикалық Рим;
B) Ежелгі Қытай;
C) Ортағасырлық Еуропа;
D) Ежелгі арабтар;
E) XI ғ. Русь.
34. Өзінің саяхаты идеясын негіздегенде Колумб кімнің картасын
қолданды?
A) Меркатор;
B) Тосканелли;
C) Мюнстер;
D) Диаш;
E) Эратосфен.
184
35. Ең алғашқы орыс картасы деп қандай картографиялық
шығармасын есептеуге болады?
A) С. Ремезовтың “Большой чертеж”;
B) “Старый чертеж” 1497 ж.;
C) “Чертеж земли Сибирской”;
D) “Чертеж земли Московской”;
E) П. Гичаговтың картасы.
36. Қай ғасырда Қытай жер өлшеушілері алғашқы картаға түсіру
жұмысын жүргізді?
A) XI ғ.
B) VI ғ.
C) VIII ғ.
D) XIII ғ.
E) XIV ғ.
37. Алғаш рет картада екі батыс және шығыс жарты шарларын
және батысы жарты шарында Американы бейнелеген ғалым?
A) Меркатор;
B) Вальдземюллер;
C) Рейс;
D) Колумб;
E) Диаш.
38. Солтүстік және орталық Қазақстан гидрографиясының сызба–
нұсқасын кім құрастырды?
A) Еремей Майер;
B) Петр Гичалов;
C) Алексей Черчесский;
D) Семен Ремезов;
E) Семен Крашеннико.
39. “XVII ғ. географиялық мәліметтердің жинағын, 23 картадан
тұратын, алғашқы орыс атласын – “Чертежная книга Сибири”
шығармасын кім құрастырды?
A) Еремей Майер;
B) Петр Гичалов;
C) Алексей Черчесский;
D) Семен Ремезов;
E) Семен Крашенников.
40. Кім алғаш рет “атлас” терминің карталардың жинағы ретінде
енгізді?
A) Меркатор;
B) Вальдземюллер;
C) Рейс;
D) Колумб;
E) Диаш.
Достарыңызбен бөлісу: | 
