Оқу пәнінің сипаттамасы 1 Пәннің мақсаты

 

Инвсстициялар мен жобаны бағалау 

Инвестиция  -  қоғамды  техникалық,  технологиялық,  әлеуметтік,  мәдени, 

(салынып, жаңартып және кеңейіп жатқан) кәсіпорындар және жаңа өнімді немесе қызмет 

көрсетуге арналған оның негізгі қорларының түрлері; қоғамның әлеуметтік-экономикалық 

дамыту  мәселелерін  шешуге  арналған  республикалық,  аймақтық  немесе  салалық 

бағдарламалар; өнімнің немесе қызметтің жаңа түрін шығарулар жатады. 

Инвестицияның  келесідегідей  түрлері  қолданылады:  қаржының  ақшалай  түрі 

(мақсатты  салымдар,  бағалы  қағаздар,  несиелер,  мүліктік  немесе  басқа  да  салымдар); 

құрылыстар,  ғимараттар,  жұмыс  машиналары  және  механизмдері,  беріліс  құрылғылары, 

транспорт, өндірісте пайдаланатын басқа мүліктер, жер, ақшаға теңдес мүліктік құқық. 

Инвестициялық  шығындар  инвестициялық  бағдарламаны  орындауға  қажетті 

қаржылардан тұрады.  Оларға жер сатып алу, құрылыс салу алаңын дайындау жұмыстары, 

жобалық  және  конструкторлық  жұмыстар,  негізгі  өндірістік  үрдіске  қажетті  құрылысты 

салу, машиналарды, жабдықтарды және басқа негізгі қорларды сатып алу, пайдалану және 

енгізу алдындағы ескерілмеген шығындар жатады.   

Инвестиция көзі болып табылатындар: 



мүліктер, нысандар: жер, негізгі қор түріндегі өндірістік меншік немесе жеке меншік;  



 

жеке  тұлғалардың  немесе  өндірістік-қаржылық  топтардың  қайтарымсыз 





несиеслері, қайтарылуы қажет мемлекеттік несиелер және т.б.). 

Отандық  экономикалық  әдебиеттерде  негізгі  қорларды  жетілдіру  мен  дамытуға 

салынатын инвестицияны капиталдық салымдар деп атайды.    

Тиімділіктің жалпы теориясында инвестициялық салымдарды коммерциялық және 

қаржылық  тиімділік,  бюджеттік,  экономикалық  тиімділік  деп  бөлінеді.  Олардың 

әрқайсысы  өзінің  анықталған  жүйелік  көрсеткіштерімен  сипатталады  және  нақты  бір 

мақсатқа  пайдаланады.  Қаржылық  тиімділік  инвестициялық  жобаға  қатынасушылардың 

сол  қаржының  салдарынан  болатын  нәтижелерін  бағалауға  қоланылады.  Бюджеттік 

тиімділік бюджет көздерінен қаржыландырған жобалар бойынша анықталады.    

Экономикалық  тиімділікті  есептеу  әдістері  әртүрлі  болып  келеді.  Олар 

экономикалық негіздеудің мақсаттары мен міндеттеріне, сондай-ақ  қаржы салымдарының 

шарты мен бағыттарына  байланысты болады.