8
Білім алушылар ӛндірістік оқыту мен тәжірибеден ӛту барысында оларға
қаулы және еңбекті қорғау ережелері және жұмыскерлердің біліктілігі мамандығы
мен деңгейіне сәйкес кәсіпорында жарамды ішкі тәртіп ережелері мен басқа
нормалар мен ережелер таратылады.
Ұйымдарда кәсіби тәжірибеден ӛту кезеңінде техникалық және кәсіби білім
мамандығы бойынша оқыту бағдарламаларын игерген білім алушылар:
- кәсіби тәжірибенің оқу жұмыс бағдарламасында қарастырылған
міндеттерді толықтай орындайды;
- ұйымдарда бар ішкі еңбек тәртібінің ережелерін сақтайды;
- еңбекті қорғау мен ӛрт қауіпсіздігі талаптарын қатаң сақтайды.
Білім алушылардың ӛндірістік оқуы мен кәсіби тәжірибесі олар техникалық
және кәсіби білім беретін оқу орнын аяқтаған соң жұмыс істей алатындай, үш
жұмыс орнында біліктілік (сыналатын) жұмысты орындаумен аяқталады.
5. Ӛндірістік оқыту мен кәсіби тәжірибені ҧйымдастыру бойынша оқу
орнының міндеттері
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары:
- ӛндірістік оқыту мен тәжірибенің мерзімі мен мазмұнын кәсіпорынмен
алдын ала келісіліп, мамандық бойынша белгіленген оқу жұмыс жоспарларының
мерзімдеріне және оқу бағдарламаларындағы жұмыс мазмұнына сәйкес ӛндірістік
оқыту мен кәсіби тәжірибеге білім алушыларды жіберуді;
- кәсіпорында жарамды ішкі еңбек тәртібі ережелерін, еңбекті қорғау мен
қауіпсіздік техника, ӛрт қауіпсіздігі ережелерін, санитарлық-гигиеналық
талаптарды және сәйкес мамандық пен қызметкердің біліктілік деңгейі үшін
сәйкес белгіленген басқа да нормалар мен ережелерді оқу мен сақтауды;
-
оларға жеке қорғаныс құралы ретінде пайдалануға берілетін
құрылғылардың
белгіленген
пайдалану
талаптарын,
сонымен
қатар,
материалдарды, шикізаттарды, электр энергиясы мен басқа да ресурстарды үнемді
шығындауды сақтауды
қамтамасыз етеді.
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары тәжірибенің жұмыс
бағдарламаларын жасайды және ұйымдармен келіседі;
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары студенттердің
ӛндірістік оқыту мен тәжірибесіне оқу-әдістемелік жетекшілік етуді жүзеге
асырады:
- оқу жұмыс бағдарламаларына сәйкес жабдықталған жұмыс орындарымен,
шикізатпен, материалдармен, ӛндірістік тапсырмалармен білім алушылардың
уақытылы қамтамасыз етілуін бақылайды;
- белгіленген нормаларды білім алушылардың орындауын тексереді,
орындалған жұмыстардың есебін жүргізеді, кәсіпорынмен бірге студенттердің
нұсқаушылықты ұйымдастырады, меңгеруі ӛндірістік нормаларды табысты
орындауға мүмкіндік беретін еңбектің жетекші әдістері мен тәсілдерін, жаңа
техника мен технологияны игеруді, еңбек ӛнімділігі мен ӛнім сапасының жоғары
9
деңгейіне жетуді қамтамасыз етеді.
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары еңбек ӛндірісіне білім
алушылардың қатысуы үдерісінде кәсіпорын басшылығымен тығыз байланысты
білім алушыларға оқу-тәрбиелік жұмыстарды жүргізеді.
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары оқу бағдарламасының
және кәсіпорынның тәжірибені жүргізу шарттарының жүзеге асуын бақылайды.
Егер кәсіпорында ӛндірістік оқыту мен кәсіби тәжірибені ӛткізудің қажетті
қауіпсіз жағдайлары жасалмаса, білім алушылар оқу-ӛндірістік жұмыстарды
Техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары кәсіби тәжірибе
ұйымдастыруға қатысатын ұйымдармен бірлесіп тәжірибеден ӛту барысында
білім алушылар игерген жалпы және кәсіби құзыреттіліктер үрдісін
ұйымдастырады; тәжірибеден ӛтудің есептілігі мен бағалау материалдарының
формаларын жасайды және ұйымдармен келіседі.
Егер кәсіпорын мамандықтар бойынша оқу бағдарламаларының
талаптарына жауап беретін жұмыс орындарымен барлық студент-тәжірибеден
ӛтушілерді қамтамасыз ете алмаса, сонымен қатар, ӛндірістік оқыту мен тәжірибе
кезеңінде тәжірибеден ӛтушілер іркіліп қалған жағдайда, техникалық және кәсіби
білім беретін оқу орындары басқа кәсіпорындарда білім алушылардың ӛндірістік
оқыту мен тәжірибесін ұйымдастыру бойынша барлық шараларды жасайды.
Мұндай жағдайларда техникалық және кәсіби білім беретін оқу орындары басқа
кәсіпорындармен ӛндірістік тәжірибе туралы жаңа келісім-шарт негізінде білім
алушыларды басқа нысандарға кӛшіру туралы б ір аптадан кеш емес уақытта
алдын ала ескерту керек.
6. Ӛндірістік оқу мен кәсіби тәжірибені қамтамасыз ету бойынша
кәсіпорынның міндеттері
Білім алушылардың ӛндірістік оқуы мен кәсіби тәжірибесі туралы келісім-
шарт негізінде кәсіпорын мамандықтарын, жұмыс орындарын, жұмыс түрін,
еңбекті тӛлеу жүйесін, инженерлік-техникалық жұмыскерлер мен кәсіпорынның
білікті жұмыскерлері арасынан ӛндірістік оқыту мен тәжірибені ұйымдастыру мен
жетекші болуға жауаптыларды кӛрсетумен, ӛндірістік оқыту мен тәжірибеге білім
алушыларды жіберу туралы бұйрық шығарады.
Кәсіби тәжірибені ұйымдастыру мен жүргізуге қатысатын кәсіпорындар:
- тәжірибеден ӛту барысында алынған жалпы және кәсіби құзыреттіліктерді
игеруін ұйымдастыру мен нәтижелерін бағалауға қатысады;
- кәсіби тәжірибеден ӛту барысында білім алушылар алған жалпы және
кәсіби құзыреттіліктерді бағалау үшін бағалау материалын қалыптастыруға
қатысады.
Кәсіпорынның міндеттері:
- білікті кадрлардың кәсіби дайындауға, еңбекті ұйымдастыруға, оларды
жаңа техника мен технологияны ӛндірісімен, еңбектің озық әдістерімен кең түрде
танысуды қамтамасыз етуге қойылатын талаптарға сәйкес білім алушылардың
ӛндірістік оқуы мен тәжірибесін ұйымдастыру үшін қажетті және қауіпсіз
