НұСҚаулар тақырыбы: «ms excel кестелік процессор. Пайдаланушы интерфейсі. Блоктармен жұмыс.»

Жұмыс кітабының беттерінің өлшемдері

жүктеу 2,74 Mb.

бет	5/7
Дата	01.01.2018
өлшемі	2,74 Mb.
	#6314
түрі	Нұсқаулар

1 2 3 4 5 6 7

Ұяшық.Ұяшық адресі

Жұмыс кітабының беттерінің өлшемдері

Excel дің ескі версиясында жолдар (65535) мен бағандар (255) саны жетпеген еді. Енді жетуі тиіс - 16,4 мың баған және 1 млн. жоғары жол!

Парақтың соңғы бағанына өту үшін: CTRL+ →

Парақтың бірінші бағанына өту үшін: CTRL+ ←

Парақтың соңғы жолына өту үшін: CTRL+↓

Парақтың бірінші жолына өту үшін: CTRL+↑

Ұяшық.Ұяшық адресі

Excel жұмыс аймағы кестеден тұрады. Кесте жол мен бағандардан тұрады, бағандар A, B, C, D т.б. атаулардан тұрады, ал жолдар нөмірленген. Әрбір ұяшықтың өзінің аты бар (адрес), мысалы ең жоғарғы сол жақтағы ұяшықтың адресі А1. Ол төртбұрыштап белгіленген. Кез келген белгіленген ұяшық ерекшеленген болып есептелінеді. Осындай ұяшыққа мәлімет енгізуге болады. Белгіленген ұяшық адресі Атау аймағында А бағанынан жоғары Формула жолымен қатар орналасқан жерде көрінеді.

Excelде ұяшықтардың интервалы деген ұғым бар. Интервал – ол кестенің бірнеше ұяшықтарды қамтитын төртбұрышты аймағы. Ол төртбұрышты блоктың жоғарғы сол жақ және төменгі оң жақ бұрышындағы ұяшықтардың адресімен белгіленеді. Мысалы – В7:Е11.

Осылайша бағандардан ғана тұратын интервалды көрсетуге болады, бірінші және соңғы бағандардың аты қос нүкте арқылы беріледі, мысалы – С:F. Осылайша жолдардың да – 11:112.

ҰЯШЫҚТАРДАҒА МӘНДЕРДІ ЕНГІЗУ ЖӘНЕ РЕДАКТІРЛЕУ

Кестелік курсор

Excel – де 1 суретте көрсетілгендей ұяшықты қоршай көрсететін және толық сызықтармен берілген мәтіндік және қарапайым курсордан басқа кестелік курсор бар. Кестелік курсор мәтіндік және қарапайым курсор сияқты өз қажеттілігі бар, яғни бұл курсор қоршаулы тұрған ұяшыққа белігі ақпаратты немесе мәндерді енгізеді. Кестелік курсор орналасқан ұяшықты ағымдағы ұяшық деп атайды. Ағымдағы ұяшықтың адресі формула панелінің сол жағында (адрес жолында) орналасыды.

Кестелік курсорды, курсорды басқару стрелкаларымен немесе «Ноте», «End», «PageUp», «PageDown» стрелкалары арқылы және тышқанның көмегімен басқара аламыз. Егер курсорды ұяшыққа орналастырып тышқанның көмегімен шертсе, онда сол ұяшық ағымдағы ұяшыққа ауысады.

Сурет 1 Кестелік курсор

Бос ұяшыққа мән енгізу

Ұяшыққа мәндерді енгізу үшін, сол ұяшыққа кестелік курсорды орнатып пернетақтаның көмегімен енгізе беруге болады. 2 суретте көрсетілгендей бірінші пернені басқан кезде формулалар панелінің іске қосылғаын көреміз. Excel 2010 – да формулалар панелін ұлғайту мүмкіндігі пайда болды, яғни бұл бізге ұяшыққа үлкен мәнді енгізуімізге мүмкіндік береді. Ол үшін тек панелдің оң жағындағы қос стрелкаға шеру керек. 18.2 суретте формула панелі өз қарапайым қалпында көрсетілген ал 18.3 суретінде ұлғайғанын көреміз.

Қашанда ұяшыққа мән енгізгенде, енгізіліп жатқан мәтін екі жерден көрінеді: ұяшықтың өзінен және формула панелінің оң жақ бөлігінен, яғни формула жолынан. Мәтінді енгізу барысында жіберілген қателіктерді түзету үшін тек «Backspace» пернесі арқылы ғана іске асады. Стрелка немесе «Delete» пернелері арқылы енгізу барысында кетекен қателіктерді түзете алмаймыз, бұларды қолданған жағдайда мәліметтерді енегізуді мәжбүрлі түрде тоқтатып курсор басқа ұяшыққа ауысып кетеді. (төменде көрселілген).

Сурет 2. Формула панелі

Келесі көрсетілген тізімдегілердің кез-келгенімен ұяшықтағы мәліметтерді енгізуді аяқтауға болады:

«Enter» немесе «Tab» пернелерін басу арқылы;
формула басқару секциясындағы Енгізу батырмасын басу арқылы;
пернетақтадағы ауыстыру пернелерінің кез-келгенін басу арқылы;
басқа ұяшыққа шерту арқылы.

Пернетақтадағы «Enter» батырмасын басқанда кестелік курсор төменге бір ұяшыққа ауысады, «Таb» батырмасы арқылы кестелік курсор оң жақтағы ұяшыққа ауысады, ал Енгізу батырмасын басқан жағдайда осы ағымдағы ұяшықта қалады және жан-жақты стрелкаларды басқанда сол стрелка бағыты бойынша көрші ұяшықтарға орын ауыстырады. Ұяшықтарға мәліметтерді енгізуді аяқтау үшін «Shift»+«Enter» батырмаларында басуымызға болады. Бұл жағдайда кестелік курсор қарама-қарсы бағытқа ауысады, яғни жоғарға қарай.

Мәліметтерді енгізіп болғаннан соң формулалар панелі белсенді емес күйге ауысады. Егер мәліметтер жазылған ұяшгыққа кестелік курсорды апарсақ, онда біз осы ұяшықтағы ақпаратты формула жолағынан көре аламыз.

Кеңес

Егер сізге мәліметтерді енгізу барысында бір ұяшық ішінде бір жолдан келесі жолға ауысу керек болса, онда «Alt»+ «Enter» батырмаларын басу арқылы ауысуға болады. Егер мәтіндік редактордағындай «Enter» батырмасын бассаңыз, онда келесі ұяшыққа ауысып кетесіз.

Ұяшыққа мәнді енгізгенен кейін оны қайта қалпына келтіру үшін, яғни ұяшықты бос қалдыру үшін «Еsc» немесе формулаларды басқару панеліндегі Отмена батырмасын басу арқылы жүзеге асырамыз. Барысында ұяшық басты қалыпқа келеді яғни бос күйінде қалады.

Енді соңғы бірнеше ескертулер. Егер бір жолдағы бірнеше ұяшықты толтырғанда «ТАВ» пернесі арқылы ауысып отырып соңында ЕНГІЗУ батырмасын басатын болсақ, онда курсор келесі жолдың басына ауысады.

Егер ұяшыққа мәліметтер сыймайтын кезде кейбір жағдайларда ##### таңбасы пайда болады. Бұл жағдайда мәтінді толық көру үшін бағаннын енін өзгертіп үлкейту қажет.

Назар аударыңыз, егер ондық немесе жүздік бүтін сандарды енгізсеңіз «үтір» таңбасын пайдаланыңыз, егер «нүктені» пайдалансаңыз Ехсеl бағдарламасы сіз енгізгенді дұрыс түсінбеуі мүмкін.

Ұяшықтағы мәліметтердің мазмұнын өзгерту

Қандай да бір ұяшықтағы мәліметтердің мазмұнын өзгертуге болатынын біз жақсы білеміз. Excel – де бұған ешқандай да бөгет жоқ. Бұның екі жолы бар: ұяшықтың ішіндегі мәліметті толық ауыстыру және мазмұнын жартылай ауыстыру (редактрлеу).

Ұяшықтағы мәліметтерді толық ауыстыру үшін ұяшыққа кестелік курсорды қойып теруді бастай беруге болады, яғни бастапқы толтырғандағымыздай енгіземіз. Жаңа терілген мәтін ұяшықта жоғарыда айтылған тәсілдердің біреуімен сақталады. Ұяшықтағы ескі мәтін жаңасын тергенде автоматты түрде өшіріліп отырады. Егер жаңа мәтін теріп болғаннан соң оны керек санамай «Esc» пернесін бассаңыз, онда осы ұяшықта бұрынғы ескі мәтіні қалады.

Егер сізге ұяшықтағы мәлімітті толық ауыстыру қажет болмай тек өзгерту енгізу керек болған жағдайда ұяшықтың мазмұнын редактрлеуді қолданамыз.

Ұяшықтың мазмұнынын редактрлеуді келесі тәсілдердің біреуімен жасауға болады:

Кестелік курсторды ұяшыққа орнатып «F2» батырмасын басу.
Ұяшыққа апарып тышқаннды екі рет шерту.
Кестелік курсторды ұяшыққа орнатып тышқанның көмегімен формула жолына басу.

Нәтижесінде осы орындаған іс-әрекеттердің қай-қайсысы болса да формулалар панелі қосылып мәтіндік курсор пайда болады. Осы алдынғы екі жағдайда курсор сол берілген ұяшықта пайда болса, соңғысында бұл курсор формулалар жолында пайда болады.

Ұяшықтағы мәліметтерді редактрлеу, бұл ұяшыққа алғашқы мәліметтерді енгізуден өзгешелілігі, оның пернетақтадағы стрелка (бағыттаушы) пернелері арқылы жүзеге асуы.

Редактрлеуді аяқтау «Enter» немесе формулалар панеліндегі Енгізу батырмасы арқылы жүзеге асыруға болады. Орын ауыстыру батырмалары, пернетақтадағы стрелка (бағыттаушы) пернелері бұл жағдайда редактрлеуді аяқтамайды, яғни бұл пернелер тек курсордын орынын ауыстыру үшін ғана қолданылады.

Егер курсорды қандай да бір сөйлем ортасын қойып мәтінді енгізетін болсақ, онда бұл сөйлемді бөле ортасына жазылады. Ал егер «Insert» батырмасын басып қойсақ, онда біз терген мәтін осы сөйлемді бөле курсордың оң жағындағы мәтінді өшіре отырып орнына тереді.

Белгіленген ұяшықтар.

Ұяшықты белгілеу үшін тышқанмен шерту жеткілікті. Шерткен кезде тышқан нұсқағышы ашық түсті қасу белгісі түрінде пайда болуы қажет..

Ұяшыққа мәлімет еңгізу.Ұяшықтын біреуіне мәлімет еңгізу үшін оны белгілеу қажет, және курсордың нұсқағышының пайдаболуын күтпестен пернетақтадан мәлімет еңгізуге болады. Жалпы электрондық кестенің мәтіндік редактордан айырмашылығы ұяшыққа мәліметті еңгізгеннен кейін бекіту керек. Сіз программаға нақты бір ұяшыққа мәліметті еңгізіп болғанынызды түсіндіру қажет. Мәліметтерді бекітудің бірнеше жолдары бар:

Enter батырмасын басу арқылы.

Тышқан батырмасымен басқа ұяшықты басу арқылы.

Пернетақтада орналасқан басқару батырмаларын қолдану арқылы.

Сонымен мәліметтерді ұяшыққа еңгізу ғана емес, оларды бекітуіміз қажет.

Беттерден бір-біріне өтудің екі жолын білеміз:

Беттердің жарлықтаынан тышқанмен шерту арқылы;
«Ctrl» + «PageUp» және «Ctrl» + «PageDown».батырмаларын басу арқылы.

Және тағы бір жолы, ол осы жұмыс кітабында көп беттер болып Excel терезесіне сыймаған жағдайда (3) суретте көрсетілгендей жарлықтар жанындағы бағыттаушы стрелкалардың көмегімен ауысуға болады.

Сурет 3. Беттер жарлықтары. Excel жұмыс кітабының беттері арасынан бір-бірінен өту

Беттерді қосу және өшіру

Стандартты түрде Excel жұмыс кітабы 3 беттен тұрады. Бірақ бұл берілген беттер жеткіліксіз болуы мүмкін. Қажетті рет бойынша бет қосу үшін жарлықтардың соңында орналасқан

батырманы басу қажет. Нәтижесінде «Лист 4» атты жаңа бет қосылып, қажетінше атауын ауыстырып алуға болады. Егер сізге рет бойынша емес қандай да бір беттің соңынан қосу керек болса, онда:

Жаңа бет қосу орнынан кейінгі бетке барып жарлығынан тышқанмен шерту.
(22.2) суретте көрсетілгендей лентаның Главная қаптамасына барып Ячейки құралдар батырмасынан Вставить және Вставить лист қомандасын басу керек. Немесе « Shift» + «F11» батырмасын басуыңызға да болады.

Сурет 22.2. Жұмыс кітабына жаңа бет қосу

Бетті өшіруде бетті қосудай оңай жүзеге асады. Қажет емес беттің жарлығынан тышқанның оң жақ батырмасын шертіп пайда болған контексті мәзірден Удалить командасын таңдау. Және де біз Главная қаптамасының Ячейки құралдар батырмасынан Удалить немесе Удалить лист командасын таңдауымызға болады.

Беттердің орнын ауыстыру мен көшіру

Тышқанның көмегі арқылы беттердің орнын ауыстыру өте қолайлы болып келеді. Сізге тек керек беттің жарлығынан тышқанмен ұстап алып қажетті орынға апарып қою ғана керек. Жарлықты тасымалдау кезінде тышқанның нұсқағышында бір беттің бейнесі көрініп, ал қойар орын ұшбұрыш ретінде көрсетіледі.

Егер тасымалдау кезінде «Ctrl» батырмасын басып тұрсақ, онда орын ауыстыру емес бетті көшіру болады. Көшірме атауы бастапқы атаумен сәйкес болып, тек оған көшірме нөмірі доғал жақшаның ішінде қосылады.

Біз бұл бір ғана Excel жұмыс кітабы ішінен орын ауыстыру мен көшіруді қарастырдық. Осы тәріздес біз Excel – дің басқа да әр-түрлі кітаптары арасында да жүзеге асыра аламыз. Тек бұл жерде өзімізге қолайлы етіп, қажет кітаптарды монитор бетіне орналастыруымыз керек. Бірақ әр-түрлі бөлек жұмыс кітаптары арасында орын ауыстырумен көшірудің мына жолдары тиімді:

Қажетті екі жұмыс кітабында ашыңыз, яғни орын ауыстырылатын, көшіретін және көшірілетін жұмыс кітаптарын.
Көшірілетін немесе орын ауыстыру қажет жұмыс кітабына өтіп, тышқанның оң жақ батырмасын басып пайда болған контексті меюден Переместить/скопировать командасын таңдаңыз.

жүктеу 2,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7