Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 А. Н. Доғалов

Пайда туралы теориялық көзқарастар. Фирманың

жүктеу 2,49 Mb.

Pdf просмотр

бет	288/610
Дата	04.01.2022
өлшемі	2,49 Mb.
	#36085
түрі	Оқулық

1 ... 284 285 286 287 288 289 290 291 ... 610

Экономикалык теория

8.4. Пайда туралы теориялық көзқарастар. Фирманың
пайдасын барынша арттыру мәселесі
Пайда  ұғымы  фирманың  нарық  жағдайындағы  экономикалық
тұрақтылығын қамтамасыз ететін және оның қаржылық тәуелсіздігіне
кепілдік беретін өте күрделі категория ретінде сипатталады. Пайда
не  өндіру  керек,  қалай  өндіру  керек  және  қанша  көлемде  өндіру
керек деген экономиканың негізгі мәселелерін шешуге көмектеседі.
Сондықтанд өндірілген немесе сатылған тауарлар мен қызметтердің
көлемі қанша және олардың бағасы қандай болғанда пайда мейлінше
көп болады сұрақ фирмаларды ынталандырады.
Экономикалық  теорияның  негізгі  мектептері  пайда  туралы
теориялық көзқарастарын әртүрлі жеткізді.

158
Меркантилизм бағыты пайданың қайнар көзін айналыс саласымен
және сыртқы сауда-саттықпен байланыстырады.
Физиократтардың айтуы бойынша, пайда тек ауыл шаруашылығы
саласында жасалады. Мұнда табиғат күштерінің әсерінен тұтыну
құндары өндіріс шығындарынан әрдайым артып отырады делінеді.
Классиктер А. Смит пен Д. Рикардо қосымша құн материалдық
өндіріс салаларында жасалады деп тұжырымдады. Мұнда капиталист
пайданы жалдамалы жұмыскер еңбегінің өнімінен алып отырады.
Марксизм теориясы пайданы барлық бастапқы капитал тудырған
қосымша құнның өзгерген формасы деп санайды, ал қосымша құнның
қайнар көзі болып жалдамалы жұмыскерлердің еңбегі табылады.
Пайданың экономикалық категория ретіндегі мәнін толық түсіну
үшін оның атқаратын қызметтеріне де тоқталып өтуіміз қажет. Пайда
негізгі екі қызметті атқарады:

жүктеу 2,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 284 285 286 287 288 289 290 291 ... 610