Монография \ «санат» а л м п и мп

жүктеу 12,37 Mb.

Pdf просмотр

бет	55/269
Дата	12.11.2023
өлшемі	12,37 Mb.
	#44239

1 ... 51 52 53 54 55 56 57 58 ... 269

kabdolov zeinolla soz oneri 2

Kici дэл тусше алмайды деп кррытты. Ойткеш, Канттьщ ойынша, акын-жазушы — “артык жаралган” айрыкща тулга. Ал eMip

Kici
дэл тусше алмайды деп кррытты. Ойткеш, Канттьщ
ойынша, акын-жазушы — “артык жаралган” айрыкща тулга.
Ал
eMip
мен енердеп сулулык, — мазмунга мулде кдтысы
жок, тек пшпнге гана тэн сырткы сипат; оны “суреткер
еппсандай макратсыз жасайды, журт ешкдндай макратсыз
унатады” . Неге десещз, “Сулулык, — жалпыжуртгыц ешкдн-
дай угьш-тусшжс1з ракдтына айналган нэрсе”. Кант эстети
касыныц непзп арналары — субъективт! идеализм, форма
лизм жэне агностицизм. Демек, Канттьщ эстетикасы “енер
— енер ушш” , “таза енер” деген кисьщ, кцгаш теориялар
мен кугоп декаденттер тэж1рибесше ту болтаны кездейсок,
кубылыс емес.
Дуниенщ туп дщгеп — абсолюттас идея, абсолюттЫ
рух деп бшген немгстщ атакты идеалист-философы Георг
Вильгельм Фридрих Гегель (1770-1831) эстетика мэселелерш
де дел осы сипатта, e3i жуйелеген атышулы триада (тезис
— антитезис — синтез) тургысынан байыптады.
64

Гегельдщ “Эстетика” атты арнаулы трактаты философ-
тын, ез угьшындагы жэне ез пайымдауындагы “идея” мен
“кубылыстъщ” , яки мазмун мен
niniiHHiH
ара-кдтысына
талдау жасаудан туган. Оньщ эстетикалык жуйес! бойынша
бул аракдтынастар диалекгикасы енердщ уш сатысына, ягни
уш (символикалык, классикалык, романтикалык) турше сай
келедь Сонымен кдтар, жалпы адам баласыньщ керкемдгк
даму тарихында енер туындылары аркылы белпленген
кезен-кезендер де осынау уш сатыга, яки уш багыткд сай.
Мэселен, ежелп ундо мазарлары, байыргы египет пирамида-
лары секивд Кене Шыгыс цивилизациясыньщ архитекту-
ралык муралары, Гегельдщ дэлелдеушше, енердщ символи
калык
Typi
болып табылады. Ойткеш бул туста “идеал”
анык емес, булдыр, кемесй; ал “кубылыс” “идеяныц”
образга айналу мумкшдшн гана танытады. Ежелп Греция
мен Римде мейлшше

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 51 52 53 54 55 56 57 58 ... 269