2 0
^ Й
е х н о л о г и я
Су моншақтан алқа тоқу
Үм іт Ерм екқызы КАЗИЗОВА,
№ 1 Бестөбе орта мектебінің
технология пәні мүғалімі
Сабақты ң мақсаты:
I . О қ у ш ы л а р д ы ң су м о н ш а қ п е н ж у м ы с іс т е у д е г і
шеберлігін арттырып, білімін жүйелеу;
2 Ө з б е т ін ш е , у қ ы п п е н ж ү м ы с іс т е у д а ғд ы л а р ы н
қалыптастыру, ой өрісін кеңейту;
3.
О қ у ш ы л а р д ы ң қ о л ө н е р ге д е ге н қ ы з ы ғу ш ы л ы ғы н
а р тты р у , қы з б а л а л а р д ы е п т іл ік к е , т а л ға м п а з д ы қ қ а ,
ш ыдамдылыққа баулу.
Кернекіл ігі: су м онш ақтан жасалған дайын буйымдар,
сызбалар, суреттер
Сабақты ң түрі: қоры ты нды лау сабағы
С а б а қ ты ң ә д іс і:
с ү р а қ-ж а у а п , нұсқау, с а р а м а н д ы қ
ж ұ м ы с .
П ә н а р а л ы қ б а й л а н ы с : м а т е м а т и к а , т а р и х , х и м и я,
әдебиет пәндерімен ты ғы з байланыста сабақ өту.
Сабақтың барысы:
I. Үйы мдасты ру кезеңі
II. Өткенді қайталау
1. Бисер деген не?
2. Бисерді қандай буйы мдарға қолдануға болады?
3. Бисермен тоқу нені талап етеді?
4. Бисер қай кезден бастап пайда болды?
- Бисердің турлері?
- Бисер неден жасалады?
- Бисерді қандай буйымға қолданады?
- К е с т е л е у д е , с ө м к е , ә м и я н , к и ім д е р г е , а я қ к и ім ,
көзәйнектің қабын сәндеуге қолданады.
Бисермен сәндік бүйымдар: алқа, сырға, білезік, тумарша
т о қ у ға б о л а д ы . Б із ө т к е н с а б а қ т а а л қа т о қ у ж ү м ы с ы н
бастағанбы з. Бүгін сол жүм ы сы м ы зды ж а лғасты ры п, алқа
тоқуды аяқтаймы з.
С өзж ум бақ шешу. С а ра м анд ы қ жұмы с:
Ж ұ м ы сты б а с т а м а с б ұры н қ а у іп с із д ік е р е ж е с ін е ске
салу.
I. Керекті құралдар: №11 бисер инесі, леска жіп, қызыл
ж эне сары домалақ бисер, қызыл тұтікш е бисер.
II. Ж ум ы сты ң реті.
1. Алқа тоқу технологиясы .
2. Нұсқау картасы бойы нш а жум ы с жасау.
Алқаны тоқу технологиясы: әркім өз қалауымен моншақ
түрін таңдап алады.
Базардагы алқа:
-
Бағасы өте қымбат:
- Дизайн дәрежесі төмен:
- Алқа тоқылған бисері сапасыз;
- Бүйым бір пайдалануға ғана арналган
Өздері жасаған алқа:
-
Алқаны ң өлшемі оқуш ы ны ң өзі ойлағандай:
- Ж асауға қажетті м атериал жеткілікті:
- Әдемі дизайн, Еңбек шығыны аз;
- Тоқыған жіп берік, материал қымбат емес:
- Ж асалуы өте көркем. Э кономикалы қ шығыны аз.
Бекіту. Б ү й ы м д а р ы ң н а н көрм е ұ й ы м д а с ты р ы п кім н ің
ж у м ы с ы ұ т ы м д ы , ш ы ға р м а ш ы л ы қ т а л а п қ а сай е к е н ін е
сараптам а жасайы қ.
Қорытындылау.
Бисермен ш ы ғармаш ы лы қ жум ы с жасау арқылы өмірге
қандай дайы нды қ алдық?
1. Алқа тоқуды үйрендік;
2. Моншақ түрлерін ажырата алатын болдық;
3. М онш ақтың қолданылатын орнын білдік:
4. Алқаны өзі дайы ндап, ақшасын үнемдеді;
5. Базардағы алқам ен өзі ж асаган алқаны сал ы сты ра
отырып, таңдай білу қабілеті жоғарылады:
6. Ш еберлікке үйренді:
7. Ө зіне-езі қызмет етуді үйренді;
8. Байқағыш тық қабілеті артты.
Қүрақтың
жасалу жолдары
Зауре Ә ш ір ә л іқ ы з ы
Н А Р Г Е Л О В А ,
№ 43 Ж. М ахам бетов аты ндагы қазақ орта
м ектебінің технология пәні мүғалімі
Қызылорда қаласы
6 « ә » - сыныбы
С а б а қ т ы ң м а қ с а т ы :
қу р а қты ң шығу тарихы,
о н ы ң қ а ж е т т іл іг ім е н т а н ы с т ы р у .
Қ ү р а қ қү р а у
технологиясы н меңгерту.
Б і л і м д і л і г і :
қ ү р а қ қ у р а у ғ а
ге о м е т р и я л ы қ
ф игураларды пайдалана білуге, оларды түрлендіре
білуге үйрету:
Д а м ы т у ш ы л ы г ы : о қу ш ы л а р д ы ң ізденім пазды қ,
ш ы ғармаш ылы қ қабілетін дамыту;
Т ә р б и е л і л і г і :
ү н е м д іл ік к е ,
ү қ ы п т ы л ы қ қ а ,
та л ға м па зд ы ққа , іскер л ікке, ү л тты қ сал т-дәстүрді,
өнерді сүйе білуге тәрбиелеу.
С а б а ң ты ң ә д іс і: сұрақ-жауап, жүйелеу, тусіндіру
С а ра м анд ы қ ж ұм ы с
С а б а қ т ы ң к ө р н е к іл іг і:
т е х н о л о ги я л ы қ карта,
қүрақ тұрлері, үлгілер (интерактивті тақта).
П ә н а р а л ы қ б а й л а н ы с : геометрия, сурет, тарих,
бейнелеу, сызу, қазақ әдебиеті.
С а б а қ ты ң б а р ы с ы : Үйы мдасты ру кезеңі.
Ө ткен сабақты қайталау.
1. Қүрақты ң шығу тарихы.
2.
Қүрақ қүрау дегенім із не?
3. Ө рнек дегенім із не?
4. Композиция д егенім із не?
5. Колорит д егенім із не?
6. Ритм (ырғақ) дегеніміз не?
Ж аңа сабақ. Сөзжұмбақ шешу.
Ж и е к ө р н е г і.
Үш т ү р л і м а та д а н ал ты үш б үр ы ш қиып алы п,
о л а р д ы ң е кі т ү с т е с ү ш б ү р ы ш т ы т ө р тб ү р ы ш е тіп
қ ү р а с т ы р у к е р е к . О с ы л а й , м а та т ү с т е р ін әр і
төртбүры ш қылып ауыстырып отырамыз, міне солай,
жиек өрнегі пайда болады.
С а р а м а н д ы қ ж ұ м ы с .
1.
Ж ү м ы с б а с та м а с бүры н қа уіп сіздік ер еж есін
еске түсіре м із
2.
Қүрақты ң түрлері езінің ерекшелігімен мынадай
топтарға бөлінеді:
1. Ө сім дік тектес, көкеністік.
2. Ға ры ш ты қ-косм о гони ялы қ.
3. Геометриялық.
4. Т үрм ы сты қ.
Бүл өнер икемділікті, ептілікті талап етеді.
Матаны қүрау үш ін ең бірінші, ернектің сызбасын
қ а ға з б е т ін е т ү с ір е м із , е к ін ш і, м а т а н ы ң т ү с ін ің
үйлесім ділігін аны қтаймы з, үшінш і, мата қасиеттерін
ескеру керек (созы лғы ш ты ғы , қалыңдығы).
Т о п п е н ж ү м ы с :
I
то п қ ү р а қ
қи я д ы .
II
то п
әсемдейді.
Б е кіту. Әр үл тты ң өзіне тән тілі, өнері, д әстүрі
болады. Біз бүгін қүрақ өнері жайлы білдік.
Қандай өнер болмасы н оған ш еберлік, білгірлік,
іс к е р л ік қаж е т. М ата қ и ы н д ы с ы н т а с т а м а , обал
болады, іске асыр. «Көңілсіз жүм ы с енімсіз» демекші,
көңіл қойсаң қолдан келмейтін іс жоқ.
1. Бүгінгі сабақта не үйрендік?
2.
Қүрақ неден тұрады ?
3. Қүрақты ң сәнді болуы неге байланысты?
4. Қүрақ түрлері өзінің ерекш елігіне қарай қанша
топқа бөлінеді?
5. Қүрақ қүрауға арналған қүрал-жабдықтар.
Ү й г е
т а п с ы р м а :
ж и е к
ө р н е г і
қ ү р а ғы н ы ң
те хн ол оги ял ы қ картасы н сызу.
«Мектептегі технология. Технология в школе»
№7/2010
